Cykloheksen. Dokumentacja proponowanych wartości dopuszczalnych poziomów narażenia zawodowego

• Autorzy: Sapota A. , Ligocka D.

Warianty tytułu

EN

Cyclohexene

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Cykloheksen jest bezbarwną cieczą o słodkawym zapachu, nie mieszającą się z wodą. Jest stosowany głównie w syntezie jako środek alkilujący oraz jako rozpuszczalnik katalizatorów podczas ekstrakcji olejów. Zgodnie z klasyfikacją przyjętą w krajach Unii Europejskiej cykloheksen należy do grupy związków szkodliwych. Istnieją tylko nieliczne dane na temat działania toksycznego cykloheksenu u zwierząt doświadczalnych. Nie ma danych na temat działania toksycznego u ludzi. Niewiele jest również danych na temat toksyczności cykloheksenu u zwierząt doświadczalnych, które pozwoliłyby na zweryfikowanie wartości NDS. Za podstawę obliczenia wartości NDS można byłoby przyjąć wyniki badań uzyskane w 6-miesięcznym inhalacyjnym doświadczeniu przeprowadzonym na szczurach, świnkach morskich i królikach. Stężenie 2010 mg/m3 spowodowało u szczurów statystycznie znamienne zmniejszenie przyrostu masy ciała w porównaniu z grupą kontrolną. Skutek ten nie był obserwowany w mniejszych stężeniach. Nie obserwowano żadnych skutków u po¬zostałych gatunków zwierząt (świnki morskie, króliki) poddanych badaniu w tym samym eksperymencie. Ponieważ obserwowany skutek wystąpił tylko u jednego gatunku zwierząt i tylko w jednym stężeniu, nie ma podstaw do zweryfikowania istniejącej wartości NDS dla cykloheksenu. Zaproponowano więc pozostawienie bez zmian dotychczas obowiązującej wartości NDS równej 300 mg/m3 i NDSCh równej 900 mg/m3. Nie ma podstaw do ustalenia wartości DSB.

EN

Cyclohexene is a clear liquid of sweetish odour, not mixing with water. It is mainly used in synthesis as alkylating agent and as solvent of catalysts during oils extraction. According to the European Union classification, cyclohexene belongs to the group of harmful compounds. There are only sparse data concerning cyclohexene toxic action in experimental animals. There is lack of data on its toxic effect on humans. Furthermore, not much is known on cyclohexene toxicity in experimental animals. These data would allow to verify MAC values. The results of investigations obtained after a 6-month inhaling experiment on rats, guinea pigs and rabbits could be accepted as the base for MAC value calculation. The concentration of 2010 mg/mJ caused in rats statistically significant decrease of body mass in comparison with the control group. This effect was not observed at lower concentrations. No effect was observed in other animal species (guinea pigs, rabbits) subjected to the same experiment. As that effect was observed only in one animal species and only at one concentration, there is no basis for the verification of MAC value for cyclohexene. Thus, the so far valid MAC-TWA value 300 mg/m3 and MAC-STEL - 900 mg/m3 were suggested to be left without change. There is no basis for BEI value determination.

Słowa kluczowe

PL

cykloheksen; narażenie zawodowe; wartości NDS

EN

cykloheksene; occupational exposure; MAC-values

• Wydawca: Centralny Instytut Ochrony Pracy - Państwowy Instytut Badawczy
• Czasopismo: Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy
• Rocznik: 2002
• Tom: Nr 3 (33)
• Strony: 41--47
• Opis fizyczny: Bibliogr. 11 poz., tab.

Twórcy

autor

Sapota A.

• Akademia Medyczna 90-151 Łódź ul. dr. J .Muszytiskiego 1

autor

Ligocka D.

• Instytut Medycyny Pracy im. prof. dr. med. Jerzego Nofera

Bibliografia

• 1. ACGIH (1991) 6th Ed. Vol. I, II, m, 362.
• 2. Bhattacharyya PK, Ganapathy K. (1965) Indian J. Biochem., 2 (3): 137.
• 3. Hansch C., Leo A.J. (1985) Medchem Project. Issue No. 26, Claremont, CA: Pomona College.
• 4. HSDB (1997) (Hazardous Substances Data Bank) Cyclohexene, National Library, Betseda, Maryland.
• 5. Kopeikin N.F., Budko L.N. (1975) Tr Voronezh Gos. Med. Inst., 95: 16.
• 6. Laham S. i in. (1976) Inhalation toxicity of cyclohexene. Toxicol. Appl. Pharmacol., 37 (1) 155-156.
• 7. Leibman K.C., Oritz E. (1978) Drug Metab. Disp., 6 (4): 375.
• 8. NIOSH (1984) National Occupational Exposure Survey (NOES).
• 9. NIOSH (1994) Pocket Guide to Chemical Hazards. DHHS (NIOSH) Publication No. 94-116. Washington, D.C.: U.S. Government Printing Office, 84.
• 10. Patty’s Industrial Hygiene and Toxicology (1981) Vol. 2A, 2B, 2C: Toxicology. 3rd Revised Ed. by George D. Clayton and Florence E. Clayton. New York.
• 11. RTECS (1997).