Koncepcja mentalności kredytowej małego przedsiębiorcy T. Łuczki w rozwoju badań nad firmami sektora MSP

Matejun, Marek

doi:10.21008/j.0239-9415.2021.083.06

Artykuł - szczegóły

Tytuł artykułu

Koncepcja mentalności kredytowej małego przedsiębiorcy T. Łuczki w rozwoju badań nad firmami sektora MSP

Autorzy

Matejun Marek

Treść / Zawartość

Pełne teksty:

Pobierz

Identyfikatory

DOI

10.21008/j.0239-9415.2021.083.06

Warianty tytułu

The concept of small entrepreneur’s credit mentality by T. Łuczka in the development of research on SME sector companies

Języki publikacji

Abstrakty

Celem artykułu jest prezentacja koncepcji mentalności kredytowej małego przedsiębiorcy wprowadzonej, ugruntowanej, zweryfikowanej empirycznie i upowszechnionej w literaturze polskiej przez T. Łuczkę oraz wskazanie jej roli w rozwoju badań nad przedsiębiorczością i firmami sektora MSP. Realizacji celu pracy poświęcono przegląd literatury, ze szczególnym uwzględnieniem opracowań i projektów badawczych inspirowanych koncepcją mentalności kredytowej małego przedsiębiorcy. Z przeprowadzonych analiz wynika, że koncepcja ta jest bardzo przydatna w opisie i interpretacji aktywności firm sektora MSP w zakresie zarządzania finansami oraz określonych zjawisk ekonomicznych (np. popytu rynkowego na kredyt bankowy). Stanowi ponadto istotną inspirację dla innych autorów do prowadzenia dalszych pogłębionych badań w obszarze przedsiębiorczości i zarządzania firmami sektora MSP. Jako główne kierunki tej inspiracji zidentyfikowano: 1) rozważania z zakresu identyfikacji, opisu i interpretacji specyfiki MSP, 2) badania w zakresie wpływu cech psychoosobowych przedsiębiorców i czynników behawioralnych oraz kulturowych na przedsiębiorczość i zarządzanie mikroprzedsiębiorstwami, małymi i średnimi przedsiębiorstwami, 3) analizy dotyczące barier działalności i rozwoju firm sektora MSP, a także 4) prace na temat przyczyn, uwarunkowań, przebiegu i skutków występowania tej specyficznej postawy w różnych rodzajach małych podmiotów gospodarczych. Jednocześnie przegląd literatury wskazuje, że w przyszłości spodziewać się można dalszych rozważań naukowych i otwierania kolejnych przestrzeni badawczych inspirowanych koncepcją mentalności kredytowej małego przedsiębiorcy T. Łuczki.

The aim of the paper is to present the concept of the small entrepreneur’s credit mentality, which was introduced, grounded, empirically verified and popularized in Polish literature by T. Łuczka, and to indicate its role in the development of research on entrepreneurship and SME sector companies. This aim was achieved through a literature review, with particular emphasis on studies and research projects inspired by the concept of a small entrepreneur’s credit mentality. The analysis shows that this concept is very useful for describing and interpreting the financial management activities of SMEs and certain economic phenomena (e.g. market demand for bank credit). Moreover, it constitutes a significant inspiration for other authors to conduct further in-depth research in the area of entrepreneurship and small business management. The main directions of this inspiration were identified as: 1) considerations in the field of identification, description and interpretation of the specificity of SMEs, 2) studies in the field of the influence of psycho-personal characteristics of entrepreneurs and behavioral and cultural factors on entrepreneurship and small business management, 3) analyses concerning barriers to the activity and development of SMEs, as well as 4) works on the causes, conditions, course and effects of the presence of this specific attitude in various types of small economic entities. The literature review indicates that in the future we may expect further scientific considerations and the opening of new research areas inspired by T. Łuczka’s concept of the small entrepreneur’s credit mentality.

