Metale nieżelazne z dna oceanów - nowe źródło surowców dla Polski?

• Autorzy: Paulo Andrzej , Wołkowicz Stanisław

Identyfikatory

DOI

DOI:10.15199/67.2019.1.1

Warianty tytułu

EN

Is deep-sea mining a near future source of nonferrous metals for Poland?

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Coraz więcej krajów angażuje się w rozpoznanie dna oceanicznego nie tylko w swej wyłącznej strefie ekonomicznej, ale i na obszarze wód międzynarodowych. W 2018 r. Polska uzyskała prawo do eksploracji Grzbietu Środatlantyckiego (MAR), gdzie spodziewa się odkrycia złóż siarczków polimetalicznych. Wieloletni Program Rozpoznania Geologicznego Dna Oceanów (PRoGeO) otwierający nowe perspektywy zaopatrzenia gospodarki polskiej w surowce mineralne, znajduje się w stadium popularyzacji i konsultacji. Autorzy czują się w obowiązku sprostować niektóre opinie prasowe i przedstawić tradycyjne źródła zaopatrzenia w te metale nieżelazne, które można odkryć w MAR. Omówiono typy złóż występujące w głębinach oceanów, postępy ich badania i stan wykorzystania oraz doświadczenia realizacji podmorskich projektów górniczych. Złoża siarczków polimetalicznych cechują się małymi zasobami i na ogół wysoką zawartością cynku, miedzi i srebra, niekiedy złota. Żaden z kontraktorów pionierskich koncesji głębokowodnych nie podjął dotąd wydobycia, pomimo trwających 15–30 lat prac badawczych, na skutek splotu przeszkód technicznych, ekologicznych i prawnych, które nie zostały dotąd usunięte. Koszty raportowane przez niektóre firmy pionierskie prowadzą do wniosku, że ekscytujący projekt badań dna MAR nie gwarantuje bezpiecznego zaopatrzenia kraju w metale nieżelazne ani nie rokuje jeszcze sukcesu finansowego.

EN

More and more countries are involved in the exploration of the ocean floor not only in their exclusive economic zone but also in the area beyond national jurisdiction. In 2018, Poland obtained the right to explore the Mid-Atlantic Ridge (MAR), where it expects to discover polymetallic sulfide deposits. The long-term Ocean Geological Survey Program (PROGeO) opening new perspectives for supplying the Polish economy with mineral resources is at the stage of popularization and consultation. The authors feel obliged to rectify some press opinions and present traditional sources of supply for such non-ferrous metals that can be found in the MAR. The types of deposits occurring in the depths of the oceans, the progress of their research as well as the state of development and experience of implementation of submarine mining projects were discussed. Polymetallic sulfide deposits are characterized by fairly low resources and generally high content of zinc, copper and silver, sometimes gold. None of the pioneering contractors of deep-sea leases has so far undertaken extraction despite 15-30 years of research work, due to a combination of technical, ecological and legal obstacles that have not yet been resolved. The costs reported by some pioneering companies lead to the conclusion that the exciting project does not guarantee secure supply of the country with non-ferrous metals or promise financial success.

Słowa kluczowe

PL

metale nieżelazne; siarczki; górnictwo oceaniczne; Atlantyk

EN

non-ferrous metals; sulfides; deep-sea mining; Atlantic

• Wydawca: Wydawnictwo SIGMA-NOT
• Czasopismo: Rudy i Metale Nieżelazne Recykling
• Rocznik: 2019
• Tom: R. 64, nr 1
• Strony: 3--13
• Opis fizyczny: Bibliogr. 41 poz., tab., rys.

Twórcy

autor

Paulo Andrzej

• AGH Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie, Wydział Geologii, Geofizyki i Ochrony Środowiska, Al. A. Mickiewicza 30, 30-059 Kraków

autor

Wołkowicz Stanisław

• Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut badawczy, ul. Rakowiecka 4, 00-975 Warszawa

