Organization of nature protection system and the quality of management in national parks – contribution to the discussion

• Autorzy: Bezruchko Lyubomir , Pasierbek Tonasz , Juraj Rakos , Zhuk Yuriy

Identyfikatory

DOI

10.34659/2021/4/35

Warianty tytułu

PL

Organizacja systemu ochrony przyrody i jakość zarządzania w parkach narodowych – wkład do dyskusji

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

The aim of the article is to compare the legal and administrative foundations of the functioning of national parks as factors determining the quality of management. National parks in Poland and Ukraine, representing different nature protection systems, were selected for the comparative analysis and evaluation. The data was obtained from published sources. The most important were legislations that create the legal basis of the nature protection systems in both countries. The available data were used for analysis using the Desk Research method. There are numerous differences between the Polish and Ukrainian systems of protected areas, mostly based upon the position in the government structure (what is the way of creating the national park and which ministry is responsible for it). Despite those differences, general conclusions can be drawn. Due to the separate legal entity of individual units, as well as subordi-nation to various ministries, there is no clear link between the institutions. This hinders the flow of infor-mation and reporting and complicates the decision-making process both at individual units and between national parks.

PL

Celem artykułu jest porównanie prawnych i administracyjnych podstaw funkcjonowania parków narodowych jako czynników decydujących o jakości gospodarowania. Do analizy porównawczej wybrano parki narodowe w Polsce i na Ukrainie, które reprezentują różne systemy ochrony przyrody. Dane uzyskano z opublikowanych źródeł. Najważniejsze były akty prawne tworzące podstawy prawne systemów ochrony przyrody w obu krajach. Dostępne dane wykorzystano do analizy metodą desk research. Istnieje wiele różnic pomiędzy polskim i ukraińskim systemem obszarów chronionych, głównie ze względu na pozycję w strukturze rządowej (sposób tworzenia parku narodowego i instytucja odpowiedzialna za tworzenie). Mimo tych różnic można wyciągnąć ogólne wnioski. Ze względu na odrębną osobowość prawną poszczególnych jednostek, a także podporządkowanie różnym ministerstwom, nie ma wyraźnego powiązania między instytucjami. Utrudnia to przepływ informacji, raportowanie i komplikuje proces decyzyjny zarówno na poziomie poszczególnych jedno-stek, jak i pomiędzy parkami narodowymi.

Słowa kluczowe

EN

national park; nature protection system; organisational structure; quality of management; decision-making process

PL

park narodowy; system ochrony przyrody; struktura organizacyjna; jakość zarządzania; proces podejmowania decyzji

• Wydawca: Polskie Stowarzyszenie Ekonomistów Środowiska i Zasobów Naturalnych
• Czasopismo: Ekonomia i Środowisko
• Rocznik: 2021
• Tom: nr 4
• Strony: 183--203
• Opis fizyczny: Bibliogr. 10 poz., tab.

Twórcy

autor

Bezruchko Lyubomir

• Ivan Franko National University of Lviv, Ukraine

• https://orcid.org/0000-0003-0075-8631

autor

Pasierbek Tonasz

• The University College of Tourism and Ecology, Poland, Zamkowa 1,34-200 Sucha Beskidzka, Poland

• https://orcid.org/0000-0003-0741-6351

autor

Juraj Rakos

• The University College of Tourism and Ecology, Poland, Zamkowa 1,34-200 Sucha Beskidzka, Poland

• https://orcid.org/0000-0001-7124-5732

autor

Zhuk Yuriy

• Ivan Franko National University of Lviv, Ukraine

• https://orcid.org/0000-0002-1332-9863

Bibliografia

• Act of April 16 2004 on Nature Conservation (Journal of Laws of 2004, No. 92, item 880).
• Act of August 27 2009 on public finance (Journal of Laws of 2009, No. 157, item 1240).
• Act of December 16 2016 on the principles of state property management (Journal of Laws of 2016, item 2259).
• Babczuk, A. Kachniarz, M., 2015. Polskie parki narodowe – ujęcie instytucjonalne. In Studia i Prace Wydziału Nauk Ekonomicznych i Zarządzania 40/2, 203-213, https://doi.org/10.18276/sip.2015.40/2-16.
• Mika, M., Pawlusiński, R., Zawilińska, B. 2015. Park narodowy a gospodarka lokalna. Model relacji ekonomicznych na przykładzie Babiogórskiego Parku Narodowego. Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie, Kraków.
• Ordinance of the Minister of Environment of July 22 2019 on establishing a protection plan for the Babia Góra National Park (Journal of Laws of 2019, item 1699).
• Pasierbek, T. 2020. Projektowane rozwiązania prawne dla parków narodowych w ocenie pracowników. In: Nocoń, M., Pasierbek, T., Raj, A., Walas, B. (Eds.), Społeczno-ekonomiczne i prawne aspekty zrównoważonego zarządzania Parkami Narodowymi. Wyższa Szkoła Turystyki i Ekologii w Suchej Beskidzkiej, Sucha Beskidzka, 77-101.
• Pawlusiński, R. 2019. Finansowe aspekty funkcjonowania parków narodowych. In: Nocoń, M., Pasierbek, T., Sobczuk, J., Walas, B. (Eds.), Parki narodowe i otoczenie społeczno-gospodarcze: skazani na dialog: monografia naukowa. Wyższa Szkoła Turystki i Ekologii w Suchej Beskidzkiej, Sucha Beskidzka, 25-47.
• Raj, A., 2019. Zarządzanie parkami narodowymi w Polsce – stan obecny i kierunki pożądanych zmian. In: Nocoń, M., Pasierbek, T., Sobczuk, J., Walas, B. (Eds.), Parki narodowe i otoczenie społeczno-gospodarcze: skazani na dialog: monografia naukowa. Wyższa Szkoła Turystki i Ekologii w Suchej Beskidzkiej, Sucha Beskidzka 9-24.
• Regulation of the Minister of the Environment of April 28 2005 on positions and qualification requirements to be met by employees working on particular positions in the National Park Service (Journal of Laws of 2016, No. 89, item 753).