Odporność na polerowanie kruszyw uzyskanych ze skał magmowych i metamorficznych do nawierzchni drogowych

• Autorzy: Duszyński Andrzej , Jasiński Wiktor , Pryga-Szulc Aneta

Identyfikatory

DOI

10.7306/2021.36

Warianty tytułu

EN

Resistance to polishing of road surface aggregates obtained from igneous and metamorphic rocks

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

EN

The paper deals with aggregates produced from igneous and metamorphic rocks to indicate their specificity related to the possibility of using as high-value aggregates for road construction, taking into account the skid resistance. The skid resistance of the road surface is a result of its microtexture and macrotexture. Among the aggregate characteristics that can be measured in the laboratory is the polishing resistance of PSV, which can be related to the microtexture. The current regulations on skid resistance define the required PSV values of aggregates and aggregate mixtures for asphalt and cement pavements. Aggregates made of igneous and metamorphic rocks are characterized by high compressive strength and are the basic aggregates for road surfaces. Attention was paid to the influence of petrographic features related to the type and structure of the rock, as well as the degree of crystallization of components, size and proportion of rock-forming components. This is illustrated by exemplary igneous and metamorphic rocks. Research on the PSV polishing resistance of aggregates from igneous and metamorphic rocks was carried out at the Road and Bridge Research Institute - Branch Wrocław (IBDiM).

Słowa kluczowe

PL

odporność na polerowanie; PSV; właściwości antypoślizgowe; agregat; skały magmowe; Skały metamorficzne; struktura skały

EN

polishing resistance; PSV; anti-skid properties; aggregate; igneous rocks; metamorphic rocks; rock structure

• Wydawca: Państwowy Instytut Geologiczny - Państwowy Instytut Badawczy
• Czasopismo: Przegląd Geologiczny
• Rocznik: 2021
• Tom: Vol. 69, nr 10
• Strony: 680--686
• Opis fizyczny: Bibliogr. 28 poz., rys., tab., wykr.

