Rola ergonomii w procesie konstruowania modułowego integratora do zarządzania systemem C4I żołnierza

• Autorzy: Dudczyk J. , Zielińska M. , Wachowiak F.

Identyfikatory

DOI

10.15199/13.2016.1.9

Warianty tytułu

EN

The role of ergonomics during the construction process of the Modular Integrator of C4I soldier managing system

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Niniejszy artykuł opisuje proces oceny ergonomicznej w ramach prac projektowych i konstrukcyjnych nad Modułowym Integratorem do zarządzania systemem C4I (ang. Command, Control, Communications, Computers and Intelligence) żołnierza. Przedstawia wymagania regulowane przez Normy Obronne, zalecenia ergonomii i optymalizacji, prezentując jednocześnie wykorzystaną metodologię, przebieg badań ergonomicznych oraz uzyskane wyniki. Modułowy Integrator to urządzenie, które scala w jednej obudowie radiostację osobistą żołnierza, komputer oraz system zasilania, co nadaje mu cechę „wielopostaciowości funkcjonalnej”. Głównym zadaniem tego urządzenia jest połączenie sygnałów otrzymywanych z różnych źródeł i sensorów systemu C4I żołnierza, zapewnienie dostępu do elementów osprzętu optoelektronicznego i radioelektronicznego, umożliwienie czytelnego zobrazowania sytuacji taktycznej, sterowanie transmisją danych, obrazem oraz fonią przy użyciu wewnętrznego modułu radiostacji, zapewniając jednocześnie efektywne wykorzystanie pasma radiowego w kanale o dużej przepustowości i pracę w terenie zurbanizowanym. Pierwszym etapem w procesie oceny i badań ergonomicznych było opracowanie indywidualnych, konkretnych wymagań ergonomicznych stawianych Modułowemu Integratorowi. W tym celu koniecznym było przeprowadzenie analizy ryzyka, uwzględniającej wskazywane przez ergonomię cechy deterministyczne w tym: potrzeby i oczekiwania przyszłych użytkowników, parametry techniczne, funkcjonalność i planowane zastosowanie urządzenia. Konkretne charakterystyki i wartości liczbowe parametrów ergonomicznych zostały ustalone w zależności od przeznaczenia, cech charakterystycznych konstrukcji oraz funkcjonalności. Korzystając z narzędzi analitycznych takich jak FMEA (ang. Failure Mode and Effect Analysis), QFD (ang. Quality Function Deployment) czy Diagram Ishikawy wyselekcjonowano czynniki ergonomiczne, które mają wpływ na ergonomię urządzenia, w tym: antropometria i personalizacja, siała nacisku, komfort termiczny, rozmieszczenie w systemie przenoszenia, poręczność technologiczna oraz instrukcja obsługi. Dzięki temu został opracowany Program i Metodyka Badań dla zaprojektowanego urządzenia. W ramach analizy ergonomicznej Modułowego Integratora, przeprowadzono pomiary laboratoryjne, ocenę ekspercką zastosowanych rozwiązań oraz wywiad z grupą testerów – przedstawicieli użytkowników.

EN

The herein article presents the course of conveying the ergonomic assessment of the Modular Integrator of C4I soldier managing system. It indicates requirements given by Defence Standards and ergonomics and optimizations recommendations, which simultaneously presents the methodology used, tests conveyed and results obtained. The Modular Integrator is a device which merges a soldier’s personal radio, a personal computer and a power supply in one housing. This gives it a feature of “functional multiformity”. The main task of Modular Integrator is to combine signals received from various sources and sensors of the C4I soldier system, providing access to optoelectronic and radio electronic equipment, enabling a clear view on the tactical situation and data transmission, images and voice control with use of the internal radio station module, and in the same time ensuring the effective use of bandwidth radio channel of the high capacity and enabling operation in urban areas. In order to create individual, particular ergonomic requirements for Modular Integrator, it was crucial to conduct a risk analysis that took into account deterministic characteristics indicated by the ergonomic rules including: future users’ needs and expectations, technical parameters, device functionality and its intended use. The specific characteristics and numerical values of ergonomic parameters have been determined according to its purpose, construction characteristics and functionality. With use of analytical tools such as FMEA (Failure Mode and Effect Analysis), QFD (Quality Function Deployment) or Ishikawa Diagram, ergonomic factors that have impact on Modular Integrator ergonomics have been selected. These include: anthropometry and personalization, the force of pressure, thermal comfort, transport system placement, technology convenience and user manual. Thanks to the above a Program and Methodology of Research for the designed device has been developed. Under the ergonomic analysis of Modular Integrator, laboratory measurements, expert evaluation of the solutions used and an interview with a group of testers have been conducted as part of device evaluation.

