Kapnometria jako narzędzie pomocne w resuscytacji

• Autorzy: Kłosiewicz T.

Identyfikatory

DOI

10.12845/bitp.42.2.2016.22

Warianty tytułu

EN

Capnometry as a Device Helpful in Resuscitation

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Cel: Przedstawienie kapnometrii jako narzędzia pomocnego w prowadzeniu działań resuscytacyjnych. Wyjaśnienie podstaw działania urządzenia. Prezentacja dostępnych na rynku urządzeń oraz prawidłowej techniki wykonania badania i interpretacji uzyskanego wyniku. Wprowadzenie: Prowadzenie resuscytacji krążeniowo-oddechowej u poszkodowanych z nagłym zatrzymaniem krążenia należy do podstawowych obowiązków strażaków-ratowników. Najważniejszymi elementami prawidłowo prowadzonej RKO są uciśnięcia klatki piersiowej oraz defibrylacja. Wysoka jakość szybko podjętych uciśnięć klatki piersiowej jest podkreślana w obowiązujących wytycznych Europejskiej Rady Resuscytacji z 2015 roku. Działania powinny być na bieżąco oceniane przez ratowników zarówno za pomocą zmysłu wzroku, jak i dodatkowych narzędzi. Badanie zawartości dwutlenku węgla w wydychanym powietrzu (kapnometria) jest metodą, która polega na kolorymetrycznej lub spektrofotometrycznej analizie składu gazu, który wydostaje się z płuc poszkodowanego podczas wydechu. Zabieg ten rutynowo stosują zespoły ratownictwa medycznego w trakcie wykonywania medycznych czynności ratunkowych, między innymi do oceny jakości prowadzonych uciśnięć klatki piersiowej oraz prawidłowego zabezpieczenia drożności dróg oddechowych. Wykazano zależność między zawartością dwutlenku węgla w wydychanym powietrzu a wartością rzutu serca, który jest generowany przez kompresję klatki piersiowej, przy stałej wentylacji minutowej. Niektóre urządzenia wskazują liczbę wykonywanych przez ratownika oddechów na minutę. Funkcja ta pozwala uniknąć nadmiernej wentylacji, która jest częstym zjawiskiem niepożądanym. Proste w użyciu, jednorazowe detektory wydychanego dwutlenku węgla od dwóch lat wchodzą w skład minimalnego wyposażenia zestawu ratowniczego R1, którym dysponują jednostki Krajowego Systemu Ratowniczo-Gaśniczego. Wnioski: Należy dążyć do rutynowego i świadomego stosowania detektorów wydychanego dwutlenku węgla podczas prowadzenia resuscytacji krążeniowo-oddechowej przez strażaków-ratowników. Znaczenie dla praktyki: Ratownicy prowadzący resuscytację krążeniowo-oddechową z wykorzystaniem kapnometru mogą skutecznie oceniać jakość wykonywanych uciśnięć klatki piersiowej. Dzięki kapnometrom mogą na bieżąco korygować ewentualne błędy, związane z niewystarczającym wyrzutem krwi z serca. Podniesienie jakości działań prowadzonych przez strażaków u osoby z nagłym zatrzymaniem krążenia może wpłynąć korzystnie na dalsze działania prowadzone przez jednostki ochrony zdrowia, a w efekcie zwiększyć szanse przeżycia osób ratowanych.