Słowa kluczowe

przedsiębiorczość mikroprzedsiębiorstwa małe i średnie przedsiębiorstwa zarządzanie finansami mentalność kredytowa mały przedsiębiorca Teresa Łuczka

entrepreneurship micro, small and medium-sized enterprises financial management credit mentality small entrepreneur Teresa Łuczka

Wydawca

Wydawnictwo Politechniki Poznańskiej

Czasopismo

Zeszyty Naukowe Politechniki Poznańskiej. Organizacja i Zarządzanie

Rocznik

2021

Tom

Nr 83

Strony

97--114

Opis fizyczny

Bibliogr. 67 poz.

Twórcy

autor

Matejun Marek

Uniwersytet Łódzki, Wydział Zarządzania, Katedra Przedsiębiorczości i Polityki Przemysłowej

https://orcid.org/0000-0003-4885-2344

Bibliografia

1. Aristei, D., Gallo, M. (2021). Are female-led firms disadvantaged in accessing bank credit? Evidence from transition economies. International Journal of Emerging Markets. Ahead-of-print. Pobrano z: https://doi.org/10.1108/IJOEM-03-2020-0286.
2. Bhaird, C.M.A., Vidal, J.S., Lucey, B. (2016). Discouraged borrowers: Evidence for Eurozone SMEs. Journal of International Financial Markets, Institutions and Money, 44, 46-55.
3. Bieńkowska, B. (2009). Fundusze poręczeniowe jako wsparcie dla finansowania działalności MSP (Bielski Fundusz Poręczeń Kredytowych). Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego. Ekonomiczne Problemy Usług, 34, 28-35.
4. Blackburn, R.A., Hart, M., Wainwright, T. (2013). Small business performance: Business, strategy and owner‐manager characteristics. Journal of Small Business and Enterprise Development, 20(1), 8-27.
5. Brojakowska-Trząska, M. (2018). Finansowanie zewnętrzne w działalności mikro- i małych przedsiębiorstw. Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, 533, 44-54.
6. Cieślak, M., Kubiak, J. (2020). Należności i zobowiązania handlowe w rachunkowości i finansach. Poznań: Wydawnictwo Rys.
7. Coetzer, A., Wallo, A., Kock, H. (2019). The owner-manager’s role as a facilitator of informal learning in small businesses. Human Resource Development International, 22(5), 420-452.
8. Cowling, M., Liu, W., Conway, E. (2021). Ethnicity and bank lending before and during COVID-19. International Journal of Entrepreneurial Behavior & Research. Ahead-of-print. Pobrano z: https://doi.org/10.1108/IJEBR-02-2021-0157.
9. Cowling, M., Liu, W., Minniti, M., Zhang N. (2016). UK credit and discouragement during the GFC. Small Business Economics, 47(4), 1049-1074.
10. Czajkowska, A. (2007). Bariery kredytowania małych przedsiębiorstw. Acta Universitatis Lodziensis. Folia Oeconomica, 203, 69-87.
11. Czajkowska, A. (2013). Kredytowanie przedsiębiorców indywidualnych – specyfika, procesy, polityka. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
12. Danielak, W., Gębska, K. (2017). Bariery rozwoju i kluczowe czynniki sukcesu małych i średnich przedsiębiorstw. Zeszyty Naukowe Polskiego Towarzystwa Ekonomicznego w Zielonej Górze, 7, 82-96.
13. Deakins, D. (2021). Finance for entrepreneurship. In: D. Deakins, J.M. Scott (Eds.). Entrepreneurship: A contemporary & global approach. London: Sage Publications, 128-154.
14. Dębicka, A., Łuczka, T. (2019). Zarządzanie sytuacją kryzysową w małych i średnich przedsiębiorstwach. Diagnoza i procedury. Poznań: Wydawnictwo Politechniki Poznańskiej.
15. Dębicka, A., Olejniczak, K. (2020). Znaczenie otoczenia biznesu w zarządzaniu sytuacją kryzysową w małych i średnich przedsiębiorstwach. In: A. Borowiec (Ed.). Wybrane problemy nauk o zarządzaniu i jakości. Radom: Instytut Naukowo-Wydawniczy „Spatium”, 23-38.
