Financial efficiency vs. environmental efficiency on the example of the meat and poultry industry in Poland

• Autorzy: Zielińska-Chmielewska Anna

Identyfikatory

DOI

10.34659/eis.2023.85.2.556

Warianty tytułu

PL

Efektywność finansowa a efektywność środowiskowa na przykładzie branży mięsnej i drobiarskiej w Polsce

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

The purpose of the article is to assess the relationship between financial efficiency and environmental efficiency in the meat and poultry industry in Poland between 2010-2020. Firstly, the assessment of financial efficiency in the area of profitability was underdone. Secondly, the environmental efficiency in the area of selected environmental policy components was assessed. Based on the results, the author built an econometric model examining the impact of binary variables on individual financial efficiency indicators in the area of profitability. The study consists of theoretical and practical parts. In the theoretical part, methods of analysis, synthesis, comparison and graphical transposition of data were used. In the practical part, quantitative methods: ratio financial analysis, ANOVA method, panel econometric modelling, and qualitative methods – case studies, were used. The study shows that for financial efficiency, the values of the net sales profitability ratio are statistically significant. The most important factor for environmental efficiency are consistently implementing transparent environmental policies. The practical implication of the study contributes to financial support for the meat and poultry industry in Poland. The social implication of the study is the urge to implement the principle of sustainable consumption.

PL

Celem artykułu jest ocena zależności pomiędzy efektywnością finansową a efektywnością środowiskową w branży mięsnej i drobiarskiej w Polsce w latach 2010-2020. Po pierwsze, niedostateczna została ocena efektywności finansowej w obszarze rentowności. W drugiej kolejności dokonano oceny efektywności środowiskowej w obszarze wybranych elementów polityki środowiskowej. Na podstawie uzyskanych wyników zbudowano model ekonometryczny badający wpływ zmiennych binarnych na poszczególne wskaźniki efektywności finansowej w obszarze rentowności. Studium składa się z części teoretycznej i praktycznej. W części teoretycznej wykorzystano metody analizy, syntezy, porównania i graficznej transpozycji danych. W części praktycznej metody ilościowe: wskaźnikowa analiza finansowa, metoda ANOVA, panelowe modelowanie ekonometryczne, oraz metody jakościowe – studia przypadków. Z badania wynika, że ​​dla efektywności finansowej statystycznie istotne są wartości wskaźnika rentowności sprzedaży netto. Najważniejszym czynnikiem efektywności środowiskowej jest konsekwentne wdrażanie przejrzystych polityk środowiskowych. Praktyczne implikacje badania przyczyniają się do finansowego wsparcia branży mięsnej i drobiarskiej w Polsce. Implikacją społeczną badania jest zachęta do wdrażania zasady zrównoważonej konsumpcji. Praktyczne implikacje badania przyczyniają się do finansowego wsparcia branży mięsnej i drobiarskiej w Polsce. Implikacją społeczną badania jest zachęta do wdrażania zasady zrównoważonej konsumpcji. Praktyczne implikacje badania przyczyniają się do finansowego wsparcia branży mięsnej i drobiarskiej w Polsce. Implikacją społeczną badania jest zachęta do wdrażania zasady zrównoważonej konsumpcji.

Słowa kluczowe

EN

financial efficiency; environmental efficiency; meat industry; poultry industry; Poland

PL

efektywność finansowa; efektywność środowiskowa; przemysł mięsny; przemysł drobiarski; Polska

• Wydawca: Polskie Stowarzyszenie Ekonomistów Środowiska i Zasobów Naturalnych
• Czasopismo: Economics and Environment
• Rocznik: 2023
• Tom: No. 2
• Strony: 197--219
• Opis fizyczny: Bibliogr. 55 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Zielińska-Chmielewska Anna