EN

Aim: The aim of this article, is to show capnometry as a device that is helpful in resuscitation attempts; understanding the basics of the device; presentation of equipment available on the market, appropriate testing method and interpretation of its results. Introduction: One of the responsibilities of rescuers-firefighters is to perform cardiopulmonary resuscitation on sudden cardiac arrest victims. The most important actions of well performed CPR are: chest compressions and defibrillation. High quality of quickly undertaken chest compressions is emphasized in the European Resuscitation Council Guidelines for Resuscitation of 2015. The actions should be evaluated by rescuers on an ongoing basis, using both sight and additional tools. Measurement of carbon dioxide in exhaled air (capnometry) is a method based on colorimetric or spectrophotometric analysis of the composition of gas that comes out of the victim's lungs during exhalation. This procedure is routinely used by emergency medical service teams during performing emergency medical procedures inter alia to assess the quality of chest compressions. It has been estimated that the content of carbon dioxide in exhaled air correlates with the value of cardiac output that is generated by compression of the chest, at constant minute ventilation. In addition, some devices indicate the amount of breaths performed by the rescuer per minute. Due to this fact excessive ventilation that is undesirable, but often occurs is avoided,. Simple to use, disposable end-tidal carbon dioxide detectors two years ago were included in the minimum composition of R1 rescue set, that is available for the National Firefighting and Rescue System units. Conclusion: Efforts should be made on routine and purposeful usage of end-tidal CO₂ detectors during cardiopulmonary resuscitation performed by rescuers-firefighters. Significance for practice: Rescuers, who provide cardiopulmonary resuscitation, have a possibility to efficiently assessment of chest compressions that are being performed. This allows them to immediately correct possible mistakes due to insufficient ejection of blood from the heart. Increasing the quality of procedures undertaken by firefighters for a patient, who suffered from sudden cardiac arrest, may affect further actions carried out by healthcare providers, and consequently increase the chances of survival.

Słowa kluczowe

PL

resuscytacja; jakość; kapnometr; dwutlenek węgla; detektor

EN

resuscitation; quality; capnometer; carbon dioxide; detector

• Wydawca: Centrum Naukowo-Badawcze Ochrony Przeciwpożarowej im. Józefa Tuliszkowskiego - Państwowy Instytut Badawczy
• Czasopismo: Bezpieczeństwo i Technika Pożarnicza
• Rocznik: 2016
• Tom: Vol. 42, nr 2
• Strony: 203--208
• Opis fizyczny: Bibliogr. 10 poz., fot., rys.

Twórcy

autor

Kłosiewicz T.

• Uniwersytet Medyczny im. K. Marcinkowskiego w Poznaniu

Bibliografia

• [1] Zasady organizacji ratownictwa medycznego w KSRG, Warszawa 2013.
• [2] Soar J., Nolan J.P., Böttiger B.W., Perkins G.D., Lott C., Carli P., Pellis T., Sandroni C., Skrifvars M.B., Smith G.B., Sunde K., Deakin C.B., European Resuscitation Council Guidelines for Resuscitation 2015Section 3. Adult advanced life support, “Resuscitation” Vol. 95, 2015, pp. 100-147.
• [3] Ganong W.F., Fizjologia, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa, 2007, 641-643.
• [4] Konturek S.J., Fizjologia Człowieka, Wydawnictwo Elsevier Urban&Partner, Wrocław 2013, 288.
• [5] Zhao D., Miller D., Xian X., Tsow F., Forzani E.S.,A Novel Real-time Carbon Dioxide Analyzer for Health and Environmental Applications, “Sens Actuators B Chem.” Vol.195, 2014, pp. 171-176.
• [6] Capnography handbook Respiratory critical care, Care Fusion, Yorba Linda, 2010, 19-20, 24.
• [7] Biarent D., Bingham R., Eich C., Lopez-Herce J., Maconochie I., Rodriguez-Nunez A., Rajka T., Zideman D., Zaawansowane zabiegi resuscytacyjne u osób dzieci, [w:] Wytyczne resuscytacji 2010, J. Anders (red.), Wydawnictwo Fall, Kraków 2010, 193.
• [8] Thompson J.E., Jaffe M.B., Capnographic Waveforms in the Mechanically Ventilated Patient,“Respiratory Care”, Vol. 1, 2005, pp. 100-109.
• [9] Chomoncik M., Ratownictwo medyczne w Krajowym Systemie Ratowniczo-Gaśniczym. Część I., BiTP Vol. 29 Issue 1, 2013, pp. 131-152.
• [10] Dane statystyczne KG PSP, www.kgpsp.gov.pl [dostęp: 01. 07. 2015].

Uwagi

PL

Opracowanie ze środków MNiSW w ramach umowy 812/P-DUN/2016 na działalność upowszechniającą naukę.