Наноструктурированные износостойкие вакуумно-плазменные покрытия на инструменте и деталях машин

• Autorzy: Pobol I. L. , Rajczyk J.

Warianty tytułu

PL

Nanostrukturalne trudnościeralne pokrycia narzędzi obróbczych nanoszone w komorze próżniowo-plazmowej

EN

Abrasion-resistant nanostructured coatings of processing tools applied in vacuum plasma chamber

• Języki publikacji: RU

Abstrakty

PL

W pracy została zbadana struktura składu oraz właściwości fizykomechaniczne trudnościeralnych pokryć wytworzonych metodą plazmowego osiadania wielowarstwowych kompozycji Ti-TiCO oraz Ti-TiN-TiNCO-TiCO w zmiennych warunkach osiadania. Pokrycie charakteryzuje się nanostrukturą z rozmiarami ziarna 15÷50 µm z rozwiniętym profilem powierzchni o wysokiej chropowatości. Proporcje faz są zmienne w zależności od zmiany ciśnienia gazu redukcyjnego. Nowe nanopokrycia osiągają wysoką twardość i ścieralność. Wielowarstwowe kompozyty nanoszone na narzędzia robocze ze stali narzędziowej oraz stopów twardych, np. łopatki tarczy do zacierania powierzchni betonowych zwiększają trzykrotnie ich żywotność. Pokrycia nowego pokolenia wykorzystywane w obróbce detali zespołów roboczych i elementów obróbczych są wysoce efektywne.

EN

This study investigates the composition structure and physical and mechanical properties of abrasion-restitant coatings produced by plasma settlement of multilayer composition of Ti-TiCO as well as Ti-TiN-TiNCO-TiCO under varying conditions of the settlement. Nanostructured coating has a grain size of 15÷50 microns with a developed surface profile with high roughness. The proportions of phases are variable depending on the change in gas pressure reduction. New nano-coatings achieve high hardness and abrasion resistance. Multilayer composites applied to working tools from tool steel and hard alloys, such as blades for concrete floating, triple their life. A new generation of coatings used in treatment of working parts and machining components are highly effective.

Słowa kluczowe

PL

narzędzie robocze; narzędzie obróbcze; powłoka trudnościeralna; powłoka nanostrukturalna; komora próżniowo-plazmowa; nanoszenie powłok

EN

working tool; processing tool; abrasion-resistant coating; nanostructured coating; vacuum plasma chamber; coatings deposition

• Wydawca: Wydawnictwo Politechniki Częstochowskiej
• Czasopismo: Zeszyty Naukowe Politechniki Częstochowskiej. Budownictwo
• Rocznik: 2012
• Tom: Z. 18 (168)
• Strony: 188--198
• Opis fizyczny: Bibliogr. 8 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Pobol I. L.

autor

Rajczyk J.

Bibliografia

• [1] Точицкий Э.И., Получение износостойких алмазоподобных углеродных покрытий из импульсных потоков дуговой плазмы и их промышленное применение, Химическая техника 2005, 5, 22-26.
• [2] Точицкий Э.И., Авдейчик С.В., Кравченко В.И. и др., Нанокомпозиционные машиностроительные материалы: опыт разработки и применения, под ред. В.А. Струка. Гродненский государственный университет, Гродно 2006, 404 с.
• [3] Локтев Д.А., Ямашкин Е.А., Основные виды износостойких покрытий, Наноиндустрия 2007, 5, 24-30.
• [4] Внуков Ю.Н., Нанесение износостойких покрытий на быстрорежущий инструмент, Тэхника, Киев 1992, 144 с.
• [5] Верещака А.С., Работоспособность режущего инструмента с износостойкими покрытиями, Машиностроение, М.: 1993, 336 с.
• [6] Андреев А.А., Гаврилов А.Г., Падалка В.Г., Прогрессивные технологические процессы в инструментальном производстве, Машиностроение, М.: 1981, 214 с.
• [7] Поболь И.Л., Селифанов С.О., Станкевич Е.В., Райчик Я., Вакуумно-дуговые многослойные покрытия для повышения рабочего ресурса металлообрабатывающего инструмента, Пленки и покрытия - 2011: труды 10-й международной конференции (Санкт-Петербург, 31 мая - 3 июня 2011 г., под ред. В.Г. Кузнецова, Изд-во Политехн. ун-та, СПб: 2011, c. 302-304.
• [8] Smyaglikov I.P., Chekan N.M., Akula I.P., Pobol I.L., Rajczyk J., Spectroscopic diagnostics of a pulsed arc plasma in the presence of acetylene. Vacuum, 2012, article in press, doi:10.1016/j.vacuum.2012.03.044.