Ergonomiczne kryteria doboru dostosowań pojazdów osobowych dla osób z dysfunkcjami narządów ruchu. Cz. 1: Diagnoza potrzeb

• Autorzy: Koźma M. , Skitek P. , Sydor M.

Warianty tytułu

EN

Ergonomic selection criteria for the adaptation of passenger vehicles for people with mobility dysfunctions. Part 1: Diagnosis of the needs

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Dysfunkcje narządu ruchu są najczęstszą przyczyną niepełnosprawności. W przypadku znacznej niepełnosprawności ruchowej, skutkującej koniecznością użytkowania wózka inwalidzkiego, indywidualnie przystosowany samochód osobowy jest bardzo skutecznym urządzeniem zmniejszającym ograniczenia w funkcjonowaniu oraz ograniczenia społeczne. Celem niniejszego artykułu jest syntetyczne zestawienie ergonomicznych kryteriów doboru urządzeń adaptujących seryjne samochody osobowe do potrzeb niepełnosprawnych kierowców oraz zestawienie wybranych, najczęściej spotykanych, rozwiązań konstrukcyjnych stosowanych w tej dziedzinie. Zidentyfikowano trzy główne obszary wspomagania osoby niepełnosprawnej: 1) wsiadanie i wysiadanie, 2) załadunek i wyładunek wózka inwalidzkiego, 3) kierowanie pojazdem. Przedstawiono kryteria doboru urządzeń do adaptacji pojazdów dla osób niepełnosprawnych w kontekście 8 typów niepełnosprawności ruchowej i na tej podstawie dokonano przeglądu rozwiązań konstrukcyjnych w zakresie dostosowań pojazdów dla osób niepełnosprawnych oraz kryteriów wyboru pojazdu.

EN

Dysfunctions of the musculoskeletal system are the most common cause of disability. In case of severe motor disability, resulting in the need to use a wheelchair, individually adapted car is a very effective device decreasing limitations in functioning and social limitations. The purpose of this article is a synthetic combination of ergonomic criteria for selection of adapters serial cars for handicapped drivers and a list of selected, most common, structural solutions in this field. It identified three main areas of support of the disabled person: 1) entering and exiting, 2) the loading and unloading of a wheelchair, 3) driving. Presents the criteria for selection of equipment adaptive vehicles for persons with disabilities in the context of the 8 types of motor disability and on the basis of a review of design solutions in the field of vehicle adaptations for disabled people and the selection criteria of the vehicle.

Słowa kluczowe

PL

samochód; niepełnosprawność ruchowa; adaptacja; potrzeba

EN

car; physical disability; adaptation; need

• Wydawca: Wydawnictwo ITS
• Czasopismo: Transport Samochodowy
• Rocznik: 2016
• Tom: z. 3
• Strony: 107--116
• Opis fizyczny: Bibliogr. 21 poz., rys., zdj.

Twórcy

autor

Koźma M.

• Politechnika Poznańska

autor

Skitek P.

• Politechnika Poznańska

autor

Sydor M.

• Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu

Bibliografia

• [1] A. Wysocka, S. Szefler, R. Antczak, M. Bielska, i A. Piszcz, Ludność i gospodarstwa domowe. Stan i struktura społeczno-ekonomiczna, t. Część I. Ludność - NSP 2011. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny. Departament Badań Demograficznych i Rynku Pracy, 2013.
• [2] A. Zajenkowska-Kozłowska, „Niepełnosprawność”, w Stan zdrowia ludności Polski w 2009 roku, Warszawa: Zakład Wydawnictw Statystycznych, 2011, ss. 69-79.
• [3] Światowa Organizacja Zdrowia, Międzynarodowa Klasyfikacja Funkcjonowania Niepełnosprawności i Zdrowia (ICF). Warszawa: Centrum Systemów Informacyjnych Ochrony Zdrowia, 2009.
• [4] M. Zabłocki i M. Sydor, „Ergonomy of the inside of a motorcar cabin used by a person with locomotiye disability-a case study. Part I. Anthropometric analysis”, Journal of KONES, t. 16, nr 1, ss. 559-566, 2009.
• [5] M. Zabłocki i M. Sydor, „Możliwości adaptacji samochodu dla kierowcy z dysfunkcją kończyn dolnych”, Mechanika w Medycynie, t. 9, ss. 287-296, 2008.
• [6] M. Sydor, „Oprzyrządowanie samochodów dla osób po URK”, w Aktywna Rehabilitacja. Zwiększanie samodzielności i niezależności życiowej osób po URK, Jeden Świat, 2012, ss. 253-264.
• [7] E. J. McCormick, Antropotechnika: przystosowanie konstrukcji maszyn i urządzeń do człowieka. Warszawa: Wydawnictwa Naukowo-Techniczne, 1964.
• [8] K. Kucharczyk, „Adaptacja Samochodów dla niepełnosprawnych kierowców”, w Poradnik niepełnosprawnego kierowcy i pasażera, K. Marciniak, Red. Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Transportu Drogowego, 2013.
• [9] M. Koźma i P. Skitek, „Ergonomiczna analiza rozwiązań dla osób z niepełnosprawnością ruchową w zakresie pojazdów osobowych”, Politechnika Poznańska, Poznań, 2015.
• [10] M. Sydor, „Analiza funkcjonalna urządzeń adaptujących samochód osobowy do potrzeb niepełnosprawnego kierowcy”, w Ergonomia Niepełnosprawnym w wieku nanotechnologii i ochronie zdrowia, Łódź: Wydawnictwo Politechniki Łódzkiej, 2006, ss. 274-284.
• [11] „Gaspedalverlegung Standard”, KADOMO GmbH. [Online]. Dostępne na: https://www.kadomo.de/gaspedalverlegung-standard.html. [Udostępniono: 26-cze-2015].
• [12] „Handbedienung Veigel Compact II. Autofahren mit leichter Hand”, KADOMO GmbH. [Online]. Dostępne na: https://www.kadomo.de/handbedienung-veigel-compact-ii.html. [Udostępniono: 26-cze-2015].
• [13] „Handbedienung Veigel Classic II. Noch schöner Gas geben und bremsen”, KADOMO GmbH. [Online]. Dostępne na: https://www.kadomo.de/handbedienung-veigel-classicii.html. [Udostępniono: 26-cze-2015].
• [14] Ustawa z dnia 20 czerwca 1997 r. - Prawo o ruchu drogowym. 1997.
• [15] „Lenkhilfen”, MobiTEC. [Online]. Dostępne na: http://www.mobitec.de/index.php/lenkhilfen.html. [Udostępniono: 26-cze-2015].
• [16] „Lenkhilfen. Mit dem richtigen Dreh”, KADOMO GmbH. [Online]. Dostępne na: https://www.kadomo.de/lenkhilfen.html. [Udostępniono: 26-cze-2015].
• [17] „Przedłużenie prowadnic fotela”, MARACH Krzysztof Marach. [Online]. Dostępne na: http://www.sprawny-dojazd.pl/index.php/pl/przedluzenie-prowadnic-fotela. [Udostępniono: 26-cze-2015].
• [18] „Dostosowywanie foteli”, MARACH Krzysztof Marach. [Online]. Dostępne na: http://www.sprawny-dojazd.pl/index.php/pl/dostosowanie-foteli. [Udostępniono: 26-cze2015].
• [19] M. Sydor, M. Zabłocki, i J. Gabryelski, „Analiza sekwencji czynności podczas wsiadania i wysiadania niepełnosprawnego kierowcy samochodu osobowego”, Mechanika w Medycynie, t. 9, ss. 219-226, 2008.
• [20] J. Gabryelski, M. Zabłocki, i M. Sydor, „Biomechaniczne aspekty użytkowania samochodu przez osobę z dysfunkcją motoryczną”, Mechanika w Medycynie, t. 9, ss. 49-54, 2008.
• [21] „Rollstuhlladehilfe Robot R11. Hier kommen die Roboter”, KADOMO GmbH. [Online]. Dostępne na: https://www.kadomo.de/robot-r11.html. [Udostępniono: 26-cze-2015].

Uwagi

PL

Opracowanie ze środków MNiSW w ramach umowy 812/P-DUN/2016 na działalność upowszechniającą naukę.