Ocena fitotoksyczności gleb zanieczyszczonych metalami

• Autorzy: Wiśniewska Magdalena , Kamiński Arkadiusz , Pusz Agnieszka

Identyfikatory

DOI

10.15199/62.2019.6.3

Warianty tytułu

EN

Phytotoxicity of metal-contaminated soils

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Oceniono fitotoksyczność gleb w różnym stopniu zanieczyszczonych metalami, stosując cztery gatunki roślin. Oznaczono całkowite zawartości metali w glebach pochodzących z terenów przemysłowych oraz wykonano testy PhytotoxkitTM. Testy fitotoksyczności nie określają rodzaju ani poziomu zanieczyszczenia gleby, są jednak przydatne do wykonania szybkiej oceny, czy badane gleby stanowią zagrożenie dla stanu środowiska.

EN

Sorghum (Sorghum saccharatum L.), garden cress (Lepidium sativum L.), mustard (Sinapis alba L.) and alfalfa (Medicago sativa L.) were used as test plants to study the contamination of 4 soil samples from industrial areas. Cu, Pb, Zn, Cd, Cr and Ni total concns. were detd. PhytotoxkitTM test was used to study phytotoxicity of the soils.

Słowa kluczowe

PL

fitotoksyczność; zanieczyszczenie gleby; zanieczyszczenie metalami; PhytotoxkitTM; zagrożenia dla środowiska

EN

phytotoxicity; soil pollution; metal pollution; PhytotoxkitTM; environmental threats

• Wydawca: Wydawnictwo SIGMA-NOT
• Czasopismo: Przemysł Chemiczny
• Rocznik: 2019
• Tom: T. 98, nr 6
• Strony: 852--856
• Opis fizyczny: Bibliogr. 46 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Wiśniewska Magdalena