Słowa kluczowe

PL

ergonomia; modułowy integrator; polimorfizm funkcjonalny; system C4I

EN

ergonomics; functional polymorphism; modular integrator; C4I system

• Wydawca: Wydawnictwo SIGMA-NOT
• Czasopismo: Elektronika : konstrukcje, technologie, zastosowania
• Rocznik: 2016
• Tom: Vol. 57, nr 1
• Strony: 47--51
• Opis fizyczny: Bibliogr. 17 poz., rys., wykr.

Twórcy

autor

Dudczyk J.

• WB Electronics S.A., Ożarów Mazowiecki

autor

Zielińska M.

• Wojskowy Instytut Medycyny Lotniczej, Warszawa

autor

Wachowiak F.

• Wojskowy Instytut Medycyny Lotniczej, Warszawa

Bibliografia

• [1] BLANCHARD B.S., FABRYCKY W.J., Systems Engineering and Analysis, Prentice Hall, New Jersey, 1990.
• [2] CIOP, „Atlas miar człowieka. Dane do projektowania i oceny ergonomicznej”, Warszawa 2011.
• [3] DUDCZYK J, MIROSŁAW T., Polski program żołnierza przyszłości, Kwartalnik Bellona, nr 2/2012, str. 207–215, ISSN 1897-7065.
• [4] DUDCZYK J., „Indywidualny Komunikator Żołnierza jako fundamentalne ogniowo systemu C4I programu TYTAN”. IV Konferencja Dni Przemysłu 2011, Warszawa DPZ, 22–22 listopada 2011.
• [5] DUDCZYK J., „Polimorfizm funkcjonalny urządzeń radioelektronicznych w aspekcie indywidualnego komunikatora dla żołnierza przyszłości. Ewolucja wojskowych systemów teleinformatycznych oraz Lessons Learned w świetle misji pokojowych i stabilizacyjnych” – II Konferencja Łączności i Informatyki, praca zbiorowa, str. 165–170, Sieradz – 15 SBWD, 23–24 marca 2011.
• [6] Hal W. Hendrick, Ergonomic design of controls, displays, and workspace arrangements to reduce human error. Sociedad de Ergonomistas de México, A.C., 1998.
• [7] HAMROL A., „Zarządzanie jakością z przykładami”, PWN Warszawa 2007.
• [8] ISO IEC 9126 Inżynieria oprogramowania. Jakość wyrobu.
• [9] JABŁOŃSKI J., „Szczegółowe ergonomiczne zasady projektowania produktów”, Ergonomia Produktu. Ergonomiczne zasady projektowania produktów. Politechnika Poznańska, 2006.
• [10] KARWOWSKI W. “Human Factors and Ergonomics in Consumer Product Design”, Taylor and Francis, 2011.
• [11] MARSOT J., “QFD: a methodological tool for integration of ergonomics at the design stage”; Applied Ergonomics, Volume 36, Issue 2, Elsevier 2005.
• [12] NO-06-A104:2005– Uzbrojenie i sprzęt wojskowy. Ogólne wymagania techniczne, metody kontroli i badań. Wymagania konstrukcyjne.
• [13] PN-EN 82079-1 Przygotowanie instrukcji użytkowania - Opracowanie struktury, zawartość i sposób prezentacji.
• [14] PN-EN ISO 9241 Ergonomia interakcji człowieka i systemu.
• [15] SZYDŁOWSKA A. “Użyteczność w projektowaniu witryn internetowych na urządzenia desktopowe I mobilne”, Zeszyty Naukowe Firma I Rynek, Szczecin 213.
• [16] www.iea.cc - IEA – International Ergonomics Association.
• [17] WACHOWIAK F., VOGT K., KUJAWIŃSKA A., Ergonomics as Significant Factor of Sustainable Production, Technology Management for Sustainable Production and LogisticsPart of the series EcoProduction pp. 193–20, Springer 2015.

Uwagi

PL

Opracowanie ze środków MNiSW w ramach umowy 812/P-DUN/2016 na działalność upowszechniającą naukę.