Zmiany czasu trwania żeglugi w warunkach „bezlodowych” na Północnej Drodze Morskiej w latach 2008-2016

• Autorzy: Pastusiak T.

Warianty tytułu

EN

Changes of ‘ice-free’ navigation season on the Northern Sea Route in the years 2008-2016

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Celem pracy było określenie trendu zmian liczby dni, w których żegluga na PDM jest możliwa w warunkach „bezlodowych”. Trend redukcji powierzchni zlodzonej w latach 1978-2016 był prawie dwukrotnie większy w sezonie letnim (wrzesień) niż w sezonie zimowym (marzec). W latach 2008-2016 na wszystkich morzach PDM występowały dodatnie trendy zmian liczby dni „bezlodowych”. Najszybciej zwiększała się liczba dni bezlodowych na Morzu Karskim, najwolniej na Morzu Czukockim. Liczba dni „bezlodowych” na poszczególnych morzach przyrastała szybciej w ostatnim okresie w latach 2008-2016 niż w latach 1979-2008. Po zachodniej stronie PDM (morza Karskie i Łaptiewów) średnie zmiany roczne w latach 2008-2016 były o około 3 razy większe od wartości z okresu wcześniejszego 1979-2008. Po wschodniej stronie PDM (morza Czukockie i Wschodniosyberyjskie) zmiany te były tylko około 2 razy większe. Jeśli procesy te będą trwały nadal to Północna Droga Morska, z potencjalnie ważnego szlaku transportowego stanie się jednym z ważnych, najprawdopodobniej sezonowych, szlaków transportu morskiego.

EN

The purpose of the study was to determine the trend of the number of days in which navigation on the NSR is possible under ‘ice-free’ conditions. Trend of ice extent area reduction in years 19782016 was almost two times higher in summer (September) than in winter (March). In years 20082016 on all the NSR seas existed positive trends in number of ‘ice-free’ days. The fastest increase in number of ‘ice-free’ days was in the Kara Sea, the slowest on the Chukchi Sea. Number of ‘ice-free’ days on particular seas been growing faster in recent years in the period 2008-2016 than in the period 1979-2008. On the west side of the NSR (the Kara Sea and the Laptev Sea) the average annual changes in the years 2008 to 2016 were about 3 times higher than those of the previous period 1979-2008. On the eastern side of the NSR (the Chukchi Sea and East Siberian Sea), these changes were about 2 times higher only. If these processes will have continued, the Northern Sea Route from potentially important transport route will become important, however most probably seasonal shipping lane.

Słowa kluczowe

PL

Północna Droga Morska; liczba dni bezlodowych; żegluga bezlodowa; trendy powierzchni zlodzonej

EN

Northern Sea Route; ice-free days; ice-free navigation; ice extent trends

• Wydawca: Stowarzyszenie Klimatologów Polskich
• Czasopismo: Problemy Klimatologii Polarnej
• Rocznik: 2016
• Tom: Nr 26
• Strony: 157--164
• Opis fizyczny: Bibliogr. 16 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Pastusiak T.

• Katedra Nawigacji, Wydział Nawigacyjny Akademii Morskiej w Gdyni ul. Jana Pawła II 3, 81-345 Gdynia

Bibliografia

• 1. ACIA, 2005, Arctic climate impact assessment. Cambridge University Press: ss. 1042.
• 2. Cavalieri D.J., Parkinson C.L., 2012, Arctic sea ice variability and trends, 1979-2010. The Cryosphere, 6: 881889. doi:10.5194/tc-6-881-2012
• 3. Comiso J.C., Parkinson C.L., Gersten R., Stock L., 2008, Accelerated decline in the Arctic sea ice cover. Geophysical Research Letters, 35, L01703, doi:10.1029/2007GL031972.
• 4. Dremlyug W.W., 1974, Oceanografia nautyczna (tłum. M. Holec). Wydawnictwo Morskie, Gdańsk: ss. 126.
• 5. Laxon S., Peacock N., Smith D., 2003, High interannual variability of sea ice thickness in the Arctic region. Nature, 425: 947-950. doi:10.1038/nature02050.
• 6. Liu M., Kronbak J., 2010, The potential economic viability of using the Northern Sea Route (NSR) as an alternative route between Asia and Europe. Journal of Transport Geography, 18: 434-444.
• 7. Marsz A., 2015, Model zmian powierzchni lodów morskich Arktyki (1979-2013) – zmienne sterujące w modelu „minimalistycznym” i ich wymowa klimatyczna. Problemy Klimatologii Polarnej, 25: 249-334.
• 8. Marsz A.A., Pastusiak T., Styszyńska A., 2014, Zmiany powierzchni lodów morskich na morzach eurazjatyckiej Arktyki i ich potencjalny wpływ na nawigację na Północnej Drodze Morskiej w drugiej dekadzie XXI wieku. Problemy Klimatologii Polarnej, 24: 65-91.
• 9. Pastusiak T., 2014, Zmienność sezonu “bezlodowego” na Północnej Drodze Morskiej. Problemy Klimatologii Polarnej, 24: 101-108.
• 10. Pastusiak T., 2016a, Competiviness of the Northern Sea Route in view of uncertain information. [w:] Natural Resources and Integrated Development of Coastal Areas in the Arctic Zone, Arkhangelsk 2016: 360-369.
• 11. Pastusiak T., 2016b, The Northern Sea Route as a shipping lane. Expectations and Reality. Springer International Publishing: ss. 247.
• 12. Petrov M.K., 1955, Plavanie vo l’dakh. Morskoy Transport, Moskva: ss. 256.
• 13. Serreze M.C., Holland M.M., Stroeve J., 2007, Perspectives on the Arctic’s Shrinking Sea-Ice Cover. Science, 315; 1533-1536. DOI: 10.1126/science.1139426
• 14. Verny J., Grigentin Ch., 2009, Container shipping on the Northern Sea Route. International Journal of Production Economics, 122: 107-117.
• 15. NATICE, 2016 (U.S. National/Naval Ice Center). Daily ice concentration maps in KML format, http://www.natice. noaa.gov/products/ kml_daily.html. Provided courtesy U.S. National Ice Center.
• 16. NSIDC Arctic Sea Ice News & Analysis; http://nsidc.org/arcticseaicenews/.

Uwagi

PL

Opracowanie ze środków MNiSW w ramach umowy 812/P-DUN/2016 na działalność upowszechniającą naukę (zadania 2017)