16. Dominiak, P. (2005). Sektor MSP we współczesnej gospodarce. Warszawa: PWN.
17. Drozdowski, G., Nowak, M., Soboń, J. (2008). Determinanty wyznaczania kosztu użycia kapitału własnego w małych przedsiębiorstwach. Studia i Prace Wydziału Nauk Ekonomicznych i Zarządzania, 6, 165-174.
18. Franco, M., Prata, M. (2019). Influence of the individual characteristics and personality traits of the founder on the performance of family SMEs. European Journal of International Management, 13(1), 41-68.
19. Freel, M.C., Tagg, S., Mason, C. (2012). The latent demand for bank debt: Characterizing ‘discouraged borrowers’. Small Business Economics, 38(4), 399-418.
20. Gama, A.P.M., Duarte, F.D., Esperança, J.P. (2017). Why discouraged borrowers exist? An empirical (re)examination from less developed countries. Emerging Markets Review, 33, 19-41.
21. Głodek, P. (2008). Conditions of SMES banking finance provision. In: J.E. Wasilczuk, K. Zięba (Eds.). SMEs in modern economics. Selected issues. Szczecin: Wydawnictwo My Book, 159-168.
22. Kata, R. (2013). Czynniki behawioralne i demograficzne wpływające na korzystanie przez rolników z kredytów inwestycyjnych. Zeszyty Naukowe Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, 103, 53-65.
23. Kata, R., Walenia, A. (2015). Financial exclusion of farmers and rural entrepreneurs. Journal of Agribusiness and Rural Development, 2(36), 225-235.
24. Khan, S.U., Khan, N.U., Ullah, A. (2021). The ex-ante effect of law and judicial efficiency on borrower discouragement: An international evidence. Asia-Pacific Journal of Financial Studies, 50(2), 176-209.
25. Kon, Y., Storey, D.J. (2003). A theory of discouraged borrowers. Small Business Economics, 21(1), 37-49.
26. Kubiak, J., Nowaczyk, T. (2005). Swoboda działalności gospodarczej a system zasilania kapitałowego przedsiębiorstw. Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny, 3, 175-190.
27. Lachiewicz, S., Matejun, M. (2012). Specyfika zarządzania małymi i średnimi przedsiębiorstwami. In: M. Matejun (Ed.). Zarządzanie małą i średnią firmą w teorii i w ćwiczeniach. Warszawa: Difin, 13-45.
28. Lisowska, R. (2013). Bariery i stymulatory rozwoju małych i średnich przedsiębiorstw zlokalizowanych w regionach zmarginalizowanych. Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, 281, 74-84.
29. Łuczka, T. (1995a). Funkcje kapitału własnego w procesie finansowania małego i średniego przedsiębiorstwa prywatnego. Bank i Kredyt, 12.
30. Łuczka, T. (1995b). Pojęcie klasy średniej a kategoria małego i średniego przedsiębiorstwa prywatnego. Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny, 57(3), 109-122.
31. Łuczka, T. (1996a). Niebezpieczne kredyty. Życie Gospodarcze, 16.
32. Łuczka, T. (1996b). Problemy oprocentowania kredytu bankowego dla małego i średniego przedsiębiorstwa prywatnego. Wybrane problemy teoretyczne i praktyczne, cz. 2. Bank i Kredyt, 5, 87-95.
33. Łuczka, T. (1996c). Wybrane cechy popytu małego i średniego przedsiębiorstwa prywatnego na kredyt bankowy. Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny, 58(2), 147-163.
34. Łuczka, T. (1997). Kapitał jako przedmiot gospodarki finansowej małego i średniego przedsiębiorstwa prywatnego. Wprowadzenie do finansów przedsiębiorstwa. Poznań: Wydawnictwo Politechniki Poznańskiej.
35. Łuczka, T. (2001). Kapitał obcy w małym i średnim przedsiębiorstwie. Wybrane aspekty mikro- i makroekonomiczne. Warszawa, Poznań: PWN.
