Wpływ wielkości nawożenia na bilans NPK i próchnicy w glebie w wybranych technologiach produkcji roślinnej

• Autorzy: Konieczna A.

Warianty tytułu

EN

Impact of the amount of fertilization on NPK and humus in soil balance in the selected plant production technologies

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W pracy przedstawiono wyniki analizy wpływu wielkości nawożenia mineralnego i naturalnego w różnych technologiach upraw na bilans NPK i próchnicy w glebie. Badania przeprowadzono dla upraw gatunków roślin, które potencjalnie mogą zostać wykorzystywane do produkcji bioenergii. Dane zaczerpnięto z kart technologicznych z wybranych ankietowanych gospodarstw rolniczych. Zbadano 8 technologii upraw zróżnicowanych pod względem łącznej ilości dawek azotu, fosforu i potasu w zastosowanych nawozach mineralnych i naturalnych. Za pomocą – opracowanego w zakresie i dla potrzeb badań – programu komputerowego obliczono bilans NPK oraz próchnicy w środowisku glebowym, w zależności od gatunku rośliny i jej zapotrzebowania pokarmowego, rodzaju gleby oraz wysokości osiągniętego plonu. Spośród przeanalizowanych technologii upraw, największe ubytki w ilości badanych pierwiastków (NPK) odnotowano dla uprawy buraka cukrowego (tech. 2W). Wynosiły one odpowiednio: azotu 157,00 kg·ha-1, fosforu 93,00 kg·ha-1, potasu 385,00 kg·ha-1 1. Uprawa prowadzona w tej technologii zubożyła glebę w próchnicę o 1,54 t·ha-1. Wysokie, dodatnie wartości bilansu otrzymano dla uprawy żyta na zielonkę (tech. 3M). Zawartość azotu w glebie wzrosła o 202,60 kg·ha-1, fosforu o 235,20 kg·ha-1, potasu o 154,20 kg·ha-1. Obliczenia wykazały - również w przypadku tej technologii – przyrost na najwyższym poziomie w ilości próchnicy o 4,38 t·ha-1. Na postawie wyników można stwierdzić, że w przypadku tych technologii należałoby skorygować dawki i rodzaj zastosowanych nawozów.

EN

The paper presents results of analysis of the size of mineral and natural fertilization in various cultivation technologies on NPK and humus in soil balance. The research was carried out for cultivation of plant species, which may be possibly used for production of bio-energy. Data was collected form operation sheet of the selected surveyed agricultural farms. 8 technologies of cultivations, varied on account of total number of nitrogen, phosphorus and potassium doses in the applied mineral and natural fertilizers were investigated. With the use of the computer programme, developed within the scope and for the research need, NPK and soil humus balance were developed in relation to plants species and its nutrition demand, soil type and the amount of the obtained crop, was calculated. From among the analysed cultivation technologies, the biggest losses in the amount of the researched elements (NPK) were reported for sugar beet cultivation (tech. 2W). They were respectively: nitrogen 157.00 kg·ha-1, phosphorus 93.00 kg·ha-1, potassium 385.00 kg·ha-1. Cultivation carried out in this technology depleted soil in humus by 1.54 t·ha-1. High, positive values of the balance were obtained for cultivation of rye for green forage (tech. 3M). Content of nitrogen in soil decreased by 202.60 kg·ha-1, phosphorus by 235.20 kg·ha-1, potassium by 154.20 kg·ha-1. Calculations proved - also in case of this technology, - increase in the amount of humus at the highest level by 4.38 t·ha-1. Based on results, one may state that in case of these technologies, doses and type of the applied fertilizers should be verified.

Słowa kluczowe

PL

bilans NPK; azot; fosfor; potas; próchnica; technologia uprawy

EN

NPK balance; nitrogen; phosphorus; potassium; humus; cultivation technologies

• Wydawca: Polskie Towarzystwo Inżynierii Rolniczej
• Czasopismo: Inżynieria Rolnicza
• Rocznik: 2013
• Tom: R. 17, nr 3, t. 1
• Strony: 139--148
• Opis fizyczny: Bibliogr. 24 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Konieczna A.

