Współczynnik tarcia nawierzchni – analiza zagadnień, urządzenia pomiarowe.

• Autorzy: Łądkiewicz-Krochmal Katarzyna

Warianty tytułu

EN

Pavement friction coefficient - analysis of issues, measuring equipment

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Jedną z cech nawierzchni drogowej są jej właściwości przeciwpoślizgowe. Opisują one przyczepność pomiędzy nawierzchnią a oponą pojazdu. Podstawowym parametrem charakteryzującym w sposób sformalizowany właściwości przeciwpoślizgowe nawierzchni jest bezwymiarowy współczynnik tarcia. Jego pomiar opiera się na symulacji wystąpienia warunku poślizgu na mokrej nawierzchni, jako najbardziej niekorzystnego z punktu widzenia przyczepności kół pojazdu. Jest to o tyle istotne, że niewłaściwe właściwości przeciwpoślizgowe mają bezpośredni związek m.in. z długością drogi hamowania. W artykule szczegółowo zdefiniowano oraz omówiono pojęcia „właściwości przeciwpoślizgowych” i „współczynnika tarcia” wraz z wyjaśnieniem mechanizmu tarcia oraz podaniem czynników wpływających na wielkość tego zjawiska. Ponadto przedstawiono również metody i urządzenia wykorzystywane do wykonywania pomiarów.

EN

One of the features of road pavement are its skid resistance properties. They describe adhesion between the road surface and the vehicle’s tyre. The basic parameter characterizing skid resistance properties of the pavement in a formalized way is the dimensionless coefficient of friction. Its measurement is based on simulation of the wet slip condition as the most unfavourable condition for wheel adhesion of the vehicle. This is all the more important because inappropriate skid resistance is directly related to, among others with the length of the braking distance. The paper defines and discusses in detail the notions of “skid resistance properties” and “friction coefficient”, together with an explanation of the friction mechanism and the factors influencing the size of this phenomenon. In addition, the methods and dequipment used to take measurements are also presented.

Słowa kluczowe

PL

właściwości przeciwpoślizgowe; współczynnik tarcia; urządzenia pomiarowe

EN

Skid resistance properties; friction coefficient; measuring equipment

• Wydawca: Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Komunikacji Rzeczpospolitej Polskiej
• Czasopismo: Drogownictwo
• Rocznik: 2020
• Tom: nr 2
• Strony: 35--44
• Opis fizyczny: Bibliogr. 24 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Łądkiewicz-Krochmal Katarzyna

