Analiza kosztów w układzie stanowiskowym na przykładzie Zakładów Górniczych KGHM Polska Miedź SA

• Autorzy: Bajus Anna

Identyfikatory

DOI

10.24425/znigsme.2019.130168

Warianty tytułu

EN

Cost analysis by positions on the example of the KGHM Polska Miedź SA mining plants

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Zagadnienia stanowiące przedmiot badań w niniejszym opracowaniu odnoszą się głównie do kosztów prezentowanych w układzie stanowiskowym. W artykule na przykładzie zakładów górniczych KGHM Polska Miedź SA (trzech kopalń), przedstawiono analizę struktury stanowiskowej i kalkulacyjnej kosztów, robót technologicznych, rozliczania kosztów oraz zależności pomiędzy oddziałami i kopalniami. Porównania kosztów dokonano także z perspektywy struktury organizacyjnej. Podkreślono znaczenie miejsca powstawania kosztów, ewidencji i rozliczania kosztów w systemie ewidencyjno-księgowym SAPR3. W wyniku przeprowadzonych badań dokonano analizy porównawczej pomiędzy układami kosztów robót technologicznych w technicznym koszcie wytworzenia. W rezultacie przeprowadzonej analizy ustalono, że w latach 2000–2017 struktura kosztów wg układu stanowiskowego ulegała zmianom. Na zmiany wpływ miały warunki organizacyjno-techniczne oraz geologiczno-górnicze. Analiza kosztów pozwala wskazać kierunki doskonalenia działalności podmiotu w przyszłości. Podstawowa działalność operacyjna zakładów górniczych koncentruje się na wydobyciu. Ze względu na wydobycie miedzi w obszarach koncesyjnych podjęto również próbę odpowiedzi na pytanie dotyczące znaczenia ponoszonych kosztów w zakładach górniczych KGHM Polska Miedź SA.

EN

The issues discussed in the study mainly relate to the costs presented by the structure of positions.This study, on the example of the KGHM Polska Miedź SA mining company (three mining plants), examines the position and cost calculation structure relating to technological works, cost settlement and receivables between branches and mining plants. Cost comparisons were also carried out from the perspective of the organizational structure. The cost centers, registration and settlement of costs in the accounting records, i.e. SAPR3 were highlighted. In the course of the examination, acomparative analysis was carried out aimed at determination of common features and differences between the cost of technological works by their function in the technical cost of manufacturing. As aresult of the analysis, it was determined that in the years 2000–2017, the cost structure based on the position function underwent changes. The changes occurred as aresult of organizational and technical and geological and mining conditions. The cost analysis allows to identify the directions of specialization of the entity in the future. The basic operating activity of the mines concentrates on extraction. Due to copper extraction in the concession areas, the analysis was to evaluate the costs incurred in the KGHM Polska Miedź SA mining plants.

Słowa kluczowe

PL

górnictwo rud miedzi; struktura organizacyjna; rachunkowość zarządcza; rozliczanie kosztów; układ stanowiskowy kosztów

EN

copper mining; organizational structure; management accounting; costs settlement; costs by position

• Wydawca: Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
• Czasopismo: Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
• Rocznik: 2019
• Tom: nr 109
• Strony: 149--171
• Opis fizyczny: Bibliogr. 13 poz., tab.

Twórcy

autor

Bajus Anna

• Wydział Budżetowania, KGHM Polska Miedź SA

Bibliografia

• 1. Drury Colin 1998. Rachunek kosztów. Warszawa: PWN.
• 2. van Derbeck, E.J. 2013. Principles of Cost Accoiunting. South-Western Gengage Learning, Mason.
• 3. Kotapski, R. 2018. Klasyfikacja kosztów działalności przedsiębiorstwa na potrzeby zarządzania. Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu 506, s. 51–62.
• 4. Malc, W. 1963. Rachunek kosztów postulowanych w przedsiębiorstwie przemysłowym. Warszawa: PWN.
• 5. Martyniuk, T. 2002. Klasyfikacja kosztów [W:] Rachunek kosztów w praktyce. Planowanie, ewidencja, rozliczanie, kontrola i wykorzystanie w zarządzaniu jednostkami gospodarczymi. Verlag Dashofer, Warszawa, stan na 01.06.2002 r.
• 6. Naumiuk, T. 1995. Elementy rachunku kosztów ewidencja, rozliczanie, kalkulacja. Warszawa: Stowarzyszenie Księgowych w Polsce.
• 7. Nita, B. 2014. Sprawozdawczość zarządcza. Warszawa: PWN.
• 8. Nowak, E. 2018. Zarządzanie kosztami z perspektywy historycznej. Początki koncepcji w ośrodku wrocławskim, Zeszyty Naukowe Politechniki Częstochowskiej; Zarządzanie Nr 30, s. 206–212.
• 9. Nowak, E. i Nita, B. 2010. Budżetowanie w przedsiębiorstwie, organizacja, procedury, zastosowanie. Wolters Kluwer.
• 10. Sawicki, K. 1995. Istota i podstawa klasyfikacji kosztów [W:] Rachunkowość. Zasady prowadzenia w jednostkach gospodarczych, Kiziukiewicz T. red. Wrocław: Ekspert.
• 11. Sobańska, I. i Szychta, A. 1996. Projektowanie systemów rachunkowości zarządczej. Uwarunkowania i możliwości [W:] Rachunkowość zarządcza w teorii i praktyce. Katowice: Akademia Ekonomiczna im. Karola Adamieckiego, s. 111–112.
• 12. Sojak, S. 2015. Rachunkowość zarządcza i rachunek kosztów Tom I, Toruń: TNOiK.
• 13. Szychta, A. 2001. Zastosowanie metod rachunkowości zarządczej w przedsiębiorstwach w Polsce. Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości nr 5, s. 101–119.

Uwagi

Opracowanie rekordu w ramach umowy 509/P-DUN/2018 ze środków MNiSW przeznaczonych na działalność upowszechniającą naukę (2019).