Punktualność kursowania pojazdów miejskiego transportu zbiorowego w Krakowie w latach 1997 – 2011

• Autorzy: Chyba A. , Chyba K.

Warianty tytułu

EN

Punctuality of urban public transport in Cracow since 1997 to 2011

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Artykuł zawiera analizę punktualności kursowania pojazdów miejskiego transportu zbiorowego w Krakowie. Analiza obejmuje kursowanie zarówno autobusów, jak i tramwajów. Podstawą są informacje zgromadzone w czasie obserwacji prowadzonych na przystankach autobusowych i tramwajowych od roku 1997 do chwili obecnej. Jedynie za rok 2006 brak jest danych. Od roku 1997 do 2005 obserwacje prowadzone były w ramach systemu SKUT, później obserwacje kursowania pojazdów kontynuowali pracownicy zarządcy transportu zbiorowego, czyli obecnie ZIKiT. W pierwszej części artykułu omówiono istotę badań komunikacyjnych prowadzonych w ramach systemu SKUT i przez ZIKiT. Poświęcono temu zagadnieniu dużo miejsca, bo, jak później pokaże to analiza punktualności, zmiana sposobu przeprowadzania obserwacji kursujących pojazdów spowodowała gwałtowną zmianę wartości wskaźników. Następnie zaprezentowano analizę punktualności kursowania pojazdów obejmującą 2 części. W pierwszej części przedstawiono zmienność wskaźników punktualności, a w drugiej kształtowanie się średnich odchyłek punktualności d. Wartości wskaźników punktualności ustalono dla punktualności bezwzględnej (d = 0) oraz przy uwzględnieniu przyjętego przedziału tolerancji <-2, 1>. Średnie odchyłki punktualności kursowania były obliczane najpierw dla wszystkich obserwowanych kursów pojazdów, a później tylko dla kursów opóźnionych. Obliczenia wskaźników punktualności i średnich odchyłek punktualności dotyczyły okresów rocznych. Oprócz obliczeń dla wszystkich pojazdów liczono również wartości wskaźników punktualności oddzielnie dla autobusów i tramwajów, oraz dla dni roboczych i weekendowych. Zmienność wartości wskaźników i średnich odchyłek zilustrowano na wykresach. Dopełnieniem powyższych analiz są dane o zmianach liczby kursów autobusów i tramwajów objętych obserwacjami komunikacyjnymi. Publikacja wskazuje, że dobór zbioru danych wykorzystywanych do obliczania wskaźników punktualności, a zwłaszcza sposób przeprowadzania obserwacji komunikacyjnych, mają istotny wpływ na uzyskiwane wyniki. Szczególnie ważne wydaje się przeprowadzanie obserwacji kursowania pojazdów bez wiedzy przewoźnika.

EN

The article presents an analysis of punctuality of vehicles operating in the urban public transport in Cracow. Analysis includes service of trams as well as buses. The basis for the analysis is the data collected during observations at the bus’ and tram’s stops since 1997 till today. Only missing data refers to the year of 2006. Since 1997 to 2005 observations had been organized within the SKUT system (System of Statistic Supervision on Transport Service) and then observations were run by managing company of public transport, nowadays it is the ZIKiT (Company for Municipal Infrastructure and Transport). In the first part of the article the matter of transport researches implemented in the SKUT system as well as by the ZIKiT has been described. This issue has been presented comprehensively since, as it will be presented in the further analysis of punctuality, change of the observation’s method resulted in significant change of indicator’s value. Then, two-part analysis of punctuality is presented where variability of indicators and shaping of average deviations of punctuality "d" have been described. The values of punctuality’s indicators were set for absolute punctuality (d = 0) and taking into consideration tolerance’s interval assumed as <-2, 1>. Average punctuality’ deviations have been calculated for all observed public transport vehicles and later on only for delayed courses. Calculations of indicators and average deviations were made for the period of a year. Besides calculations for all vehicles together, indicators for buses and trams separately as well as for week and weekend’s days have also been made. To complete above analysis data concerning changes of number of trams’ and buses’ courses included in the observations has been presented. Publication indicates that selection of data collection used to calculate punctuality’ indicators and specially an observation’s method influence the results. Especially important seems to be organizing an observation without informing the carrier.

Słowa kluczowe

PL

transport pasażerski; transport zbiorowy; punktualność; jakość przewozów

EN

passenger transport; public transport; punctuality; quality of transport

• Wydawca: Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Komunikacji Rzeczpospolitej Polskiej
• Czasopismo: Transport Miejski i Regionalny
• Rocznik: 2012
• Tom: nr 12
• Strony: 37--42
• Opis fizyczny: Bibliogr. 4 poz., rys.

Twórcy

autor

Chyba A.

• Politechnika Krakowska, Wydział Inżynierii Lądowej, Zakład Organizacji i Ekonomiki Transportu, ul. Warszawska 24, 31-155 Kraków

autor

Chyba K.

• Zarząd Infrastruktury Komunalnej i Transportu, ul. Centralna 53, 31-586 Kraków

Bibliografia

• 1. Bryniarska Z., Starowicz W., Funkcjonowanie systemu statystycznej kontroli jakości usługi transportowej w Krakowie w latach 1997 – 2005, "Transport Miejski i Regionalny", 2006, nr 12.
• 2. Rudnicki A., Jakość komunikacji miejskiej, Zeszyty Naukowo-Techniczne Oddziału SITK w Krakowie, nr 71, Kraków, 1999.
• 3. Starowicz W., Jakość przewozów w miejskim transporcie zbiorowym, Wydawnictwo PK, Kraków, 2007.
• 4. Bryniarska Z., Starowicz W., Wyniki badań systemów publicznego transportu zbiorowego w wybranych miastach, Zeszyty Naukowo-Techniczne SITK Oddział w Krakowie, Kraków 2010, nr 155.