36. Łuczka, T. (2011). Determinanty struktury kapitału w małych i średnich przedsiębiorstwach. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego. Ekonomiczne Problemy Usług, 80, 179-188.
37. Łuczka, T. (2013). Makro- i mikroekonomiczne determinanty struktury kapitału w małych i średnich przedsiębiorstwach. Poznań: Wydawnictwo Politechniki Poznańskiej.
38. Łuczka, T. (2015). Wiek przedsiębiorstwa jako makroekonomiczna determinanta struktury kapitału w mikro, małych i średnich przedsiębiorstwach. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego. Ekonomiczne Problemy Usług, 116, 86-97.
39. Łuczka, T., Lachiewicz, S., Stawasz, E. (2010). Rozwój badań w zakresie zarządzania małymi i średnimi przedsiębiorstwami w polskich ośrodkach akademickich. In: S. Lachiewicz, B. Nogalski. Osiągnięcia i perspektywy nauk o zarządzaniu. Warszawa: Wolters Kluwer, 444-467.
40. Łuczka, T., Przysiecki, P. (2005). Sylwetka mikro i małych przedsiębiorców w Polsce. In: A. Bielawska (Ed.). Uwarunkowania rynkowe rozwoju mikro, małych i średnich przedsiębiorstw. Mikrofirma 2005. Szczecin: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, 127-142.
41. Malki, B., Uman, T., Pittino, D. (2020). The entrepreneurial financing of the immigrant entrepreneurs: a literature review. Small Business Economics. Pobrano z: https://doi.org/10.1007/s11187-020-00444-7.
42. Małecka, J., Łuczka, T. (2016a). The structure of venture capital raising by companies in Poland and Central and Eastern Europe: Selected aspects. In: M. Lukeš, J. Mísař, J. Mareš, O. Dvouletý, M. Špaček, I. Svobodová (Eds.). Proceedings of the 4th International Conference on Innovation Management, Entrepreneurship and Corporate Sustainability (IMECS 2016). Praha: Vysoká škola ekonomická v Praze, 418-431.
43. Małecka, J., Łuczka, T. (2016b). Venture capital as a source of financing small and medium-sized enterprises in Poland: Selected aspects. Zeszyty Naukowe Politechniki Poznańskiej. Organizacja i Zarządzanie, 68, 93-110.
44. Martyniuk-Kwiatkowska, O. (2009). Wykorzystanie danych sprawozdawczości finansowej w ocenie działalności małych przedsiębiorstw. Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości, 48(104), 113-124.
45. Mazzarol, T.W., Reboud, S., Clark, D. (2011). In search of the ‘SME ordinaire’ – towards a taxonomy. In: Proceedings of 56th Annual ICSB World Conference ‘Back to the Future: Changes in Perspectives of Global Entrepreneurship and Innovation’. Stockholm.
46. Mol-Gómez-Vázquez, A., Hernández-Cánovas, G., Koëter-Kant, J. (2021). Banking stability and borrower discouragement: A multilevel analysis for SMEs in the EU-28. Small Business Economics. Pobrano z: https://doi.org/10.1007/s11187-021-00457-w.
47. Naegels, V., Mori, N., D’Espallier, B. (2021). The process of female borrower discouragement. Emerging Markets Review. In Press. Corrected Proof. Pobrano z: https://doi.org/10.1016/j.ememar.2021.100837.
48. Oliński, M. (2009). Wspieranie rozwoju małych i średnich przedsiębiorstw w regionie Warmii i Mazur. Olsztyn: Fundacja „Wspieranie i Promocja Przedsiębiorczości na Warmii i Mazurach”.
49. Piasecki, B. (2001). Mała firma w teoriach ekonomicznych. In: B. Piasecki (Ed.). Ekonomika i zarządzanie małą firmą. Warszawa, Łódź: PWN, 21-30.
50. Ratalewska, M. (2018). Przedsiębiorczość i doradztwo MSP w sektorach kreatywnych. Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, 527, 228-241.
