Analiza możliwości przesuwu kolumny akceleratora śródoperacyjnego w celu ułatwienia pozycjonowania głowicy

• Autorzy: Terka Marcin , Kulczycka Ewa , Wilczek Jadwiga , Szymański Ryszard , Zawada Witold , Kołodziejczyk Bronisław

Identyfikatory

DOI

10.15199/148.2020.5.1

Warianty tytułu

EN

Analysis of shifting possibility of the column of intraoperative accelerator to facilitate head positioning

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Napromienianie śródoperacyjne w onkologii polega na wykonaniu jednorazowej radioterapii bezpośrednio w loży pooperacyjnej w ciele chorego, po wyciętej podczas operacji chirurgicznej tkance nowotworowej. Celem zabiegu jest zniszczenie ewentualnie nieusuniętych komórek nowotworowych, korzystając z bezpośredniego do nich dostępu. Proces dokowania akceleratora śródoperacyjnego, czyli zgrywania osi wiązki terapeutycznej z osią loży pooperacyjnej, ułatwiłaby jego automatyzacja. Jednak automatyczne przesuwanie całego aparatu stwarza znaczne ryzyko. Publikacja analizuje jeden z wariantów automatycznego bezpiecznego dokowania wykonywanego w dwóch etapach. W pierwszym etapie operator wstępnie pozycjonowałby głowicę akceleratora, a przede wszystkim wyjście wiązki elektronów względem aplikatora umieszczonego już w loży, w drugim realizowano by automatyczne, precyzyjne dosunięcie samej głowicy akceleratora do aplikatora. To rozwiązanie wymaga stworzenia możliwości wykonania w poziomie ruchów kolumny akceleratora wraz z ramieniem i głowicą względem podstawy aparatu. Opracowanie przedstawia analizę możliwości wprowadzenia do konstrukcji akceleratora zbudowanego w Narodowym Centrum Badań Jądrowych układu realizującego przedstawione wymaganie.

EN

Intraoperative irradiation in oncology involves performing one-off radiotherapy directly on the operating bed in the patient’s body, in the place after tumor tissue resection during surgery. The aim of the procedure is to destroy any undeleted cancer cells by using direct access to them. The process of docking the intraoperative accelerator, i.e. bringing the therapeutic beam axis into line with the axis of the site after tumor resection, would facilitate its automation. However, automatically moving the accelerator creates significant risks. One of the considered variants of automatic docking is to carry out itin two steps. In the first step, the operator would initially position the accelerator head, and above all the electron beam output relative to the applicator already located at the tumor resection site, in the second automatic step, precise approach of the accelerator head to the applicator would follow. Such a solution requires ensuring horizontal movements of the column with the arm and the accelerating head in relation to the base of the unit. The paper presents an analysis of the possibility of introducing to the accelerator built at the National Centre for Nuclear Research a system implementing the presented requirement.

Słowa kluczowe

PL

akcelerator śródoperacyjny; radioterapia; stateczność

EN

intraoperative accelerator; radiotherapy; stability

• Wydawca: Wydawnictwo SIGMA-NOT ; Sieć Badawcza Łukasiewicz - Instytut Mechanizacji Budownictwa i Górnictwa Skalnego
• Czasopismo: Przegląd Mechaniczny
• Rocznik: 2020
• Tom: nr 5
• Strony: 23--27
• Opis fizyczny: Bibliogr. 7 poz., rys.

Twórcy

autor

Terka Marcin

• Narodowe Cemtrum Badań Jądrowych ul. Sołtana 7, 05-400 Otwock

autor

Kulczycka Ewa

• Narodowe Cemtrum Badań Jądrowych ul. Sołtana 7, 05-400 Otwock

autor

Wilczek Jadwiga

• Narodowe Cemtrum Badań Jądrowych ul. Sołtana 7, 05-400 Otwock

autor

Szymański Ryszard

• Narodowe Cemtrum Badań Jądrowych ul. Sołtana 7, 05-400 Otwock

autor

Zawada Witold

• Narodowe Cemtrum Badań Jądrowych ul. Sołtana 7, 05-400 Otwock

autor

Kołodziejczyk Bronisław

• Narodowe Cemtrum Badań Jądrowych ul. Sołtana 7, 05-400 Otwock

Bibliografia

• [1] Pracz J., A. Syntfeld-Każuch. 2017. „Akcelerator Intraline-IOERT do radioterapii śródoperacyjnej” Postępy Techniki Jądrowej 3.
• [2] Kulczycka E., R. Hanke, M. Baran, M. Wójtowicz, M. Terka, M. Lamparski. 2019. „Rozwiązanie mechaniczne akceleratora śródoperacyjnego powstałego w projekcie INTRADOSE”. Przegląd Mechaniczny 12.
• [3] Kruszyna-Mochalska M., M. Bijok, B. Pawałowski, A. Misiarz, K. Kosiński, J. Pracz, J. Malicki, P.F. Kukołowicz. 2019. „Zalecenia Polskiego Towarzystwa Fizyki Medycznej dotyczące kontroli jakości w radioterapii śródoperacyjnej promieniowaniem elektronowym (IOERT) za pomocą mobilnych akceleratorów”. Inżynier Fizyk Medyczny 1.
• [4] Norma PN-ISO 4304:1998. Żurawie samojezdne. Wyznaczanie stateczności.
• [5] Norma PN-ISO 4305:1998, Dźwignice. Żurawie samojezdne. Wyznaczanie stateczności
• [6] Kacalak W., Z. Budniak, M. Majewski. 2016. „Stateczność żurawia dla różnych stanów obciążeń i trajektorii przemieszczeń ładunku”. Mechanik 12.
• [7] Norma EN 60601-1:2011- Medyczne urządzenia elektryczne. Część 1: Wymagania ogólne dotyczące bezpieczeństwa podstawowego oraz funkcjonowania zasadniczego.

Uwagi

Opracowanie rekordu ze środków MNiSW, umowa Nr 461252 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki" - moduł: Popularyzacja nauki i promocja sportu (2020).