Bibliografia

• [1] Cairney P, Skid resistance and crashes: a review otthe literature, Research report ARR no. 311. ARRB Transport Research Ltd., Vermont South, Vic, 1997.
• [2] Descornet G., Schmidt B., Boulet M., Gothiś M., Do M-T., FaM J., Alonso M., Roe P, Forest R., Viner H., Harmonization ot European Routine and research Measuring Equipment tor Skid Resistance, FEHRL Report 2006/01, HERMES Final Report, 2006.
• [3] Flintsch G.w., McGhee K.K., de León Izeppi E., Najafi S. The Little Book ot Tire Pavement Friction Version 1.0, Pavement Surface Properties Consortium, 2012.
• [4] Gardziejczyk w., Ha/aśliwość nawierzchni drogowych, Oficyna Wydawnicza Politechniki Białostockiej, Białystok, 2018.
• [5] Hall J.w., Smith K.L., Titus-Glover L., Wambold J.C., Yager T.J., Rado Z., Guide tor Pavement Friction, National Cooperative Highway Research Program, Washington, 2009.
• [6] Luo Y, Effect ot Pavement Temperature on Frictional Properties ot Hot-Mix-Asphalt Pavement Surfa ces at the Virginia Smart Road, Master's thesis, Virginia Polytechnic Institute and State University, Blacksburg, 2003.
• [7] Mechowski T., Młynarczyk Z., Grączewski A., Borucki R., Analiza zmienności w/aściwości przeciwpoślizgowych warstwy ścieralnej nawierzchni w początkowym okresie jej eksploatacji, Sprawozdanie z realizacji pracy TD-88, Instytut Badawczy Dróg i Mostów, Warszawa, 2009.
• [8] Noyce DA, Bahia H.U., Yambo J., Chapman J., Bill A., Incorporating Road Sa te ty into Pavement Management: Maximizing Surface Friction tor Road Satety Improvements, Project 04 - 04. Midwest Regional University Transportation Center College of Engineering Department of Civil and Environmental Engineering University of Wisconsin, Madison, 2007.
• [9] Wallman C., Astrom H., Friction measurement methods and the correlation between Road triction and traffic satety. A literature review, Swedish National Road and Transport Research Institute, 2001.
• [10] Bukowski L., Zagadnienia dotyczące wspó/czynnika tarcia nawierzchni jezdni, Drogownictwo, 10,2017,337-344.
• [11] Do M-T., Zahouani H., Influence ot the road-surface texture on the speed dependency ot tire/road triction, 10th International Conference Metrology and Properties of Engineering Surfaces, Saint Etienne, 2005.
• [12] Kotek P, Kovac M., Comparison ot valuation ot Skid Resistance ot Pavements by Two Device with Standard Methods, Procedia Engineering, 111,2015, 436-443.
• [13] Mataei B., Zakeri H., Zahedi M., Nejad F.M., Pavement Friction and Skid Resistance Measurement Methods: A literature Review, Journal of Civil Engineering, 6, 2016, 537-565.
• [14] Parczewski K., Wnęk H., Wykorzystanie przyczepności podczas hamowania pojazdu, Eksploatacja i Niezawodność, 14(2), 2012, 176-180.
• [15] Pokorski J., Reński A., Sar H., Badanie przyczepności opony do nawierzchni w warunkach letniej eksploatacji, Logistyka, 6, 2010, 2759-2770.
• [16] Sandecki M., Ksztaltowanie ramp na drogach dwujezdniowych, Drogownictwo, 2, 2017, 52-59.
• [17] Ueckermanna A., Wanga D., Oesera M. i Steinaueraa B., A contribution to non-contact skid resistance measurement, International Journal of Pavement Engineering, 16, 2014, 646-659.
• [18] Łądkiewicz-Krochmal K., Analiza porównawcza wyników współczynnika tarcia uzyskiwanych urządzeniami ViaFriction oraz SRT-3, Praca dyplomowa. Politechnika Warszawska, Warszawa, 2019.
• [19] Instrukcja obsługi ViaFriction urządzenie do pomiaru tarcia. ViaTech,2016.
• [20] Korzanowski G., Wp/yw kruszyw na w/aściwości przeciwpoślizgowe i ha/aśliwość nawierzchni, Polski Kongres Drogowy, Warszawa, 2017 [onIine]. Dostępny w Internecie: http://kongresdrogowy.pl/baza-wiedzy /233-k ruszywa-i-nie-tylko-s (dostęp 30.05.2019) .
• [21] Kulczyk 1., Hamowanie pojazdów, Materiały Zespołu Szkół Samochodowych w Bydgoszczy, 2010 [online]. Dostępny w Internecie: https://www.zssplus.plltransport/pin/hamowanie _ pojazdow.pdf (dostęp: 30.05.2019).
• [22] Mechowski T., Badania wspó/czynnika tarcia nawierzchni drogowych w Polsce: sprzęt, procedury pomiarowe i wymagania, Polski Kongres Drogowy, Warszawa, 2017 [online]. Dostępny w Internecie: http://kongresdrogowy.pl/files/upload/NI M_ TMechowski.pdf (dostęp: 03.06.2019).
• [23] Paszkowski J., Diagnostyka uk/adu hamulcowego w warunkach stacjonarnych. Instrukcja ćwiczenia laboratoryjnego, Zakład Urządzeń Konstrukcji Elektrycznych, Politechnika Warszawska, 2010 [online]. Dostępny w Internecie: http://www.ee.pw.edu.pl/~paszkowj/jarek/Diagnostyka/HAM ULCE/Hamulce _ v1_ 2010.pdf (dostęp:30.05.2019).
• [24] Wasilewska M., Gardziejczyk w., W/aściwości przeciwpoślizgowe nawierzchni drogowych, a bezpieczeństwo ruchu samochodowego, Polskie Drogi, 2015 [online]. Dostępny w Internecie: https://budownictwo.wnp.pl/wlasciwosci-przeciwposlizgowe-n wierzchni-drogowych-a-bezpieczenstwo-ruchu-samochodowego,254516_1_0_0.html (dostęp 11.04.2019 r.).

Uwagi

Opracowanie rekordu ze środków MNiSW, umowa Nr 461252 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki" - moduł: Popularyzacja nauki i promocja sportu (2020).