Threats to areas of natural interest

• Autorzy: Sobczyk W. , Biedrawa-Kozik A. , Kowalska A.

Warianty tytułu

PL

Zagrożenia dla obszarów cennych przyrodniczo

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

PL

Obok obszarów silnie przekształconych przez człowieka istnieją zakątki, w których zachowała się przyroda mało zmieniona od wieków. Obszary takie zasługują na pełną ochronę. Niestety dzieje się inaczej. Podlegają one wpływowi zewnętrznych źródeł emisji, które powodują degradację świata roślinnego, zwierzęcego oraz krajobrazu. Na degradację środowiska wpływają wzmożony ruch turystyczny, produkcja odpadów, presja urbanizacji. Działanie tych czynników może wkrótce doprowadzić do zachwiania równowagi ekologicznej na obszarach o cennych walorach przyrodniczych. W artykule opisano specyfikę terenów cennych przyrodniczo, ich mocne strony, szanse i zagrożenia w konstruowaniu grup zadaniowych dla ochrony terenów przyrodniczo cennych. Każdego roku tereny chronione odwiedzają miliony turystów. Zagrożenie ma bardzo szeroki i zróżnicowany zakres oddziaływania, wyrażający się we fragmentacji wrażliwych ekosystemów oraz populacji występujących tam gatunków, zadeptywaniu cennych zbiorowisk roślinnych i rzadkich gatunków roślin, erozji gleb w miejscach zniszczonej pokrywy roślinnej oraz we wzroście masy odpadów, eutrofizacji i zanieczyszczaniu naturalnych siedlisk. Odpady komunalne powstające na terenach przyrodniczo cennych różnią się w istotny sposób pod względem masy i właściwości od odpadów komunalnych, powstających w dużych aglomeracjach miejskich. Gminy, na terenie których znajdują się obszary objęte ochroną, jak parki narodowe czy rezerwaty, mają szczególne zadania. Są zobowiązane do częściowego wyłączenia pewnych terenów z użytkowania, głównie przemysłowego,rolniczego i leśnego. W celu ograniczenia niekorzystnych wpływów i kształtowania właściwych relacji między przyrodą a gospodarką przyjęto koncepcję objęcia ochroną różnych form terenów, które nie zostały jeszcze silnie przekształcone i które odznaczają się wysokimi walorami ekologicznymi. Osiągnięcie tego celu zależy od postawy ekologicznej społeczeństwa. Należy więc zadbać o kształtowanie pozytywnych zachowań mieszkańców i turystów – użytkowników terenów cennych przyrodniczo.

Słowa kluczowe

PL

park narodowy; ochrona przyrody; ruch turystyczny; segregacja odpadów

• Wydawca: Politechnika Koszalińska
• Czasopismo: Rocznik Ochrona Środowiska
• Rocznik: 2012
• Tom: Tom 14
• Strony: 262--273
• Opis fizyczny: Bibliogr. 12 poz., fot., rys.

Twórcy

autor

Sobczyk W.

• AGH University of Science and Technology, Poland

autor

Biedrawa-Kozik A.

• AGH University of Science and Technology, Poland

autor

Kowalska A.

• AGH University of Science and Technology, Poland

Bibliografia

• 1. Biedrawa A.: Zagrożenia terenów przyrodniczo cennych wynikające z niewłaściwej gospodarki odpadami. III Konferencja Młodych Uczonych Profuturo, 53–59. Kraków 2008.
• 2. Biedrawa A., Sobczyk W.: Zagrożenia terenów przyrodniczo cennych na przykładzie Zakopanego (Polska). Rozdział w monografii XXI DIDMATTECH, 524–528. Czechy 2008.
• 3. Białe szaleństwo. Stowarzyszenie Pracownia na rzecz Wszystkich Istot. Bystra (a promotional brochure).
• 4. Dubel K.: Strategia rozwoju gmin wiejskich na terenach przyrodniczo cennych. Wyd. Fundacja Centrum Edukacji Ekologicznej Wsi w Krośnie. Krosno 1999.
• 5. Matusz J.: Pogodzić naturę z narciarzami. „Rzeczpospolita", 10 I 2006.
• 6. Iddle E., Bines T.: Planowanie ochrony obszarów cennych przyrodniczo. Wyd. Klub Przyrodników Świebodzin 2004.
• 7. IUCN: Protected areas of the world: a review of national systems. Gland&Cambridge 1992.
• 8. Owsiak J., Sewerniak J., Andrzejewska G.: Rozwój turystyki na obszarach chronionych. Ekspertyza wykonana na zlecenie Ministerstwa Gospodarki. Instytut Turystyki, Toruń 2000
• 9. Poskrobko B.: (red.) Zarządzanie w warunkach ekorozwoju. Wydawnictwo Politechniki Białostockiej. Białystok 1998.
• 10. Sobczyk W., Biedrawa A., Kowalska A., Pawul M.: Edukacja – ekologia – ekorozwój, czyli o wdrażaniu zasad zrównoważonego rozwoju. Rocznik Naukowy nr 1/2010, cz. 1, 265–270. Przemyśl 2010.
• 11. Wnuk Z.: (red.) Jaka turystyka w rezerwatach przyrody. Materiały V Krajowej Konferencji , WSP w Rzeszowie, Rzeszów 2003.
• 12. Zimniewicz K.: Bariery w zarządzaniu parkami krajobrazowymi w Polsce. Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa 2008.