• Politechnika Warszawska

autor

Kamiński Arkadiusz

• Polski Koncern Naftowy Orlen SA, ul. Chemików 7, 09-411 Płock

autor

Pusz Agnieszka

• Politechnika Warszawska

Bibliografia

• [1] S. Gul, A. Naz, I. Fareed, M. Irshad, Polish J. Environ. Stud. 2015, 24, nr 3, 1423.
• [2] Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska, Dz. U. 2018, poz. 799, ze zm.
• [3] EPA Risk Assessment, EPA/600/M-91/034, United States Environmental Protection Agency, Washington 1992.
• [4] A. Panasiewicz, Prace Nauk. Uniw. Ekon. we Wrocławiu 2015, 377, 230.
• [5] B. Gworek, A. Barański, K. Czarnomski, J. Sienkiewicz, K. Porębska, Procedura oceny ryzyka w zarządzaniu gruntami zanieczyszczonymi metalami ciężkimi, Instytut Ochrony Środowiska, Warszawa 2000.
• [6] Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 1 września 2016 r. w sprawie sposobu prowadzenia oceny zanieczyszczenia powierzchni ziemi, Dz. U. 2016, poz. 1395.
• [7] Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1272/2008 z 16 grudnia 2008 r. w sprawie klasyfikacji, oznakowania i pakowania substancji i mieszanin, zmieniające i uchylające dyrektywy 67/548/EWG i 1999/45/WE oraz zmieniające rozporządzenie WE nr 1907/2006, Dz. U. UE L 353/1 z 31.12.2008.
• [8] A. Gruszecka, E. Helios-Rybicka, Geologia 2009, 35, 233.
• [9] A. Karczewska, Ł. Szkudlarek, C. Kabała, J. Kaszubkiewicz, K. Grabas, W. Drzewicki, D. Prządo, W. Łobczowski, M. Cuske, Analiza rozwiązań dotyczących dokonywania oceny zanieczyszczenia gleby, ziemi i wód gruntowych, wynikająca z potrzeby zapewnienia właściwego wdrożenia dyrektywy 2010/75/UE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 24 listopada 2010 r. w sprawie emisji przemysłowych, 2010.
• [10] US EPA, https://www.epa.gov/risk/human-health-risk-assessment, dostęp 21 grudnia 2018 r.
• [11] E. Wcisło, J. Bronder, A. Bubak, E. Rodriguez-Valdes, J.L.R. Gallego, Environ. Intern. 2016, 94, 436.
• [12] A. Gruszecka, [w:] Praktyczne zastosowanie oceny ryzyka środowiskowego i zdrowotnego na przykładzie obszarów składowania odpadów przemysłowych w Bukownie k. Olkusza i w Mansfeld (red. J. Rajchel), Wydawnictwo AGH, Kraków 2010.
• [13] Nowe przepisy remediacji terenów zdegradowanych - wprowadzenie oceny ryzyka zdrowotnego, warsztaty organizowane przez Międzynarodowe Targi Poznańskie oraz Instytut Ekologii Terenów Uprzemysłowionych w Katowicach, 22 kwietnia 2016 r.
• [14] US US EPA, https://www.epa.gov/risk/ecological-risk-assessment, dostęp 21 grudnia 2018 r.
• [15] A. Klimkowicz-Pawlas, B. Maliszewska-Kordybach, B. Smreczak, Studia Raporty IUNG-BIP 2013, 35, nr 9, 155.
• [16] M. Łebkowska, M. Załęska-Radziwiłł, B. Słomczyński, Toksykologia środowiska - ćwiczenia laboratoryjne, Oficyna Wyd. Politechniki Warszawskiej. Warszawa 1999.
• [17] M. Traczewska, Biologiczne metody oceny skażenia środowiska, Oficyna Wyd. Politechniki Wrocławskiej, Wrocław 2011.
• [18] A. Kuczyńska, L. Wolska, J. Namieśnik, [w:] Nowe horyzonty i wyzwania w analityce i monitoringu środowiskowym, CEAM, Gdańsk 2003.
• [19] M. Załęska-Radziwiłł, M. Łebkowska, K. Affek, N. Chrzanowska, Ochr. Środ. Zasobów Naturalnych 2011, 48, 372.
• [20] T. Komorowicz, Czasop. Techn. Chemia 2008, 1-Ch/2008, 19.
• [21] PN-ISO 15799:2007, Jakość gleby. Zasady dotyczące ekotoksykologicznej charakterystyki gleb i materiałów glebowych.
• [22] PN-ISO 17616:2010, Jakość gleby. Zasady wyboru i oceny biotestów do ekotoksykologicznej charakterystyki gleby i materiałów glebowych.
• [23] A. Pusz, M. Wiśniewska, A. Kamiński, Przem. Chem. 2019, 98, nr 4, 652, DOI: 10.15199/62.2019.4.28.
• [24] A. Pusz, J. Hazard. Mat. 2007, 149, 590.
• [25] A. Pusz, Ocena skuteczności metod remediacji gleb zanieczyszczonych metalami dla potrzeb rekultywacji zdegradowanych terenów przemysłowych, Oficyna Wyd. Politechniki Warszawskiej, 2013.
• [26] A. Pusz, M. Wiśniewska, Przem. Chem. 2017, 96, nr 10, 2116, DOI:10.15199/62.2017.10.18.
• [27] A. Karczewska, Z. Spiak, C. Kabała, B. Gałka, K. Szopka, P. Jezierski, P. Kocan, Ocena możliwości zastosowania metody wspomaganej fitoekstrakcji do rekultywacji gleb zanieczyszczonych emisjami hutnictwa miedzi. Wydawnictwo Zante, Wrocław 2008.
• [28] A. Karczewska, C. Kabala. Zesz. Nauk. Uniw. Przyrodniczego we Wrocławiu, Rolnictwo 2010, XCVI, nr 576, 59.
• [29] P. Zhu, F. Liu, Pol. J. Environ. Stud. 2015, 24, nr 2, 863.
• [30] P. Oleszczuk, Ecotox. and Environ. Saf. 2008, 69, 496.
• [31] P. Oleszczuk, S. Baran, Roczn. Glebozn. 2006, LVII, nr 3/4. 80.
• [32] B. Suszek, A. Klimkowicz-Pawlas, B. Maliszewska-Kordybach, Badania ekotoksykologiczne w zakresie stresu łączonego - wady i zalety metody PHYTOTOXKITTM. Instytut Upraw, Nawożenia i Gleboznawstwa - PIB, Puławy 2012.
• [33] M.B. Jakubus, N. Tatuśko, Inż. Ekol. 2015, 42, 78.
• [34] P. Gong, B.M. Wilke, E. Strozzi, S. Fleischmann, Chemosphere 2001, 44, 491.
• [35] A. Małachowska-Jutsz, W. Janosz, J. Rudek, Ochr. Środow. 2012, 34, nr 1, 15.
• [36] N. Roig, J. Sierra, E. Marti, M. Nadal, M. Schuhmacher, J.L. Agric, Ecosys. Environ. 2012, 158, 41.
• [37] PhytotoxkitTM - Procedura testu, 2004.
• [38] PN-ISO 11466:2002, Jakość gleby. Ekstrakcja pierwiastków śladowych rozpuszczalnych w wodzie królewskiej.
• [39] PN-EN ISO:2009, Jakość wody. Oznaczanie wybranych pierwiastków metodą optycznej spektrometrii emisyjnej z plazmą wzbudzoną indukcyjnie (ICP-OES).
• [40] B. Janecka, J. Sobik-Szołtysek, Inż. Ochr. Środow. 2009, 12, nr 4, 281.
• [41] G. Adam, H. Duncan, Environ. Pollut. 2002, 120, 363.
• [42] Y-J. An, Environ. Pollutl. 2004, 127, 21.
• [43] A. Baran, C. Jasiewicz, A. Klimek, Proc. ECOpole 2008, 2, nr 2, 417.
• [44] P. Oleszczuk, H. Hollert, Chemosphere 2011, 83, 502.
• [45] A. Baran, M. Tarnawski, Ecotox. Environ. Safety 2013, 98, 19.
• [46] M. Kopeć, A. Gondek, A. Baran, Ecotox. Environ. Safety 2013, 89, 137.

Uwagi

Opracowanie rekordu w ramach umowy 509/P-DUN/2018 ze środków MNiSW przeznaczonych na działalność upowszechniającą naukę (2019).