• Poznan University of Economics and Business

• https://orcid.org/0000-0002-3134-9796

Bibliografia

• 1. Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska. Dz. U. z 2008 r. Nr 25, poz. 150.
• 2. Baltagi, BH (2001). Analiza ekonometryczna danych panelowych: wydanie drugie. Nowy Jork: John Wiley & Sons.
• 3. Barry, D. i Hoyne, S. (2021). Zrównoważone wskaźniki pomiarowe do oceny skutków zmiany klimatu: implikacje dla ery Nowego Zielonego Ładu. Current Opinion in Environmental Science and Health, 22, 100259. https://doi.org/10.1016/j.coesh.2021.100259
• 4. Bień, W. (2011). Zarządzanie finansami przedsiębiorstwa. Warszawa: Difin. (po polsku).
• 5. Biznes.gov.pl. (2022, 1 października). Wyszukiwarka kodów PKD. https://www.biznes.gov.pl/pl/tabela-pkd .
• 6. Bragg, S. (2010). Analiza redukcji kosztów: narzędzia i strategie. USA: John Wiley & Sons.
• 7. Carlson, R. (2022, 30 listopada). 6 Ograniczenia stosowania analizy wskaźników finansowych. www.thebalancemoney.com/limitations-of-financial-ratio-analytics-393236.
• 8. Chyłek, E. (2016). Unijna strategia badań naukowych i innowacji w rolnictwie. Założenie dokumentu długotrwałej. Przemysł spożywczy, 70(1), 6-8. (po polsku).
• 9. Czakon, W. (2009). Mity o badaniach jakościowych w naukach o zarządzaniu. Przegląd Organizacji, 9(16). (po polsku).
• 10. Czyżewski, B., Matuszczak, A., Grzelak, A., Guth, M. i Majchrzak, A. (2021). Powrót do zrównoważonej wartości środowiskowej w rolnictwie: w jaki sposób wspólna polityka rolna przyczynia się do efektywności ekologicznej? Nauka o zrównoważonym rozwoju, 16, 137-152. https://doi.org/10.1007/s11625-020-00834-6
• 11. Davies, W. (2022, 1 sierpnia). Jakie są ograniczenia analizy ANOVA w SPSS? www.techwalla.com/articles/what-are-the-limitations-of-anova-in-spss
• 12. Dybowski, G. i Pasińska, D. (2018). Przetwórstwo drobin. Rynek Drobiu, 53, 11-14. (po polsku).
• 13. Ejdys, J. i Szpilko, D. (2022). Europejski Zielony Ład – kierunki badań. Systematyczny przegląd literatury. Ekonomia I Środowisko – Ekonomia i Środowisko, 81(2), 8-38. https://doi.org/10.34659/eis.2022.81.2.455
• 14. Energianews. (2011, 26 września). Mróz tworzy biogazownię. https://energia.rp.pl/energetyka/art14233321-mroz-buduje-biogazownie .
• 15. Komisja Europejska. (2022, 11 lutego). Priorytety Komisji Europejskiej. 6 priorytetów Komisji na lata 2019–24. https://ec.europa.eu/info/strategy/priorities-2019-2024_en#priorities
• 16. Europejska Agencja Środowiska. (2020). Problemy. Luksemburg: Europejska Agencja Środowiska.
• 17. Filipiak, B. i Jasińska, E. (2018). Zmiany w podejściu do pomiaru efektywności organizacji publicznej opieki zdrowotnej. Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Bankowej w Poznaniu, 78(1), 87-101.
• 18. Godawska, J. (2021). Restrykcyjność Polityki Ekologicznej i jej wpływ na zanieczyszczenie powietrza w Polsce. Ekonomia I Środowisko – Ekonomia i Środowisko, 76(1), 16. https://www.ekonomiaisrodowisko.pl/journal/article/view/359
• 19. GSU. (2022, 1 sierpnia). Wysoka wydajność. https://www.gsu.edu/
• 20. GUS. (2020). Wyszukiwarka. https://stat.gov.pl/wyszukiwarka/szukaj.html?query=spo%C5%BCywczy .
