Wpływ prac wiertniczych na właściwości gleb oraz stan zdrowotny drzew w rejonie kopalni soli „Solino” S.A. w Górze k. Inowrocławia

Hulisz, P.; Cyzman, W.

Artykuł - szczegóły

Tytuł artykułu

Wpływ prac wiertniczych na właściwości gleb oraz stan zdrowotny drzew w rejonie kopalni soli „Solino” S.A. w Górze k. Inowrocławia

Autorzy

Hulisz P. , Cyzman W.

Treść / Zawartość

Pełne teksty:

Hulisz_Cyzman_wplyw_prac_znis_uz_157_37_14-25.pdf

Pobierz

Identyfikatory

Warianty tytułu

Influence of salt drilling operation on soil properties and the state of health of trees in the area of the salt mine „Solino” S.A. in Góra near Inowrocław

Języki publikacji

Abstrakty

Celem niniejszej pracy była analiza wpływu prac wiertniczych prowadzonych na terenie Kopalni Soli „Solino” S.A. w Górze k. Inowrocławia na właściwości gleb oraz stan drzewostanu. Badania wykazały, że prace te, głównie poprzez oddziaływanie aerozoli, miały wyraźny wpływ na wzrost zasolenia analizowanych gleb. Wartości EC_e nie wykazywały jednak związku z odległością od miejsca odwiertu, co mogło sugerować okresowy wpływ płytko zalegających wód glebowo-gruntowych. Uruchomienie odwiertu przyczyniło się do pogorszenia się stanu zdrowotnego drzew w najbliższym otoczeniu wieży wiertniczej. W przylegającej do niej strefie o średnicy około 50 m większość egzemplarzy drzew cechowała się ubytkiem aparatu asymilacyjnego od 26% do nawet ponad 60% (stopień uszkodzeń średni i silny). Zawartość Na i Cl w liściach i gałązkach drzew rosnących w bezpośrednim sąsiedztwie wiertni była kilkunastokrotnie wyższa niż oznaczona na powierzchni referencyjnej.

This paper aimed at analysing the influence of salt drilling operation on soil properties and the state of health of trees. The study was conducted in the area of the salt mine in Góra near Inowrocław (north-central Poland). Due to the impact of aerosols, the high salt accummulation in soils in the 50 m zone around the drilling site was stated. However, the EC_e values, showed no relation with the distance from that site. It could suggest seasonal influence of shallow saline ground water. The salt drilling operation contributed to the deterioration of the health condition of trees in the immediate vicinity of the borehole. Most trees were characterized by loss of assimilation apparatus from 26% to as much as over 60% (degree of damage to the medium and strong). The content of Na and Cl in the leaves and twigs of trees growing nearest the drilling site was several times higher than recorded in the reference area.

Słowa kluczowe

zasolenie gleb NaCl stres solny wysad solny górnictwo soli

soil salinity NaCl salt stress salt dome salt mining

Wydawca

Oficyna Wydawnicza Uniwersytetu Zielonogórskiego

Czasopismo

Zeszyty Naukowe. Inżynieria Środowiska / Uniwersytet Zielonogórski

Rocznik

2015

Tom

nr 157 (37)

Strony

14--25

Opis fizyczny

Bibliogr. 20 poz., fot., rys., tab.

Twórcy

autor

Hulisz P.

Katedra Gleboznawstwa i Kształtowania Krajobrazu, Wydział Nauk o Ziemi, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu

autor

Cyzman W.

Katedra Geobotaniki i Planowania Krajobrazu, Wydział Biologii i Ochrony Środowiska, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu

Bibliografia

1. ABROL I.P., YADAV J.S.P., MASSOUD F.I.; 1988. Salt-affected soils and their management. FAO Soils Bulletin 39, Rome.
2. BILSKI J.; 1990. Zakwaszenie i zasolenie podłoża jako czynniki stresowe dla roślin. Rocznik Nauk Rolniczych, PAN, Warszawa.
3. BORECKI T., KECZYŃSKI A.; 1992. Atlas ubytku aparatu asymilacyjnego drzew leśnych, Wyd. Agencja Reklamowa „Atut”, wydano dla Generalnej Dyrekcji Lasów Państwowych.
4. BROGOWSKI Z., ZAGÓRSKI Z., CZARNOWSKA K., CHOJNICKI J., PRACZ J.; 2000.Wpływ stresu solnego na stan chemiczny liści drzew z terenu miasta Łodzi. Rocz. Glebozn. 51, 1/2: 17-28.
5. CIEŚLA W., DĄBKOWSKA- NASKRĘT H.; 1984. Właściwości zasolonych gleb w sąsiedztwie Janikowskich Zakładów Sodowych na Kujawach. Rocz. Glebozn. 35,2: 139-150.
6. CZAPOWSKI G., TOMASSI-MORAWIEC H., TADYCH J., GRZYBOWSKI Ł., SZTYRAK T.; 2009. Geochemia bromu i wykształcenie utworów solnych cechsztynu w wybranych otworach wiertniczych w wysadzie solnym Góra koło Inowrocławia. Geologia 35, 3: 287-305.
7. DROGOWSKI J., TADYCH J.; 2006. Budowa geologiczna i zagospodarowanie wysadów solnych „Mogilno I” i „Góra” – stan aktualny i perspektywy. Przegl. Geol. 54, 4: 306.
8. HULISZ P.; 2007. Wybrane aspekty badań gleb zasolonych w Polsce. SOP, Toruń.
9. HULISZ P., PIERNIK A.; 2013. Soils affected by soda industry in Inowrocław. [w:] Charzyński P., Hulisz P., Bednarek R. (red.). Technogenic soils of Poland. Polish Society of Soil Science, Toruń: 125-140.
10. JACKSON M. L.; 1958. Soil chemical analysis. Constable Ltd., London.
11. KASZUBKIEWICZ J., PORA E., CUSKE M., MUSZTYFAGA E.; 2014. Przebieg zmian zasolenia w glebach zalanych wodami nadosadowymi ze zbiornika odpadów poflotacyjnych Żelazny Most.
12. KONDRACKI J.; 2009. Geografia regionalna Polski. Wyd. Nauk. PWN, Warszawa.
13. KWASOWSKI W., CZYŻ M.; 2011. Reaction of lime trees (Tilia sp.) growing along the Żwirki i Wigury Street in Warsaw on soil salinity caused by chemical technology of snow removal. Ecol. Quest. 14: 81-83.
14. MAPA GLEBOWO-ROLNICZA W SKALI 1:25 000, arkusz Radojewice; 1968.
15. VAN REEUWIJK L.P. (red.); 2002. Procedures for soil analysis. ISRIC, Wageningen.
16. RICHARDS L. A. (red.); 1954. Diagnosis and improvement of saline and alkali soils. Agriculture Handbook No. 60, USDA, Washington.
17. RYTELEWSKI J., PRZEDWOJSKI J., NIKLEWSKA A.; 1993. Przyczyny powstawania gleb zasolonych na Kujawach. Acta Acad. Agricult. Techn. Olst. 56: 111-120.
18. WILKOŃ-MICHALSKA J.; 1963. Halofity Kujaw. Stud. Soc. Sc. Tor., Toruń.
19. SIUTA J.; 1995. Gleba – diagnozowanie stanu i zagrożenia. IOŚ, Warszawa.
20. SYSTEMATYKA GLEB POLSKI; 2011. Rocz. Glebozn. 52, 3.

Typ dokumentu

Bibliografia

Identyfikator YADDA

bwmeta1.element.baztech-5c549a5d-e882-4b3a-ad2c-2270a6659b53