Kilka aspektów fizycznej specjacji wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych w aerozolach

• Autorzy: Czaplicka M. , Witkiewicz Z.

Warianty tytułu

EN

Some aspects of physical speciation of polycyclic aromatic hydrocarbons in aerosols

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne (WWA) należą do związków szczególnie uciążliwych dla środowiska. Emitowane są one między innymi w procesach spalania paliw stałych i ciekłych oraz w procesach metalurgicznych. Emitowane WWA występują zarówno w fazie gazowej jak i w formie zaadsorbowanej na pyle. W niniejszej pracy przedstawiono specjację fizyczną WWA między fazę gazową, a pył w spalinach, emitowanych w procesie spalania paliw stałych, źródeł komunikacyjnych oraz w wybranym procesie metalurgicznym metali nieżelaznych. Przeprowadzone badania wykazały, że dystrybucja WWA zależy od: rodzaju prowadzonego procesu, stężenia pyłu w spalinach, składu pierwiastkowego pyłu oraz od budowy chemicznej węglowodoru.

EN

Polycyclic aromatic hydrocarbons (PAHs) are extremely harmful to the natural environment. These compounds are emitted to the atmosphere from processes of combustion of solid and liquid fuels, by metallurgy etc. The emitted PAHs occur in two forms: adsorbed on dust or in the gaseous phase. In the paper, the distribution of PAHs in aerosols emitted from the process of solid fuels combustion, vehicular sources and from some chosen non-ferrous metal processing between these two forms is considered. As the investigations showed, the forms of physical speciation of PAHs depend on a source of their origin, concentration of dust in the aerosols, elemental composition of the dust, and on chemical structure of particular PAHs themselves.

Słowa kluczowe

PL

specjacja; węglowodory; aerozol

EN

speciation; hydrocarbons; aerosols

• Wydawca: Centralny Ośrodek Badawczo-Rozwojowy Aparatury Badawczej i Dydaktycznej, COBRABiD sp. z.o.o
• Czasopismo: Aparatura Badawcza i Dydaktyczna
• Rocznik: 2002
• Tom: T. 7, nr 3
• Strony: 155--162
• Opis fizyczny: Bibliogr. 12 poz., tab., wykr.

Twórcy

autor

Czaplicka M.

• Instytut Podstaw Inżynierii Środowiska Polskiej Akademii Nauk, Zabrze

autor

Witkiewicz Z.

• Akademia Świętokrzyska, Instytut Chemii, Kielce
• Centralny Ośrodek Badawczo-Rozwojowy Aparatury Badawczej i Dydaktycznej, COBRABiD,Warszawa

Bibliografia

• [1] J.C. Larsen, P.B Larsen.: Air pollution and health issues in environmental science and technology. The Royal Society of Chemistry , Cambridge 1998.
• [2] M.A.K. Khalil, P.A. Scheff, T.M. Holsen: PAH source fingerprints for coke ovens, diesel and gasoline engines, highway tunnels, and wood combustion emissions. Atm.Environ., 29, 533-542 (1995).
• [3] L. C. Marr, T.W. Kirchstetter, R. A. Harley, A.H. Miguel, S.,V. Hering, S.K. Hammond: Characterization of polycyclic aromatic hydrocarbons in motor vehicle fuel and exhaust emissions, Environ. Sei. Technol., 33, 3091-3099 (1999).
• [4] D.A. Azevedo, L.S. Moreira, D.S. De Siqueira: Composition of extractable organic matter in aerosols from urban areas of Rio deJanerio city, Brazil, Atm. Environ., 33,4987-5001 (1999).
• [5] Monografia KGHM Polska Miedź S.A. - Lubin 1996, redaktor A. Piesztrzyński, Cuprum Sp. z O.O., Wroclaw 1999.
• [6] J. J.Schauer, M.J. Kleemana, G.R. Cass, B.R Simoniet: Measurment of emission from air pollution sources, Environ. Sei. Technol., 33 1578-1587 (1999).
• [7] K. Luks - Betley: Application of gas chromatography-mass spectrometry in selected ion monitotring mode for benzo [a]pyrene quantitation in particulate material on ppb level, Chem. Anal., 38, 585-588 (1993).
• [8] R. Westerholm, U. Stenberg, T .Alsberg: Some aspects ofthe distribution of polycyclic aromatic hydrocarbons (PAH) between particles and gas phase from diluted gasoline exhausts generated with the use ofa dilution tunnel, and its validity for measurement in ambient air, Atm. Environ., 22, 1005-1010 (1998).
• [9] M. Czaplicka, К. Kubica, Z. Witkiewicz: Dobór sorbentów do wydzielania wieloperście- niowych węglowodorów aromatycznych ze spalin powstałych w wyniku spalania paliw stałych, Biul. Wojsk. Akad. Tech., 576, 129-141 (2000).
• [10] M. Czaplicka., A.Węglarz, K. Klejnowski: Anałysis of organie contaminants from motor vehicles adsorbed on particulate, Chem. Anal. (Warsaw), 46, 677-686 (2000).
• [11] M. Czaplicka, Praca doktorska: Oznaczanie zawartości WWA w spalinach emitowanych podczas spalania paliw stałych, WAT, Warszawa 1997.
• [12] M. Brzezicka, E. Szmyd: Determination of Pb, Cu, As, Cd, Mn, Zn, Bi and Ni in microsampłes industry dusts, Spektrometrie pri kontrole zivotniho prostredi, Ręka, Republika Czeska, March 1993.