Bibliografia

• [1] Abramowski Tomasz, Vladislava P. Stefanova, Ramon Causse, Alexander Romanchuk. 2017. “Technologies for the processing of polymetallic nodules from Clarion-Clipperton Zone in the Pacific Ocean". Journal of Chemical Technology and Metallurgy 52 (2): 258-269.
• [2] Bealieu Stace E., T. E. Graedel, Mark D. Hannington. 2017. “Should we mine the deep seafloor?" Earth Future 5 (7): 655-658.
• [3] Birney Kristi, Amber Griffin, Jonathan Gwiazda, Johnny Kafauver, Takehiko Nagai, Douglas Varchol. 2006. Potential Deep Sea Mining of Seafloor Massive Sulphides: A case study in Papua New Guinea. Master Thesis, Donald Bren School of Environmental Science and Management, Irvine, CA, USA.
• [4] Biznes Alert 2018. Jędrysek.2018. ""Polska w elicie poszukiwań metali z dna Atlantyku. BiznesAlert.pl (dostęp: 17.10.2018).
• [5] Boschen Rachel E., Ashley A. Rowden, Malcolm R. Clark, Arne Pallentin, Jonathan P.A. Gardner. 2016. “Seafloor massive sulphide deposits suport unique megafaunal assembladges: Implications for seabed mining and conservation". Marine Environmental Research 115: 78-88.
• [6] Brueckmann Warner, Anna Kraetschell, Nico Augustin. 2017. Data Mining the Red Sea Atlantis II Deep. Offshore Technology Conference, Houston, Texas, USA, session 28: New Developments in Marine Mining, 1993-2002.
• [7] Cherkashov Georgy, I. Poroshina, T. Stepanova, V. Ivanov, V. Bel’tenev, L. Lazareva, I. Rozhdestvenskaya, M. Samovarov, V. Shilov, G.P. Glasby, Y. Fouquet, V. Kuznetsov, 2010. “Seafloor massive sulfides from the Northern Equatorial Mid-Atlantic Ridge: new discoveries and perspectives". Marine Georesources and Geotechnology 28 (3): 222-239.
• [8] Cuyvers Luc, Whitney Berry, Kristina Gjerde, Torsten Thiele, Caroline Wilhem. 2017. Deep seabed mining: A rising environmental challenge. Gland, Switzerland. IUCN and Gallifrey Foundation.
• [9] Dunn Daniel C., Van Dover Cindy Lee, and 15 more authors. 2018. “A strategy for the conservation of biodiversity on mid-ocean ridges from deep-sea mining". Science Advances 4 (7) : eaar4313.
• [10] Hannington Mark, John Jamieson, Thomas Monecke, Sven Petersen. 2010. “Modern Sea-Floor Massive Sulfides and Base Metal Resources: Toward an Estimate of Global Sea-Floor Massive Sulfide Potential". SEG Special Publication 15 (18): 317-338.
• [11] Hannington Mark, Sven Petersen. 2016. A discussion paper on marine minerals. National Ocean Exploration Forum, October 20-21. https://oceanexplorer.noaa.gov/national-forum/media (dostęp: 17.10.2018).
• [12] Hein James R., Andrea Koschinsky, Michael Bau, Frank T. Manheim, Jung-Keuk Kang, Leanne Roberts. 1999. Cobalt-rich ferromanganese crusts in the Pacific: chapter 9. W Cronan D.S. (ed.) Handbook of Marine Mineral Deposits, 239-279. CRC Press, Boca Raton, Florida.
• [13] Hein James R., Kira Mizell, Andrea Koschinsky, Tracey A. Conrad. 2013. “Marine ferromanganese deposits as a source of rare metals for high- and green-technology applications: Comparison with land-based deposits". Ore Geology Reviews 51: 1-14.
• [14] Hoagland Porter, Stace Beaulieu, Maurice A. Tivey, Roderick G. Eggert, Christopher German, Lyle Glowka, Jian Lin. 2010. “Deep-sea mining of seafloor massive sulfides". Marine Policy 34: 728-732.
• [15] Hodgson Stephen, Andrew Serdy, Ian Payne, Johan Gille. 2014. Towards a possible international Agreement on Marine Biodiversity in Areas Beyond National Jurisdiction. European Parliament, Brussels. IP/A/ENVI/2014-04.
• [16] ISA 2015. Deep seabed mining fiscal framework. Bellagio-Fiscal -Framework-WG-161115-Final.pdf. www.resolv.org/site-dsm/ files/2016/09/.
• [17] Kato Yasuhiro, Koichiro Fujinaga, and 7 more authors. 2011. “Deep-sea mud in the Pacific Ocean as a potential resource for rare-earth elements". Nature Geoscience 4 (8): 535-539.
• [18] Kotliński Ryszard. 2001. Mineral resources of the world’s ocean - their importance for global economy in the 21st century. W Proc. of the ISOPE Ocean mining symposium, Szczecin: 1-7.
• [19] Kotliński Ryszard, A. Parizek, K. Rezek. 1997. Polymetallic nodules: A possible source of Rare Earth Elements. W The Proceedings of 2nd ISOPE - Ocean Mining Symposium. Seoul, Korea: 50-56.
• [20] Kotliński Ryszard, Krzysztof Szamałek. 1998. Surowce mineralne mórz i oceanów. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