• Instytut Technologiczno-Przyrodniczy, Oddział w Warszawie, ul. Rakowiecka 32, 02-532 Warszawa

Bibliografia

• Boratyński, K.; Czuba, R.; Góralski, J. (1988). Chemia Rolnicza. Warszawa, PWRiL. ISBN 83-09-00258-0.
• Bzowska-Bakalarz, M.; Bieganowski, A. (2008). Kodeks dobrych praktyk w produkcji buraków cukrowych. Praca zbiorowa. Instytut Agrofizyki im. Bogdana Dobrzyńskiego PAN w Lublinie, Akademia Rolnicza w Lublinie, Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin w Bydgoszczy.
• Chemia Środowiska, Instrukcja Laboratoryjna 5 i 6, Usuwanie zanieczyszczeń z gleby: żelazo ogólne. Rozkładalna substancja organiczna: RSO, 2011/2012. Politechnika Wrocławska, Wydział Inżynierii Środowiska.
• Duer, I.; Fotyma, M.; Madej, A. (2004). Kodeks dobrej praktyki rolniczej. IUNG Puławy, ISBN 83-88010-58-1.
• Fenton, T.E.; Brown, J.R.; Maubach, M.J. (1999). Effects of long-term cropping on organic matter content of soil: Implication for soil quality. Soil and Water Con.J., 95-124.
• Fotyma, M.; Igras, J.; Kopiński, J.; Podyma, W. (2010). Ocena zagrożeń nadmiarem azotu pochodzenia rolniczego w Polsce na tle innych krajów europejskich. Studia i Raporty IUNG-PIB, 21, 53-75.
• Gosek, S. (1997). Wapnowanie i nawożenie mineralne a żyzność gleby i plony roślin. Biul. Inf. IUNG, 5, 6-7.
• Igras, J. (2004). Zawartość składników mineralnych w wodach drenarskich z użytków rolnych w Polsce. Monogr. i Rozpr. Nauk.
• Igras, J.; Lipiński, W. (2005). Zagrożenia dla środowiska przy różnym poziomie intensywności produkcji roślinnej w ujęciu regionalnym. Efektywne i bezpieczne technologie produkcji roślinnej. Mat. Konf. Nauk., IUNG Puławy, 141-150.
• Igras, J.; Lipiński, W. (2006). Ocena wybranych elementów stanu żyzności gleb i jakości płytkich wód gruntowych na tle intensywności produkcji roślinnej w ujęciu regionalnym. Pamiętnik Puławski, 142, 147-162.
• Kopiński, J. (2010). Bilans azotu w Polsce na tle zmian intensywności produkcji rolniczej. Studia i Raporty IUNG-PIB, 21, 39-51.
• Księżak, J.; Bojarszczuk, J.; Staniak, M. (2012). Produkcyjność kukurydzy i sorga w zależności od poziomu nawożenia azotem. Polish Journal of Agronomy, 8, 20-28.
• Kuś, J.; Krasowicz, S.; Igras J. (2009). Przewidywane kierunki zmian produkcji rolniczej w Polsce. Studia i Raporty IUNG-PIB, 17, 73-92.
• Latyński. T. (1982). Zadania chemii rolnej w zakresie ochrony środowiska. Zesz. Nauk. AR w Krakowie, 169, Sesja nauk., 10, 5-17.
• Martynik, S.; Księżak, J. (2011). Ocena pseudomikrobiologicznych biopreparatów stosowanych w uprawie roślin. Polish Journal of Agronomy, 6, 27-33.
• Mazur, Z.; Mazur, T. (2006). Skutki azotowej eutrofizacji gleb. Acta Agrophysica, 8(3), 699-705.
• Mengel, K.; Kirkby, E.A. (1982). Principles of Plant Nutrition. 3rd Ed. International Potash Institute: Bern, Switzerland, 491-498.
• Pęcek, J.; Materna, G. (2012). Ocena agrochemiczna gleb na podstawie badań OSChR w Rzeszowie w 2011 r. Okręgowa Stacja Chemiczno-Rolnicza w Rzeszowie.
• Radzimierski, M. (2012). Zasobność gleb. www.kpodr.pl/index.php/produkcja-rolinna/42-inne/1377-zosobno-gleby, KPODR Minikowo, Oddział w Przysiek.
• Rogowska, A. (2010). Stan polskich gleb. Agrotechnika, 11, 25-27.
• Siebielec, G.; Smreczak, B.; Klimkowicz-Pawlas, A.; Maliszewska-Kordybach, B.; Terelak, H.; Koza, P.; Hryńczuk, B.; Łysiał, M.; Miturski, T.; Gałązka, R.; Suszek, B. (2012). Monitoring chemizmu gleb ornych w Polsce w latach 2010-2012. IUNG Puławy.
• Tkaczyk, P.; Kosacka, H.; Niezgoda, I.; Suska-Jakubczak, E. (2007). Określenie uwarunkowań glebowych gminy Sosnowica w kontekście innowacyjnego planu rozwoju gminy. Okręgowa Stacja Chemiczno Rolnicza Lublin.
• Uprawa Buraka Cukrowego. Poradnik Plantatora (2011). Nordzucker Polska S.A..
• Wilczewski, E. (2007). Wartość wybranych roślin motylkowatych uprawianych w międzyplonie ścierniskowym na glebie lekkiej. Cz. II. Skład chemiczny i akumulacja makroskładników. Acta Scientiarum Polonorum, Agricultura, 6(1), 35-44.