Ubezpieczenie jako instrument zarządzania ryzykiem (na przykładzie wybranych zdarzeń paralotniowych)

• Autorzy: Chmielewska Agnieszka

Identyfikatory

DOI

10.55676/asi.v6i2.100

Warianty tytułu

EN

Insurance as an instrument of risk management (based on the example of paragliding occurences)

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Niniejsza publikacja to ważny element budujący świadomość Polaków, jak istotnym instrumentem może być ubezpieczenie w zarządzaniu ryzykiem. Celem rozważań było ukazanie ubezpieczenia jako instrumentu zarządzania ryzykiem (na przykładzie wybranych zdarzeń paralotniowych). W artykule podjęto próbę prezentacji podstawowych zagadnień: ryzyko, zdarzenie, zarządzanie ryzykiem. Przedstawiono wstępne wyniki analizowanych zdarzeń lotniczych (na przykładzie paralotniarstwa), by przedstawić mechanizm realizowania się ryzyka zmiany. Omówiono różne aspekty ubezpieczenia, w tym zaprezentowano rolę i miejsce ubezpieczenia w zarządzaniu ryzykiem, które według autorki mogą przyczynić się do wyznaczenia kierunków dalszego rozwoju bezpieczeństwa w lotnictwie cywilnym. Autorka dokonała analizy literatury naukowej, specjalistycznej, analizy zgromadzonych zdarzeń lotniczych z uwzględnieniem 2022 r. w szczególności, na podstawie anonimowo zgłoszonych zdarzeń paralotniowych przez specjalnie przygotowany formularz na portalu bezpieczne-latanie.pl, jak również zgromadzonych zdarzeń na podstawie bezpośredniej rozmowy. Przeprowadzone rozważania nad wyjaśnieniem takich zagadnień, jak: ryzyko, zdarzenie, zarządzanie ryzykiem i mechanizm realizacji ryzyka zmiany, pozwoliło stwierdzić, że ubezpieczenie może być metodą zarządzania ryzykiem, którego celem jest neutralizowanie zdarzeń. Artykuł jest też próbą ukazania metod współpracy zakładów ubezpieczeniowych ze środowiskiem lotniczym, zakładając przy tym, że prewencja może nie tylko wzmocnić więź pomiędzy klientem a ubezpieczycielem, ale może również przyczynić się do wyższego poziomu bezpieczeństwa pilota w dłuższym okresie czasu.

EN

This publication is an important element in building Poles' awareness of how important an instrument insurance can be in risk management. The aim of the considerations is to present insurance as a risk management instrument (using the example of selected paragliding occurences). The article attempts to present basic issues: risk, occurence, risk management. Preliminary results of the analyzed aviation events (based on the example of paragliding) are presented in order to show the mechanism of the risk of change implementation. Various aspects of insurance were discussed, including the role and place of insurance in risk management, which, according to the author, may contribute to setting directions for further development of safety in civil aviation. The author analyzed the scientific and specialist literature, analyzed the collected aviation events, taking into account 2022, in particular, based on anonymously reported paragliding events via a specially prepared form on the safe-flying.pl website, as well as the events collected based on a direct conversation. The considerations carried out to clarify such issues as: risk, event, risk management and change risk implementation mechanism allowed us to conclude that insurance may be a risk management method aimed at neutralizing events. The article is also an attempt to present methods of cooperation between insurance companies and the aviation community, assuming that prevention can not only strengthen the bond between the client and the insurer, but can also contribute to a higher level of pilot safety in the long term.

Słowa kluczowe

PL

ryzyko; ubezpieczenie; zarządzanie ryzykiem; zdarzenie

EN

risk; insurance; risk management; occurence

• Wydawca: Wydawnictwo Lotniczej Akademii Wojskowej
• Czasopismo: Aviation and Security Issues
• Rocznik: 2024
• Tom: No. 2
• Strony: 27--40
• Opis fizyczny: Bibliogr. 35 poz., tab., wykr.

