Formy przestrzeni komercyjnych w krajobrazie polskich miast

• Autorzy: Racoń-Leja K.

Warianty tytułu

EN

Forms of commercial spaces in Polish cityscapes

• Języki publikacji: PL EN

Abstrakty

PL

Funkcje handlowe mają bardzo istotne znaczenie dla rewitalizacji zespołów miejskich. Różnorodne formy handlowe jak rynki i place targowe, hale sukienne, czy pasaże, na przestrzeni wieków wzbogacały koloryt przestrzeni publicznych w mieście. Struktura urbanistyczna przez ostatnie 25 lat wolnego rynku w Polsce pod wpływem nowych funkcji komercyjnych uległa wielu deformacjom. Atrakcyjne, umieszczone wewnątrz galerii miejskich i centrów handlowych funkcje przyczyniają się do degradacji zewnętrznych, otaczających ulic. Rozrzucone w przestrzeni miasta centra handlowe, izolowane powierzchniami parkingów od sieci powiązań pieszych, pogłębiają wewnętrzne peryferia. Wahania światowej ekonomii skłaniają nas do refleksji nad skalą interwencji komercyjnych w mieście, kierując w stronę ograniczania funkcji handlowych, a w szczególności wielkopowierzchniowych. Właściwa relacja funkcji komercyjnych z pięknym krajobrazem miejskim może i powinna być traktowana jako element promocji miasta. Działanie w obszarach dziedzictwa kulturowego wymaga jednak wypracowania instrumentów, które umożliwiłyby ochronę istniejących wartości.

EN

Commercial functions are very important to the process of urban revitalization. Various commercial forms of trade, such as markets, marketplaces, cloth halls have enriched the public spaces of cities over the centuries. Over the last 25 years of the free market in Poland, we have observed deformations within the urban structure caused by new types of commercial functions. The attractive functions of urban malls and shopping centers, which are usually placed inside, cause the degradation the streets located outside. Shopping centers, spread within the city and isolated by parking areas from pedestrian networks, contribute to the growth of inner peripheries. The fluctuations of the global economy should lead us however, to the delimitation of commercial functions, especially the largest ones. The proper relations between these commercial areas and the beautiful landscape of the city can be used as an element of building the city's image. Ventures within the historical city centers require the development of new instruments which would allow us to protect existing values.

Słowa kluczowe

PL

przestrzeń komercyjna; komercjalizacja; przestrzeń miejska; galeria; pasaż; centrum handlowe

EN

commercial spaces; commercialization; urban space; mall; arcade; shopping centre

• Wydawca: Polska Akademia Nauk, Oddział w Krakowie ; Politechnika Krakowska, Wydział Architektury
• Czasopismo: Teka Komisji Urbanistyki i Architektury Oddział PAN w Krakowie
• Rocznik: 2014
• Tom: T. 42
• Strony: 223--235
• Opis fizyczny: Bibliogr. 5 poz.

Twórcy

autor

Racoń-Leja K.

• Politechnika Krakowska, Instytut Projektowania Urbanistycznego, Katedra Kształtowania Przestrzeni Komunikacyjnych

Bibliografia

• [1] Brune W., Junker R., Holger Pump-Uhlmann H. (red./eds): Angriff auf die City, Droste-Sachbuch, Düsseldorf, 2006.
• [2] Gheist J. F., Arcades - The History of a Building Type, MIT, Cambridge, 1983.
• [3] Lynch K., Obraz miasta, Wyd. Archivolta Michał Stępień, Kraków 2011.
• [4] Racoń-Leja K., Kształtowanie współczesnych przekrytych przestrzeni publicznych, ich znaczenie w procesie rewitalizacji przestrzeni miejskich, praca doktorska, maszynopis ilustrowany, WA PK, Kraków 2003.
• [5] Maitland B., Shopping Malls Planning and Design, Longman Scientific & Technical, Harlow, 1988.