• [21] Miller Kathryn A., Kirsten F. Thompson, Paul Johnston, David Santillo. 2018. An overview of seabed mining including the current state of development, environmental impacts, and knowledge gaps. W Frontiers in Marine Science, 10.01.2018. Lausanne, Switzerland.
• [22] Nautilus. 2018. Nautilus announces Preliminary Economic Assessment for its Solwara 1 Project. Press Release 2018-11 (27.02.2018). 13
• [23] Niner Holly J., Jeff A. Ardron, and 11 more authors. 2018. “Deepsea mining with no net loss of biodiversity - an impossible aim". Frontiers in Marine Science 5: 1-12.
• [24] Paulo Andrzej. 1993. "Dlaczego nie należy poszukiwać złóż rud niobu i pierwiastków ziem rzadkich w Polsce?" PTMin - Prace Specjalne 3: 55-77.
• [25] Paulo Andrzej, Bożena Strzelska-Smakowska. 2000. Rudy metali nieżelaznych i szlachetnych. Kraków: Wydawnictwo AGH.
• [26] Paulo Andrzej, Ryszard Wnuk. 2015. "Kopalnia rud cynku i ołowiu Pomorzany skończyła 40 lat - jak długo jeszcze wystarczy jej zasobów?" Przegląd Geologiczny 63 (12/2): 1483-1490.
• [27] Petersen Sven, Berit Lehrmann, Bramley J. Murton. 2018. “Modern seafloor hydrothermal systems: new perspectives on ancient ore-forming processes". Elements 14: 307-312.
• [28] Smakowski Tadeusz, Krzysztof Galos, Ewa Lewicka (red.). 2015. Bilans gospodarki surowcami mineralnymi Polski i świata 2013. Warszawa: IGSMiE PAN, PIG-PIB.
• [29] SPC, 2013. Deep sea minerals: Cobalt-rich Ferromanganese Crusts, a physical, biological, environmental, and technical review. Baker E. and Beaudoin Y. (eds.) vol. 1C. Secretariat of the Pacific Community.
• [30] SPC. 2016. An assessment of the costs and benefits of mining deep-sea minerals in the Pacific Island Region. Cardno & Pacific Community, Suva, Fiji.
• [31] Strzelska-Smakowska Bożena. 2003. Ocena ekonomiczna złóż rud. Kraków: Wydawnictwo AGH.
• [32] Szamałek Krzysztof. 2018. "Udział Polski w pracach Międzynarodowej Organizacji Dna Morskiego". Przegląd Geologiczny 66 (3): 185-188.
• [33] Takaya Yutaro, Kazutaka Yasukawa, and 18 more authors.2018. "The tremendous potential of deep-sea mud as a source of rare -earth elements". Scientific Reports 8: article number 5763. www. nature.com/scientificreports.
• [34] The Japan News 2015. Yomiuri Shingbun. “Japanese government set to mine mineral resources off Okinawa". PNG Mine Watch, 29.06.2015.
• [35] Van Dover Cindy Lee, Jeff A. Ardron, and 13 more authors. 2017. “Biodiversity loss from deep-sea mining". Nature Geoscience 10: 464-465.
• [36] Van Nijen Kris, Steven Van Passel, Dale Squires. 2018. “A stochastic techno-economic assessment of seabed mining of polymetallic nodules in the Clarion Clipperton Fracture Zone". Marine Policy. https://doi.org/10.1016/j.marpol.2018.02.027.
• [37] Wołkowicz Stanisław, Andrzej Paulo, Mariusz Krzak. 2015. Potencjał złożowy pierwiastków ziem rzadkich w Polsce na tle świata. W Pańczyk M. (red.) Złoża kopalin - aktualne problemy prac poszukiwawczych, badawczych i dokumentacyjnych: IV ogólnopolska konferencja naukowa: Warszawa 15-17.04.2015: 72-74. Państwowy Instytut Geologiczny - Państwowy Instytut Badawczy.
• [38] Woody Todd. 2018. "European Parliament calls for a moratorium on deep-sea mining". Ocean Deeply 1.02.2018.
• [39] Wright Glen, Julien Rochette, Kristina Gjerde, Isabel Seeger. 2018. “The long and winding road: negotiating a treaty for the conservation and sustainable use of marine biodiversity in areas beyond national jurisdiction". IDDRI, Studies N°08/18, 1-82. Paris.
• [40] Yasukawa Kazutaka, Kentaro Nakamura, Koichiro Fujinaga, Shiki Machida, Junichiro Ohta, Yutaro Takaya, Yasuhiro Kato. 2015. “Rare-earth, major, and trace element geochemistry of deepsea sediments in the Indian Ocean: implications for the potential distribution of REY-rich mud in the Indian Ocean". Geochemical Journal 49 (6): 621-635.
• [41] Yeats Christopher J., Steven P. Hollis, and 7 more authors. 2017. “Actively forming Kuroko-type volcanic-hosted massive sulfide (VHMS) mineralization at Iheya North, Okinawa Trough, Japan". Ore Geology Reviews 84: 20-41.

Uwagi

PL

Opracowanie rekordu w ramach umowy 509/P-DUN/2018 ze środków MNiSW przeznaczonych na działalność upowszechniającą naukę (2019).