Twórcy

autor

Chmielewska Agnieszka

• https://orcid.org/0000-0002-0299-0023

Bibliografia

• Artykuły i monografie:
• Chmielewska A., Analiza wybranego wypadku paralotniowego z uwzględnieniem driverów istotnych i towarzyszących, „Aviation and Security Issues” 2023, t. 3, nr 1.
• Chmielewska A., Podsumowanie zdarzeń paralotniowych - 2017, referat wygłoszony w ramach Krajowej Konferencji Bezpieczeństwa Lotnictwa Cywilnego, Warszawa, 18 kwietnia 2018 r.
• Chmielewska A., Turbulencje jako drivery ryzyka uprawiania paralotniarstwa, [w:] Bezpieczeństwo w lotnictwie w wybranych aspektach funkcjonowania portu lotniczego, red. T. Compa, J. Rajchel, K. Załęski, Dęblin 2013.
• Chmielewska A., Zjawiska pogodowe jako obiektywne czynniki ryzyka w uprawianiu paralotniarstwa, [w:] Bezpieczeństwo lotów w aspekcie ryzyka kolizji statków powietrznych z ptakami, red. J. Ćwiklak, Dęblin 2009.
• Griffin R.W., Podstawy zarządzania organizacjami, tłum. M. Rusiński, Z. Mikołajczyk, Warszawa 2005.
• Hadyniak B., Ryzyko w przedsiębiorstwie, [w:] Ubezpieczenia w zarządzaniu ryzykiem przedsiębiorstwa, t. 1, Podstawy, red. B. Hadyniak, J. Monkiewicz, Warszawa 2010.
• Holly R., Chmielewska A., Teoretyczne i praktyczne aspekty zarządzania ryzykiem sportów ekstremalnych (na przykładzie paralotniarstwa), [w:] Studia ubezpieczeniowe. Zarządzanie ryzykiem i finansami, red. J. Lisowski, Poznań 2011.
• Holly R., Ubezpieczenie w organizacji ochrony zdrowia w Polsce, Warszawa 2013.
• Hyski M., Ubezpieczenie jako instrument finansowej kontroli ryzyka, „Prace Naukowe Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie. Pragmata tes Oikonomias” 2017, z. 11.
• Jajuga K., Koncepcja ryzyka i proces zarządzania ryzykiem - wprowadzenie, [w:] Zarządzanie ryzykiem, red. tegoż, Warszawa 2009.
• Klich E., Bezpieczeństwo lotów - wybrane zagadnienia, Warszawa 1999.
• Klich E., Zarządzanie ryzykiem zderzeń statków powietrznych z ptakami, [w:] Bezpieczeństwo lotów w aspekcie ryzyka kolizji statków powietrznych z ptakami, red. J. Ćwiklak, Dęblin 2009.
• Kwiecień I., Istota i rola ubezpieczeń, [w:] Ubezpieczenia. Rynek i ryzyko, red. W. Ronka-Chmielowiec, Warszawa 2002.
• Michalski T., Ryzyko w działalności człowieka, [w:] Podstawy ubezpieczeń, t. 1, Mechanizmy i funkcje, red. J. Monkiewicz, Warszawa 2000.
• Ortyński K., Zarządzanie ryzykiem - czyli czym?, [w:] Rynek Ubezpieczeń. Współczesne problemy, red. W. Sułkowska, Warszawa 2013.
• Pogodzińska-Mizdrak E., Ubezpieczenia gospodarcze a elementy gospodarki finansowej firm ubezpieczeniowych w Polsce, „Zeszyty Naukowe / Akademia Ekonomiczna w Krakowie” 2000, nr 535.
• Šmid W., Boss leksykon, Kraków 2012.
• Szumlicz T., Świadomość ryzyka społecznego jako podstawa wiedzy o systemie ubezpieczeń społecznych, „Ubezpieczenia Społeczne. Teoria i Praktyka” 2017, nr 1.
• Środowisko bezpieczeństwa powietrznego państwa, red. A. Radomyski, P. Malinowski, D. Michalski, Wrocław 2019.
• Ubezpieczenia - Podręcznik akademicki, red. J. Handschke, J. Monkiewicz, Warszawa 2010.
• Ubezpieczenia - Rynek i ryzyko, red. W. Ronka-Chmielowiec, Warszawa 2002.
• Ubezpieczenia gospodarcze i społeczne w Polsce, red. D. Ostrowska, P. Jamróz, Warszawa 2016.
• Ubezpieczenia, red. W. Ronka-Chmielowiec, Warszawa 2016.
• Vademecum ubezpieczeń gospodarczych (pośrednika ubezpieczeniowego), red. T. Sangowski, Poznań 1998.
• Webster’s Third New International Dictionary of the English language, red. P. Babcock, Könemann 1993.
• Wieczorek S., Bezpieczeństwo człowieka w świetle zagrożeń dnia codziennego, [w:] Bezpieczeństwo i zagrożenia współczesnego świata, red. A. Olak, I. Oleksiewicz, Rzeszów 2008.
• Akty i dokumenty prawne:
• Ustawa z dnia 11 września 2015 r. o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej (Dz.U. z 2023 r., poz. 656 ze zm.).
• Ustawa z dnia 15 grudnia 2017 r. o dystrybucji ubezpieczeń (tekst jedn. Dz.U. z 2023 r. poz. 1111).
• Ustawa z dnia 3 lipca 2002 r. Prawo lotnicze (tekst jedn. Dz.U. z 2022 r., poz. 1235).
• Ustawa z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (tekst jedn. Dz.U. z 2022 r., poz. 2189).
• Źródła internetowe:
• Chmielewska A., Podsumowanie zebranych zdarzeń paralotniowych - 2022, https://bezpiecznelatanie.pl/index.php/artykuly-rozne-2/521-podsumowanie-zebranych-zdarzen-paralotniowych-2022 [dostęp: 6.03.2023].
• Zdarzenia, https://www.bezpieczne-latanie.pl/index.php/zdarzenia/zd-paragliding?start=20 [dostęp: 28.12.2023].
• https://bezpieczne-latanie.pl/index.php/zdarzenia/zd-paragliding/view-submission/57864 [dostęp: 4.02.2023].
• https://pl.wikipedia.org/wiki/Zespół_stresu_pourazowego [dostęp: 5.02.2023].
• https://www.warta.pl/documents/dokumenty_archiwalne/turystyczne_i_nnw/OWU_WARTA_Tra vel_C0513_int.pdf [dostęp: 4.03.2023].

Uwagi

Opracowanie rekordu ze środków MNiSW, umowa nr POPUL/SP/0154/2024/02 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki II" - moduł: Popularyzacja nauki (2025).