• 21. Hadryjańska, B. (2015). Ekologizacja procesu produkcji i kształtowania konkurencyjności w przedsiębiorstwach przetwórstwa mleczarskiego. Poznań: Wydawnictwo Polskiego Towarzystwa Ekonomicznego. (po polsku).
• 22. Jaki, A. (2012). Mechanizmy procesu zarządzania wartością przedsiębiorstwa. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie, 215, 150-152. (po polsku).
• 23. Jelonek, D. i Walentek, D. (2022). Przykład koncepcji Zero Waste w inteligentnych miastach. Ekonomia i Środowisko – Ekonomia i Środowisko, 81(2), 40-57. https://doi.org/10.34659/eis.2022.81.2.462
• 24. Kasztelan, A. i Nowak, A. (2021). Konstrukcja i empiryczna weryfikacja Wskaźnika RolnoŚrodowiskowego (AEI) jako narzędzia oceny efektywności ekologicznej rolnictwa. Energie, 14(1), 45. https://doi.org/10.3390/en14010045
• 25. Kenton, W. (2022, 1 sierpnia). Analiza wariancji (ANOVA): wyjaśnienie, wzór i zastosowania. https://www.investopedia.com/terms/a/anova.asp
• 26. Krupanek, J., Michaliszyn-Gabryś, B. i Moreno, M. (2022). Efektywność środowiskowa produktów z mięsa wieprzowego i możliwości ulepszeń. Studium przypadku z Hiszpanii. Ekonomia i Środowisko – Ekonomia i Środowisko, 79(4). https://ekonomiaisrodowisko.pl/journal/article/view/408
• 27. Latruffe, L. (2010). Konkurencyjność, produktywność i efektywność w sektorach rolnym i rolno-spożywczym. Dokumenty OECD dotyczące żywności, rolnictwa i rybołówstwa, 30. https://doi.org/10.1787/5km91nkdt6d6-en
• 28. Lavuri, R., Jusuf, E. i Gunardi, A. (2021). Zielony zrównoważony rozwój: czynniki sprzyjające i różnice w zachowaniu między millenialsami a pokoleniem Z: Mediacyjna rola zielonych zakupów. Ekonomia i Środowisko – Ekonomia i Środowisko, 76(1), 31.
• 29. Łemkowska, M. i Wiśniewska, D. (2022). Ubezpieczenia środowiskowe a Systemy Zarządzania Środowiskowego ISO 14001 – analiza chęci wdrożenia rozwiązań systemowych istotnych dla ubezpieczeń. Ekonomia I Środowisko – Ekonomia i Środowisko, 81(2), 106–132. https://doi.org/10.34659/eis.2022.81.2.452
• 30. Mensch, G. (2008). Finanz-Controlling Finanzplanung und -kontrolle: Finanzplanung und -kontrolleControlling zur finanziellen Unternehmensführung. Monachium: Oldenburg Verlag.
• 31. Mroczek, R. (2018). Przetwórstwo mięsa. Rynek mięsa. Stan i perspektywy, 55, 49-51. (po polsku).
• 32. Mroczek, R. (2020). Przetwórstwo mięsa. Rynek mięsa. Stan i perspektywy, 59, 49-51. (po polsku).
• 33. Mroczek, R. (2021). Przetwórstwo mięsa. Rynek Mięsa, 60, 42-44. (po polsku).
• 34. Mroczek, R. (2022). Przetwórstwo mięsa. Rynek Mięsa, 62(2), 49-51. (po polsku).
• 35. Nahotko, S. (2002). Podstawy ekologicznego przedsiębiorstwa. Bydgoskie: Oficyna Wydawnicza Ośrodek Postępu Organizacyjnego. (po polsku).
• 36. Pabian, A. (2013). Zarządzanie w koncepcji zrównoważonego rozwoju – ujęcie funkcjonalne. Przegląd Organizacji, 10, 3-10. (po polsku).
• 37. Pasińska, D. (2018). Przetwórstwo drobin. Rynek Drobiu, 54, 10-13. (po polsku).
• 38. Pasińska, D. (2020). Przetwórstwo drobin. Rynek Drobiu, 60, 14. (w języku polskim).
• 39. Pasińska, D. (2021). Przetwórstwo drobin. Rynek Drobiu, 60, 10-13. (po polsku).
• 40. Pasińska, D. (2022). Przetwórstwo drobin. Rynek Drobiu, 61, 10-13. (po polsku).