51. Rembiasz, M., Siemieniak, P., Pawlak, J. (2017). Wybrane źródła finansowania działalności gospodarczej w ocenie obecnych i potencjalnych właścicieli przedsiębiorstw ze szczególnym uwzględnieniem kobiet-przedsiębiorców. Przedsiębiorczość i Zarządzanie, 12.2, 333-344.
52. Rostamkalaei, A., Nitani, M., Riding, A. (2020). Borrower discouragement: The role of informal turndowns. Small Business Economics, 54(1), 173-188.
53. Schaper, M., Volery, T., Weber, P., Gibson, B. (2014). Entrepreneurship and small business. Hoboken: John Wiley & Sons.
54. Siudek, T. (2008). Wpływ kredytów rolniczych udzielanych przez banki spółdzielcze na rozwój rolnictwa w Polsce. Zeszyty Naukowe Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, 66, 37-48.
55. Statnik, J.-C., Thi-Le-Giang, V. (2020). Does corruption impact the demand for bank credit? A study of discouraged borrowers in Asian developing countries. Finance, 41(3), 7-50.
56. Steinerowska-Streb, I. (2012). Bariery rozwoju małych i średnich przedsiębiorstw w Polsce – zmiany spowodowane dekoniunkturą gospodarczą. Przegląd Organizacji, 7(870),18-21.
57. Szepelska, A. (2016). Źródła finansowania działalności gospodarczej kobiet z obszarów wiejskich na przykładzie województwa podlaskiego. Kobieta i Biznes, 1-4, 31-36.
58. Szymańska, M. (2002). Stopień wykorzystania kredytów na zakup nieruchomości rolnych. Roczniki Akademii Rolniczej w Poznaniu. Ekonomia, 1, 175-180.
59. Świeszczak, M. (2016). Potencjał innowacyjny firm z sektora małych i średnich przedsiębiorstw. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
60. Tang, Y., Deng, C., Moro, A. (2017). Firm-bank trusting relationship and discouraged borrowers. Review of Managerial Science, 11(3), 519-541.
61. Torrès, O. (2003). Thirty years of research into SMEs: A field of trends and counter-trends. Cahiers de Recherché. EM Lyon, 6, 5-38.
62. Wernli, R., Dietrich, A. (2021). Only the brave: Improving self-rationing efficiency among discouraged Swiss SMEs. Small Business Economics. Pobrano z: https://doi.org/10.1007/s11187-021-00546-w.
63. Winnicka-Popczyk, A. (2011). Możliwości i ograniczenia w pozyskiwaniu kapitału w przedsiębiorstwach rodzinnych. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego. Finanse, Rynki Finansowe, Ubezpieczenia, 47, 575-588.
64. Wolański, R. (2013). Wpływ otoczenia finansowego na konkurencyjność małych i średnich przedsiębiorstw. Warszawa: Wolters Kluwer.
65. Wolański, R. (2016). Różnice w źródłach finansowania pomiędzy mikro, małymi i średnimi przedsiębiorstwami w świetle badań empirycznych. Marketing i Zarządzanie, 2(43), 351-360.
66. Wrońska-Bukalska, E., Wilkowska, J. (2017). Finansowanie kapitałami dłużnymi w opinii mikroprzedsiębiorców. Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska. Sectio H – Oeconomia, 51(5), 351-359.
67. Ziemba, M., Świeszczak, K. (2013). Bariery rozwoju podmiotów z sektora MSP – ze szczególnym uwzględnieniem możliwości pozyskania kapitału obcego. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego. Finanse, Rynki Finansowe, Ubezpieczenia, 64(1), 491-499.

Uwagi

Opracowanie rekordu ze środków MEiN, umowa nr SONP/SP/546092/2022 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki" - moduł: Popularyzacja nauki i promocja sportu (2022-2023).

Typ dokumentu

Bibliografia

Identyfikator YADDA

bwmeta1.element.baztech-5aa29bc8-06a6-4bfe-8541-5c3ab407a03f