Wymiarowanie komór oraz wpływ zubożenia i strat operacyjnych na wielkość zasobów eksploatacyjnych w systemach eksploatacji otwartymi komorami

• Autorzy: Płaneta S. , Wirth H.

Warianty tytułu

EN

Open stope design and impact of mining dilution and ore losses on mineral reserves in the open stope mining method

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

System otwartych komȯr (Open Stope) jest najbardziej rozpowszechniony w górnictwie podziemnym w Kanadzie, Stanach Zjednoczonych i w Australii ze względu na dużą wydajność, niskie koszty górnicze i wysokie bezpieczeństwo pracy. W systemie tym, w samych komorach może dochodzić do niewielkich obwałów, z uwagi na brak konieczności przebywania w nich załogi, ale dobrane wymiary komór powinny zapewnić kontrolę zubożenia eksploatacyjnego na jak najniższym poziomie. W niniejszym artykule omówiono różne warianty tego systemu eksploatacji oraz przedstawiono metodę wymiarowania otwartych komór. Szczególną uwagę zwrócono na konieczność prawidłowego oszacowania strat eksploatacyjnych i zubożenia eksploatacyjnego rudy, które to przy nieodpowiednio dobranych wymiarach komór mogą być znaczne. Zagadnienie to jest szczególnie istotne, gdyż zgodnie z normą kanadyjską 43-101 [2] należy koniecznie, na etapie studiów techniczno-ekonomicznych projektów górniczych, oszacować i uwzględnić w rachunkach zasobów eksploatacyjnych (wydobywanych; mineral reseves) wszystkie źródła zubożenia rudy i strat złoża. Metoda szacowania strat eksploatacyjnych i zubożenia eksploatacyjnego, przedstawiona w niniejszym artykule, jest z tego punktu widzenia szczególnie przydatna, gdyż powinna umożliwić poprawne szacowanie, zwłaszcza zubożenia eksploatacyjnego, w celu poprawy jakości opracowywanych studiów techniczno-ekonomicznych (feasibilty study) projektów górniczych. Symulacje wykonane w różnych warunkach geomechanicznych i technicznych, dotyczące systemu eksploatacji otwartych komór, stosowanych w złożach o dużym upadzie, wykazują bardzo poważny wpływ zubożenia rudy i strat złoża na wielkość i jakość zasobów eksploatacyjnych. Fakt ten uzasadnia i czyni koniecznym podjęcie bardziej systematycznych wysiłków, w celu zagwarantowania, by prace podjęte, by zagospodarować złoża, oraz studia techniczno-ekonomiczne były wykonywane w należyty sposób z myślą o optymalizacji eksploatacji i o zaoferowaniu inwestorom korzystnych zysków nawet w tych okresach, w których ceny metali mogą okazać się niższe od dzisiejszych.

EN

Open stope is the most widespread system in underground mining in Canada, the United States and Australia due to high efficiency, low mining costs and occupational safety. This system allows slight roof falls in the stopes themselves, as the crew is not required to stay inside them. Still, well-selected chamber dimensions should allow mining-related dilution to be kept at the lowest possible level. Different variants of this mining system is discussed and a method of open stope dimensioning is presented in this paper. The attention is especially drawn to the need for correct estimation of mining-related ore impoverishment and losses, as these may be considerable as a result of improper stope dimensioning. This issue is particularly important, as in the light of the Canadian standard 43-101 [3], feasibility studies of mining projects must estimate and take into account in their mineral reserve calculations all sources of ore dilution and deposit loss. The estimation method of mining-related losses and dilution, presented in this paper, is particularly useful in that context, for it should allow a correct estimation of mining-related dilution, in particular, in order to improve the quality of feasibility studies for mining projects. Simulations under various geotechnical and technical conditions, carried out on open stope systems used in deposits with a considerable dip, have pointed to a significant influence of ore dilution and deposit losses on the volume and quality of mineral reserves. This calls for more systematic efforts to ensure that deposit development and feasibility studies are conducted properly to optimise mining and offer investors large profits even at a time when the prices of metals are lower than today.

Słowa kluczowe

PL

system otwartych komór; wymiarowanie komór; zubożenie i straty operacyjne; zasoby eksploatacyjne

EN

open stope mining method; open stope design; dilution and operating losses; mineral reserves

• Wydawca: KGHM CUPRUM Spółka z o.o. Centrum Badawczo-Rozwojowe
• Czasopismo: Cuprum : czasopismo naukowo-techniczne górnictwa rud
• Rocznik: 2015
• Tom: nr 4
• Strony: 63--76
• Opis fizyczny: Bibliogr. 10 poz., rys., wykr., tab.

Twórcy

autor

Płaneta S.

• Universite Laval, Canada

autor

Wirth H.

• Politechnika Wrocławska

Bibliografia

• [1] Falconbridge Limited, 2006, Perseverance Project Feasibility Study Update, August.
• [2] ICM, 2010, Normes de l'ICM sur les définitions – pour les ressources minérales et réserves minérales, Préparées par le Comité ad hoc de l'ICM sur les définitions des réserves, Adopté par le conseil de l’ICM le 27 novembre 2010, s. 11.
• [3] Itasca Consulting Canada Inc., 2007, Xstrata Zinc – Perseverance Mine Preliminary Empirical Re-Examination of the Maximum Stope Size for the Perseverance Main and Equinox Lenses”, 15 May, s. 107.
• [4] Płaneta S., 2009, Systemy eksploatacji podziemnej złóż rud – Koncepcja i praktyka górnicza, Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej, Wrocław, ISBN 978-83-7493-474-9, s. 263.
• [5] Płaneta S., 2007, Exploitations souterraines, Université Laval, Québec, Canada, s. 300.
• [6] Planeta S., 2001, Sources de dilution dans les mines souterraines: Méthodes de calcul, CIM Bulletin, vol. 94, no. 1048, mars, s. 128-132.
• [7] Planeta S., 1998, Séquences optimales d'exploitation dans le cas de l'exploitation des gisements très inclinés, Rapport final réalisé dans le cadre de l'Entente auxiliaire Canada – Québec sur le développement minéral 1992-98, 31 Décembre, 3 volumes, s. 356.
• [8] Potvin Y., Hudyma M.R., 1989, Open Stope Mining Methods, [w:] Proceedings of the 91st CIM AGM, Quebec City, Quebec, Canada.
• [9] Potvin Y., Hudyma M.R., Miller H.D.S.,1988, The Stability Graph Method for Open Stope Design, Presented at the 90th CIM AGM, Edmonton, Alberta, May 6th to May 12th.
• [10] Whipple R., Thibodeau D., Cai. M., 2009, CCSM stability graph and time evaluation of open stope stability, ROCKENG09: Proceedings of the 3rd CANUS Rock Mechanics Symposium, Toronto, ed.: M. Diederichs, G. Grasselli, May, s.13.