• 41. Pawlak, K. i Kołodziejczak, M. (2020). Rola rolnictwa w zapewnieniu bezpieczeństwa żywnościowego w krajach rozwijających się: rozważania w kontekście problemu zrównoważonej produkcji żywności. Zrównoważony rozwój, 12(13), 5488. https://doi.org/10.3390/su12135488
• 42. Siderska, J. i Jadaan, KS (2018). Produkcja w chmurze: paradygmat produkcji zorientowanej na usługi. Artykuł przeglądowy. Zarządzanie inżynieryjne w produkcji i usługach, 10(1), 22-31. https://doi.org/10.1515/emj-2018-0002
• 43. Sikora, A. (2020). Europejski Zielony Ład – wyzwania prawne i finansowe zmian klimatycznych. Forum ERA, 21, 681-697. https://doi.org/10.1007/s12027-020-00637-3
• 44. Stańko, S. (2008). Tendencje w produkcji, handel zagraniczny i konsumpcja wieprzowiny w Polsce w latach 1990-2007. Roczniki Naukowe SERiA, 10(4), 401-404. (po polsku).
• 45. Sukiennik, J., Dokurno, Z. i Fiedor, B. (2017). System konstytucyjnej równowagi a proces zmian instytucjonalnych z perspektywy naukowej rozwoju. Ekonomista, 2, 121-143. (po polsku).
• 46. Organizacja Narodów Zjednoczonych. (2015). Przekształcamy nasz świat: Agenda na rzecz zrównoważonego rozwoju 2030. https://sdgs.un.org/2030agenda
• 47. Urbaniec, M. i Tomala, J. (2021). Pomiar ekoinnowacji w krajach Europy i Azji: analiza porównawcza. Ekonomia I Środowisko – Ekonomia i Środowisko, 79(4), 70-86. https://doi.org/10.34659/2021/4/28
• 48. Wasilewski, M. i Zabadała, P. (2012). Efektywność przedsiębiorstw rolniczych w zależności od zastosowania własnego do obcego. Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie: Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, 99, 87-103. (po polsku).
• 49. Waśniewski, T. i Skoczylas, W. (2004). Teoria i praktyka analizy finansowej w przedsiębiorstwach. Warszawa: Fundacja Rozwoju Rachunkowości w Polsce. (po polsku).
• 50. Woś, A. (2004). W poszukiwaniu modelu rozwoju polskiego. Warszawa: Wydawnictwo IERiGŻ. (po polsku).
• 51. Yang, H., Wang, XX i Bin, P. (2022). Redukcja emisji dwutlenku węgla w rolnictwie i zmieniające się czynniki stojące za wzrostem ekoefektywności rolnictwa w Chinach. Journal of Cleaner Production, 334, 130193. https://doi.org/10.1016/j.jclepro.2021.130193
• 52. Yu, N., Skripniuk, V., Abdelnabi, S. i Fritz, M. (2021). Sztuczne odciski palców dla modeli generatywnych: rootowanie fałszywych przypisań w danych szkoleniowych. Materiały z Międzynarodowej konferencji IEEE/CVF na temat widzenia komputerowego (ICCV), Montreal, QC, Kanada, 14428-14437. https://doi.org/10.1109/ICCV48922.2021.01418
• 53. Zegar, JS (2012). Konkurencyjność gospodarcza a konkurencyjność społeczna w rolnictwie. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, 246, 563-572.
• 54. Zielińska-Chmielewska, A. (2020). Ocena wydajności ekonomicznej przedsiębiorstw mięsnych w Polsce. Poznań: Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu i Business Press. (po polsku).
• 55. Żuchowski, J. (2001). Zarządzanie systemem, produktami i środowiskiem. Aspekty poznawcze. Warszawa: Polskie Wydawnictwo Naukowe. (po polsku).

Uwagi

Opracowanie rekordu ze środków MNiSW, umowa nr SONP/SP/546092/2022 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki" - moduł: Popularyzacja nauki i promocja sportu (2024).