Prawa własności i tempo ich zmian

• Autorzy: Staniek Z.

Warianty tytułu

EN

Property rights and the pace of their changes

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Wiązki praw własności stanowią jedną z podstawowych instytucji formalnych. Ich waga wynika z pełnionych funkcji w gospodarce, zwłaszcza funkcji motywacyjno -bodźcowej. Ekonomiczny charakter praw własności ulega stałym zmianom. Znajduje to wyraz w transferach praw własności zachodzących na rynkach odpowiednio regulowanych przez państwo. Procesy prywatyzacji przebiegają zawsze w konkretnych warunkach gospodarowania, przy odpowiednich proporcjach sektora prywatnego i publicznego. Przy zbyt dużym udziale sektora publicznego istnieje potrzeba transferów praw własności do sektora prywatnego, co dokonuje się w warunkach istnienia rynku prywatyzacyjnego. Rynek ten charakteryzują relacje popytowo-podażowe i kształtowanie cen prywatyzowanego majątku. W praktyce prywatyzacyjnej siły rynkowe ograniczone są działaniami instytucji odpowiedzialnych za prywatyzację (często działających w sposób nieskoordynowany), które kierują się różnego rodzaju interesami. Interes publiczny (interes Skarbu Państwa) rozumiany jako imperium czy dominium wymaga zapewnienia optymalnego tempa zmian praw własności. Tempo to prowadzi do realnych zmian w prywatyzowanych przedsiębiorstwach, do zwiększania ich konkurencyjności i tym samym sprzyjania konkurencyjności całej gospodarki narodowej. W dłuższym czasie wpływa na zwiększenie tempa wzrostu gospodarczego.

EN

Bundles of property rights are one of the basic formal institutions. Their importance results from the function that they play in economy, especially the motivational and incentive function. The economical character of property rights undergoes permanent changes. This is reflected in the transfers of property rights which take place in markets and which are suitably regulated by the State. The processes of privatisation always proceed in specific conditions of management, with appropriate proportions of the private and public sector. With a large share of the public sector there is a need of property rights transfers to the private sector, which takes place in the conditions of the existence of the privatisation market. This market is characerised by supply-demand relations and the price formation of the privatised property. In privatisation practice the market forces are limited by the actions of institutions responsible for privatisation (often acting in an uncoordinated way) which are guided by different types of interests. Public interest (the State Treasury’s interest) understood as empire or dominum requires ensuring an optimal pace of changes of property rights. This pace leads to substantial changes in privatised enterprises, increasing their competetiveness and thereby favouring the competetiveness of the whole national economy. In the long run this influences the growth rate of economic growth.

Słowa kluczowe

PL

prawo własności; tempo zmian

EN

property rights; growth rate

• Wydawca: Wyższa Szkoła Menadżerska
• Czasopismo: Postępy Techniki Przetwórstwa Spożywczego
• Rocznik: 2016
• Tom: Nr 1
• Strony: 156--164
• Opis fizyczny: Bibliogr. 19 poz., rys.

Twórcy

autor

Staniek Z.

• Katedra Ekonomii i Finansów WSM w Warszawie

Bibliografia

• [1] Barzel Y. 1997. Economic Analysis of Property Rights, Cambridge, New York, Cambridge University Press.
• [2] Coase R. H. 1991. The Nature of the Firm: Origins, Evolution and Development, (red. O. E. Williamson, S. G. Winter), New York, Oxford University Press.
• [3] Dallago B. 1993. „Prywatyzacja jako droga transformacji systemu gospodarczego”. Ekonomista 5/6.
• [4] Furubotn E. G., R. Richter . 2000. Institutions and Economic Theory. The Contribution of the New Institutional Economics, The University of Michigan Press.
• [5] Garbicz M. 1990. Materialne warunki prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych w Polsce, Warszawa: SGPiS.
• [6] Groenewegen J., A. Spithoven , A. Van Den Berg. 2010. Institutional Economics. An Introduction, Palgrave Macmillan.
• [7] Krajewski S. 2009. Prywatyzacja, restrukturyzacja, konkurencyjność polskich przedsiębiorstw, Warszawa: PWE.
• [8] Lemley M. A., W. H. Neukom. 2005. „Property, Intelectual Property, and Free Riding”. Texas Law Review, March.
• [9] Malinowska U. 2001. Wycena przedsiębiorstwa w warunkach polskich, Warszawa: Diffin.
• [10] Ostrom E. 2012. Property in Land and Other Resources, ed. Daniel Cole, Cambridge, MA: Lincoln Institute of Land Policy.
• [11] Ostrom E. 2013. Dysponowanie wspólnymi zasobami, Warszawa: Wolters Kluwer Polska.
• [12] Pejovich S. 1990. The Economics of Property Rights: Towards a Theory of Comparative Systems, Boston, Dordrecht: Kluver Academic Publishers.
• [13] Privatisation in The European Union: Theory and Policy Perspectives, (red. D. Parker), New York: Routledge, 1998.
• [14] Prywatyzacja a rynek kapitałowy w Polsce, (praca zbiorowa pod red. J. Czekaja i in.), Warszawa: WN PWN, 1999.
• [15] Stankiewicz W. 2005. Ekonomika instytucjonalna. Zarys wykładu. Warszawa: Wydawnictwo Prywatnej Wyższej Szkoły Businessu i Administracji.
• [16] Savas E. S. 1992. Prywatyzacja – klucz do lepszego rządzenia, Warszawa: PWE.
• [17] Staniek Z. 2001. Teoretyczne aspekty polskiej prywatyzacji w okresie transformacji, Monografie i Opracowania, Warszawa: SGH nr 488.
• [18] Staniek Z. 2012. Równowaga instytucjonalna i jej wymiary (w): Nowa Ekonomia Instytucjonalna wobec kryzysu gospodarczego (red. S. Rudolf), Kielce: Wydawnictwa Wyższej Szkoły Ekonomii i Prawa.
• [19] Williamson O. E. 1998. Ekonomiczne instytucje kapitalizmu: firmy, rynki, relacje kontraktowe, Warszawa: PWN.