Innowacyjny naziemny skład materiałów wybuchowych

• Autorzy: Chowaniec Witold , Michalik Robert , Pytlik Mateusz , Sołtysiak Tomasz

Warianty tytułu

EN

Innovative above-ground storage of explosives

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Artykuł prezentuje doświadczenia i perspektywy w zakresie przechowywania materiałów wybuchowych w zakładach górniczych, a w szczególności w naziemnym składzie materiałów wybuchowych. Podnosi problematykę związaną z projektowaniem, budową i eksploatacją składu stanowiącego wyodrębniony zespół zabudowań na powierzchni obszaru górniczego kopalni węgla kamiennego. Ponadto omawia niektóre metody badawcze wykorzystane w trakcie projektowania składu przy współudziale rzeczoznawców oraz jednostek badawczych.

EN

In 2015, the „Budryk" mine completed the deepening of peripheral shaft no. VI and commenced the drilling of shaft excavations, which increased its demand for explosives. Initially, the mine organized a movable explosive storage in a Fort Transit II. With time, it could not keep up with the demand, due to regulatory restrictions. The construction of a permanent, underground explosive storage would not be practicable. Therefore, the possibility of constructing an above-ground explosive storage was analyzed. In order to fulfill the legal requirements for its location, and reduce its distances to other facilities, it was necessary to fulfill 34 additional requirements that guarantee general safety, including for explosive storage racks and the design of the bund surrounding the above-ground explosive storage. A concrete partition between individual explosive boxes was constructed on the racks, in order to contain any possible detonations in between them. According to research, the bund surrounding the explosive storage building should consist of a retaining wall and an embankment (a clay scarp) of ca. 7 m in height above the floor, with a roof reaching at least 4 m in its highest point. In combination with a light roof design for the explosive storage, this will direct the shockwave up, limiting its possible destruction zone. This above-ground explosive storage is an innovative engineering structure serving the underground Silesian mining plants. During its operation in 2021, no undesirable events were recorded, and its construction had positive impact on the management of explosives at KWK „Budryk". Other, beneficial aspects of its construction compared to permanent, underground explosive storages include, among others, four times shorter construction and several times more beneficial economics, including thanks to the possibility of retaining the storage facility until the very closure of the mine, compared to the liquidation of an extraction level.

Słowa kluczowe

PL

materiały wybuchowe; skład materiałów wybuchowych; środki strzałowe

EN

explosives; explosives depot; blasting agents

• Wydawca: Wyższy Urząd Górniczy
• Czasopismo: Bezpieczeństwo Pracy i Ochrona Środowiska w Górnictwie
• Rocznik: 2024
• Tom: nr 3
• Strony: 11--19
• Opis fizyczny: Bibliogr. 27 poz.