Twórcy

autor

Duszyński Andrzej

• Instytut Badawczy Dróg i Mostów, Filia Wrocław, 55-140 Żmigród

autor

Jasiński Wiktor

• Instytut Badawczy Dróg i Mostów, Filia Wrocław, 55-140 Żmigród

autor

Pryga-Szulc Aneta

• Instytut Badawczy Dróg i Mostów, Filia Wrocław, 55-140 Żmigród

Bibliografia

• 1. D-05.03.04 v02, 2019 - Nawierzchnia z betonu cementowego (dokument wzorcowy). Warunki wykonania i odbioru robót budowlanych, GDDKiA, Warszawa, 30 września 2019 r.
• 2. DUSZYŃSKI A. 2004 - Optymalizacja czynników wpływających na polerowalność kruszyw oraz możliwości jej zmniejszenia i optymalizacji mieszanek mineralnych pod kątem polerowalności. Sprawozdanie, IBDiM-TW/55904//TW-2, Żmigród-Węglewo.
• 3. DUSZYŃSKI A. 2012 - Ocena jakości kruszyw stosowanych w budownictwie komunikacyjnym po rozdrobnieniu w bębnie Los Angeles. Magazyn Autostrady, 5: 54-56.
• 4. DUSZYŃSKI A., JASIŃSKI W. 2014a - Ocena odporności na poślizg nawierzchni drogowych wykonanych w technologii SMA - bezpieczeństwo pojazdów i pieszych. Logistyka, 3, CD-1: 1499-1505.
• 5. DUSZYŃSKI A., JASIŃSKI W. 2014b - Ocena odporności na poślizg materiałów kamiennych do nawierzchni ciągów pieszo-jezdnych w aspekcie użytkowania. Logistyka, 4, CD-1: 238-242.
• 6. DUSZYŃSKI A., JASIŃSKI W. 2014c - Bezpieczeństwo użytkowania wodoprzepuszczalnych cienkich nawierzchni mineralno-żywicznych. Logistyka, 6, CD-3: 3330-3335.
• 7. DUSZYŃSKI A., JASIŃSKI W. 2015 - Identyfikacja i ocena tekstury nawierzchni drogowych w aspekcie brd. Logistyka, 4, CD-2: 3071-3075.
• 8. DUSZYŃSKI A., JASIŃSKI W., PRYGA-SZULC A. 2013 - Odporność na polerowanie (PSV) kruszyw i właściwości przeciwpoślizgowe nawierzchni drogowych jako element bezpieczeństwa na drogach. Materiały Budowlane, 10 (494): 10-12.
• 9. ĐOKIĆ O., MATOVIĆ V., ERIĆ S., ŠARIĆ K. 2015 - Influence of engineering properties on Polished Stone Value (PSV): A case study on basic igneous rocks from Serbia. Construct. Build. Material., 101: 1088-1096.
• 10. ERICHSEN E. 2009 - Relationship between PSV and in situ friction: a Norwegian case study. Bull. Eng. Geol. Environ., 68: 339-343.
• 11. GALOS K., SMAKOWSKI T. 2019 - Rozwój rynku naturalnych kruszyw łamanych po 2000 roku. [W:] Glapa W. (red.), Kruszywa mineralne t. 3:25-38.
• 12. GARDZIEJCZYK W., WASILEWSKA M. 2010 – Odporność na polerowanie mieszanek mineralnych na bazie kruszyw drogowych o różnym wskaźniku PSV Drogownictwo, 9: 305-309.
• 13. KOZIOŁ W. 2019 - Kruszywa do budowy dróg krajowych i samorządowych. Nowoczesne Budownictwo Inżynieryjne, Marzec-Kwiecień: 50-54.
• 14. MECHOWSKI T. 2005 - Analiza i weryfikacja wymagań i procedur pomiarowych oceny właściwości przeciwpoślizgowych nawierzchni dróg publicznych i autostrad płatnych. Sprawozdanie, TD71. IBDiM, Warszawa.
• 15. NOLLE B. 2004 - Durable skid resistant asphalt roads. Technical principles and contractual aspects. Asphalt, 5.
• 16. PN-EN 1097-2 Badania mechanicznych i fizycznych właściwości kruszyw - Część 2: Metody oznaczania odporności na rozdrabnianie.
• 17. PN-EN 1097-6 Badania mechanicznych i fizycznych właściwości kruszyw - Część 6: Oznaczanie gęstości ziarn i nasiąkliwości.
• 18. PN-EN 1097-8 Badania mechanicznych i fizycznych właściwości kruszyw - Część 8: Oznaczanie polerowalności kamienia.
• 19. PN-EN 13036-4 Drogi samochodowe i lotniskowe - Metody badań - Część 4: Metoda pomiaru oporów poślizgu/poślizgnięcia na powierzchni: Próba wahadła.
• 20. ROE P.G., HARTSHORNE S.A. 1998 - The Polished Stone Value of aggregates and in-service skidding resistance. TRL Report 322. UK 1998.
• 21. SOSN-Zał. D, 2002 - System Oceny Stanu Nawierzchni SOSN, Wytyczne stosowania - Załącznik D. Zasady pomiaru i oceny stanu właściwości przeciwpoślizgowych nawierzchni bitumicznych w systemie oceny stanu nawierzchni SOSN, GDDP, Warszawa, http//gddkia.gov.pl
• 22. SZUFLICKI M., MALON A., TYMIŃSKI M. 2020 - Bilans zasobów złóż kopalin w Polsce wg stanu na 31 XII 2019 r. Państw. Inst. Geol., Warszawa.
• 23. SYBILSKI D (red.) 2013 - Podręcznik Mechanistyczno-Empirycznego Projektowania Nawierzchni Drogowych w warunkach polskich. Opracowano w IBDiM na zlecenie GDDKiA, Warszawa.
• 24. VOS E. 2015 - Skid resistance on national roads (RWS/GPO). Ministry of Infrastructure and the Environment Rijkswaterstaat Major Projects and Maintenance (RWS, GPO), Rijkswaterstaat, www.rijkswaterstaat.nl
• 25. WASILEWSKA M. 2012 – Odporność kruszyw na polerowanie w aspekcie ich przydatności do warstwy ścieralnej nawierzchni drogowej. Pr. Nauk. Inst. Górn. PWr. Nr 134, Studia i Materiały, 41: 301-310.
• 26. WITCZAK S. 2017 - Przegląd polskich dokumentów technicznych dotyczących badań współczynnika tarcia zestawem SRT-3. Drogownictwo, 10: 331-336.
• 27. WT-1, 2014 - Kruszywa do mieszanek mineralno-asfaltowych i powierzchniowych utrwaleń na drogach krajowych. Kruszywa. Wymagania Techniczne. Załącznik do zarządzenia Nr 46 Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad z dnia 25.09.2014 r., Warszawa.
• 28. ZARZĄDZENIE 21/GDDKiA 2019 - Zarządzenie nr 21 Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad z dnia 17 czerwca 2019 roku w sprawie diagnostyki stanu nawierzchni i wybranych elementów korpusu drogi.