W stronę architektury współdzielonej z naturą

• Autorzy: Kwiatkowski K.

Identyfikatory

DOI

10.4467/25438700ŚM.18.025.8706

Warianty tytułu

EN

Towards architecture shared with nature

• Języki publikacji: PL EN

Abstrakty

PL

Przestrzeń natury może być odbierana w dychotomiczny sposób. Tradycyjnie odczytywano ją jako przestrzeń „zewnętrzną”, zarówno w stosunku do istoty ludzkiej, jak i do przestrzeni miasta. W epoce Oświecenia staje się przestrzeń natury instrumentem integracji więzi społecznych i niwelacji nierówności jako swego rodzaju „przestrzeń wewnętrzna”. Proces internalizacji natury odzwierciedla się w projektach miast utopijnych. Dewastacja środowiska naturalnego w XX wieku wpłynęła na rozwój zainteresowania problemami natury. Z drugiej strony przyczyniła się do powstania swego rodzaju postawy defensywnej, wynikającej z konieczności bieżącej walki z zagrożeniami ekologicznymi. Można było zaobserwować brak wielkich idei i narracji dotyczących zieleni i natury. Przełomem stał się rozwój koncepcji bioróżnorodności. Koncepcja ta powstała jako reakcja na procesy wzmożonego wymierania gatunków niektórych roślin i zwierząt. Postulatowi rozszerzaniu spektrum różnorodności biologicznej może odpowiadać postulat poszerzania spektrum różnorodności form architektonicznych. Powstaje w ten sposób architektura współdzielona z naturą.

EN

The space of nature may be understood in a dichotomous way. Traditionally, it was interpreted as an “external” space both in relation to the human being, and city space. As a specific type of “internal space”, during the period of the Enlightenment, the space of nature became an instrument of social integration and a levelling force of social inequalities. The process of internalization of nature is reflected in the projects of utopian cities. The devastation of the natural environment which took place in the 20th century, contributed to an increase of interest in the problems of nature. On the other hand, it also contributed to the creation of a specific type of defensive attitude, resulting from the need to conduct a current struggle with ecological threats. One could observe a lack of great ideas and narrations concerning green spaces and nature. What turned out to be a great breakthrough point was the development of the conception of biodiversity. The latter conception arose as a counter-reaction to the processes of ever increasing extinction of certain species of plants and animals. The postulate of broadening the spectrum of biological diversity may find its reflection in the postulate of broadening the diversity of architectural forms. In this way, there arises architecture which is co-shared with nature.

Słowa kluczowe

PL

natura; bioróżnorodność; korytarz ekologiczny; ekosystem; siedlisko

EN

nature; biodiversity; ecological corridor; ecosystem; habitat

• Wydawca: Katedra Kształtowania Środowiska Mieszkaniowego, Instytut Projektowania Urbanistycznego, Wydział Architektury, Politechniki Krakowskiej
• Czasopismo: Środowisko Mieszkaniowe
• Rocznik: 2018
• Tom: nr 22
• Strony: 156--166
• Opis fizyczny: Bibliogr. 13 poz.

Twórcy

autor

Kwiatkowski K.

• Zakład Przestrzeni Urbanistycznych, Instytut Projektowania Urbanistycznego, Wydział Architektury, Politechnika Krakowska im. T. Kościuszki

Bibliografia

• [1] Biologia (wg IX wydania amerykańskiego), praca zbiorowa, autorzy: Solomon E. P., Berg L.R., Martin D.W., tłum. zespół tłumaczy, Multico Oficyna Wydawnicza, Warszawa 2016. (tyt. oryginału Biology, Ninth Edition, 2011)
• [2] Böhme G., Filozofia i estetyka przyrody, tłum. J. Merecki, Oficyna Naukowa, Warszawa 2002 (tyt. oryg. Für eineökologische Naturästhetik, 1989)
• [3] Gazzaniga M. S., Istota człowieczeństwa. Co czyni nas wyjątkowymi. tłum. A. Nowak, Wydawnictwo Smak Słowa, Sopot 2011. (tyt. oryg.: Human, the science behind what makes us unique. 2008)
• [4] Howard E., Miasta-ogrody jutra, tłum. M. Trykozko, Fundacja Centrum Architektury, Warszawa 2015, Instytut Kultury Miejskiej Gdańsk 2015. (tyt. oryg. Garden Cities of To-morrow, Swan Sonnenschein and Co.,Ltd., London 1902, tekst oryg. wg https://ia802703.us.archive.org/11/items/gardencitiesofto00howa/gardencitiesofto00howa.pdf odsłona z dnia 2018-03-28).
• [5] Kompendium wiedzy ekologii, red. J. Strzałko, T. Mossor-Pietraszewska, Wydawnictwo Naukowe PWN Warszawa 2006.
• [6] Nowa Encyklopedia Powszechna PWN, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1995.
• [7] Ortega y Gasset j., Bunt mas. tłum. P. Niklewicz, Warszawskie Wydawnictwo Literackie Muza, Warszawa 2004. (tyt. oryg.. The Revolt of the Masses, W.W. Norton and Company, Inc. New York 1957 na podst. pierwszego wydania 1932). Tekst oryg. wg https://monoskop.org/File:Ortega_y_Gasset_Jose_The_Revolt_of_the_Masses.pdf (odsłona z dnia 2018-03-28).
• [8] Pawłowski K.K., Tony Garnier – pionier urbanistyki nowoczesnej. Państwowe Wydawnictwo Naukowe – Oddział w Łodzi. 1972.
• [9] Tatarkiewicz W., Historia filozofii, t. 2, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1997.
• [10] Thoreau H. D., Walden, czyli życie w lesie. tłum. H. Cieplińska, Dom Wydawniczy Rebis, Poznań 2013. (tyt. oryg. Walden, or Life in the Woods. 1854, tekst oryg. wg https://azeitao.files.wordpress.com/2007/05/walden.pdf , (odsłona z dnia 2018-03-28).
• [11] Wilson E. O., Znaczenie ludzkiego istnienia, tłum. B. Baran, Wydawnictwo Aletheia, Warszawa 2016 (tyt. oryg. The Meaning of Human Existence, 2014)
• [12] Wilson E. O., Pół Ziemi. Walka naszej planety o życie., tłum. B. Baran, Wydawnictwo Aletheia, Warszawa 2017 (tyt. oryg. Half-Earth: Our Planet’s Fight for Life, 2016)
• [13] https://www.cbd.int/doc/health/cbo-action-policy-en.pdf (odsłona 2018-03-28) „Cities and Biodiversity Outlook”