Twórcy

autor

Chowaniec Witold

• Okręgowy Urząd Górniczy, Rybnik

autor

Michalik Robert

• JSW S.A. KWK „Budryk" w Ornontowicach

autor

Pytlik Mateusz

• Główny Instytut Górnictwa - Państwowy Instytut Badawczy, Katowice

autor

Sołtysiak Tomasz

• JSW S.A. KWK „Pniówek" w Pawłowicach

Bibliografia

• 1. https://www.jsw.pl/biuro-prasowe/aktualnosci/artykul/glowny-sklad-materialow-wybucho wych-w-ruchu-zo-fiowka-juz-dziala (dostęp: październik 2023 г.).
• 2. https://www.jsw.pl/biuro-prasowe/aktualnosci/artykul/naziemny-sklad-materialow-wybu chowych-spelnia-swo-je-zadania (dostęp: październik 2023 r.).
• 3. Konopko W. (red.): Bezpieczeństwo pracy w kopalniach węgla kamiennego. T. 2: Zagrożenia naturalne. Wyd. GIG, Katowice 2013.
• 4. Marciniak M., Husák A.: Budowa innowacyjnego Naziemnego Składu Materiałów Wybuchowych klasy III w rejonie szybu VI KWK „Budryk". Raport z prac badawczych Centrum Badawczo-Rozwojowego ARH+, Katowice 2021 (niepublik.).
• 5. Miesięcznik Jastrzębski Węgiel 2014, nr 3(104).
• 6. Opis zgłoszenia wynalazku nr PL 439136 Al, data publikacji o zgłoszeniu: 11.04.2023, BUP 15/2023.
• 7. PN-G-05100:1998: Górnictwo - Podziemne stałe składy materiałów wybuchowych - Wytyczne projektowania i wykonania.
• 8. Pytlik M., Michalik R.: Innowacyjny stały naziemny skład materiałów wybuchowych klasy III. Referat na konf. „Bezpieczeństwo Robót Strzałowych", Ustroń 2023 (niepublik.).
• 9. Rawicki Z., Chowaniec A., Sołtysiak T. Mertuszka P.: Bezpieczeństwo robót strzałowych w zakładach górniczych - część III. Bezpieczeństwo Pracy i Ochrona Środowiska w Górnictwie 2023, nr 2, s. 2-8.
• 10. Rozporządzenie Ministra Energii z dnia 9 listopada 2016 r. w sprawie szczegółowych wymagań dotyczących przechowywania i używania środków strzałowych i sprzętu strzałowego w ruchu zakładu górniczego (Dz.U. z 2017 r. poz. 321).
• 11. Rozporządzenie Ministra Energii z dnia 23 listopada 2016 r. w sprawie szczegółowych wymagań dotyczących prowadzenia ruchu podziemnych zakładów górniczych (Dz.U. z 2017 r. poz. 1118, z późn. zm.).
• 12. Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 30 października 2002 r. w sprawie minimalnych wymagań dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy w zakresie użytkowania maszyn przez pracowników podczas pracy (Dz.U. z 2002 r. Nr 191 poz. 1596, z późn. zm.).
• 13. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz.U. z 2022 r. poz. 1225).
• 14. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 6 lutego 2003 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy podczas wykonywania robót budowlanych (Dz.U. z 2003 r. Nr 47, poz. 401).
• 15. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 23 czerwca 2003 r. w sprawie informacji dotyczącej bezpieczeństwa i ochrony zdrowia oraz planu bezpieczeństwa i ochrony zdrowia (Dz.U. z 2003 r. Nr 120, poz. 1126).
• 16. Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz.U. z 2003 r. Nr 169, poz. 1650).
• 17. Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 7 czerwca 2010 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów (Dz.U. z 2023 r. Nr 109, poz. 822).
• 18. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2010 r. w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko (Dz.U. z 2010 r. Nr 213, poz. 1397 - akt uchylony).
• 19. Świderek N.: Podręcznik. Kurs ADR 2019-2021. Wyd. e-kierowca sp. z o.o./sp. komandytowa, Szczecin 2019.
• 20. Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane (Dz.U. z 2023 r. poz. 682, z późn. zm.).
• 21. Ustawa z dnia 22 sierpnia 1997 r. o ochronie osób i mienia (Dz.U. z 2021 r. poz. 1995).
• 22. Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. - Prawo ochrony środowiska (Dz.U. z 2024 r., poz. 54).
• 23. Ustawa z dnia 21 czerwca 2002 r. o materiałach wybuchowych przeznaczonych do użytku cywilnego (Dz.U. z 2022 r. poz. 2378).
• 24. Ustawa z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz.U. z 2023 r. poz. 1094, z późn. zm.).
• 25. Ustawa z dnia 9 czerwca 2011 r. - Prawo geologiczne i górnicze (Dz.U. z 2023 r. poz. 633, z późn. zm.).
• 26. Ustawa z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach (Dz.U. z 2023 r. poz. 1587, z późn. zm.).
• 27. Ustawa z dnia 15 maja 2015 r. o substancjach zubożających warstwę ozonową oraz o niektórych fluorowanych gazach cieplarnianych (Dz.U. z 2020 r. poz. 2065).