Hatshepsut Temple in Deir el-Bahari, Egypt – research and conservation work

• Autorzy: Dziedzic Teresa

Identyfikatory

DOI

10.37190/arc240101

Warianty tytułu

PL

Kaplica Hatszepsut w Deir el-Bahari w Egipcie – badania i prace konserwatorskie

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

Situated in the southern section of the Upper Terrace at Deir el-Bahari, the Hatshepsut chapel is the largest hall chapel in ancient Egyptian architecture. For over a century, archaeological and conservation efforts have been conducted at the temple and Hatshepsut chapel. Much of the research has never been published, while others are mentioned in the mission’s annual work reports. The research and conservation work at the site needs to be ordered and summarised. The article aims to aggregate and structure information on the research and conservation efforts undertaken at the Hatshepsut chapel. Over the last century, various archaeological and conservation missions have worked at the temple and contributed their findings to understand the site’s history better. However, much of the work has not been published and is only known from field notes or typescripts. The research presented in this paper highlights the limited knowledge about Hatshepsut’s chapel, particularly in terms of conservation. Egyptological, archaeological, and architectural research conducted in recent years, which is nearing completion, will provide an in-depth understanding of the largest chapel in ancient Egypt. Supplemented with relevant research, particularly in the preservation of stone and polychrome, a comprehensive conservation program can be developed, thus paving the way for the chapel reconstruction project.

PL

Kaplica Hatszepsut, największa istniejąca kaplica halowa w architekturze starożytnego Egiptu, jest położona w południowej części Tarasu Górnego świątyni w Deir el-Bahari. Przez ponad sto lat w świątyni i kaplicy Hatszepsut prowadzone były prace archeologiczne i konserwatorskie. Wiele z przeprowadzonych badań nie zostało nigdy opublikowanych, inne są wspomniane w corocznych raportach z pracy misji. Prowadzone na miejscu prace badawcze i konserwatorskie wymagają uszeregowania i podsumowania. Celem artykułu jest zebranie i uporządkowanie informacji o przeprowadzonych badaniach i ingerencjach konserwatorskich w kaplicy Hatszepsut. W ostatnich stu latach pracujące w świątyni misje archeologiczne i konserwatorskie dokładały swoją cegiełkę do badań pozwalających lepiej poznać i zrozumieć dzieje tego obiektu. Wiele przeprowadzonych prac nie zostało opublikowanych i znane są tylko z notatek terenowych lub maszynopisów. Zaprezentowane wyniki badań pozwalają zauważyć, w jak małym stopniu rozpoznana jest kaplica Hatszepsut, przede wszystkim pod względem konserwatorskim. Badania egiptologiczne, archeologiczne i architektoniczne prowadzone w ostatnich latach, będące na ukończeniu, pozwolą na dogłębne poznanie tej największej kaplicy starożytnego Egiptu. Uzupełnione o niezbędne badania, szczególnie z zakresu konserwacji kamienia i polichromii, umożliwią sporządzenie całościowego programu konserwatorskiego, a w dalszej kolejności – opracowanie projektu rekonstrukcji kaplicy.

Słowa kluczowe

EN

Hatshepsut chapel; Ancient Egypt; Hatshepsut temple; Deir el-Bahari

PL

kaplica Hatszepsut; starożytny Egipt; świątynia Hatszepsut; Deir el-Bahari

• Wydawca: Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej
• Czasopismo: Architectus
• Rocznik: 2024
• Tom: Nr 1 (77)
• Strony: 3--11
• Opis fizyczny: Bibliogr. 27 poz., il.

Twórcy

autor

Dziedzic Teresa

• Faculty of Architecture, Wrocław University of Science and Technology, Poland

• https://orcid.org/0000-0003-2855-0074

Bibliografia

• [1] Jokilehto J., A History of Architectural Conservation, Oxford 1999.
• [2] Szafrański Z.E., On the foundations of the Hatshepsut Temple at Deir el-Bahari, [in:] D. Kessler, R. Schulz (eds.), Gedenkschrift für Winfried Barta, Munich–Wien–New York 1995, 371–373.
• [3] Iwaszczuk J., Sacred Landscape of Thebes during the Reign of Hatshepsut Royal Construction Projects, t. 1, Warszawa 2017.
• [4] Pococke R., A Description of the East, and Some other Countries, t. 1, W. Bowyer, London 1743.
• [5] Jollois J. B., Devilliers R. E., Description de l’Egypte, C. L. F. Panckoucke, Paris 1821.
• [6] Belzoni G. B., Narrative of the Operations and Recent Discoveries within the Pyramids, Temples, Tombs, and Excavations, in Egypt and Nubia; and of a Journey to the Coast of the Red See, in Search of the Ancient Berenice; and Another to the Oasis of Jupiter Ammon, John Murray, Albemarle-Street, London 1821.
• [7] Wilkinson G., Modern Egypt and Thebes: A Description of Egypt, John Murray, Albemarle Street, London 1843.
• [8] Champollion J.-F., Lettres écrites d’Égypte et de Nubie en 1828 et 1829, Firmin Didot Fréres, Libratres, Paris 1833.
• [9] Godlewski W., Le monastére de St Phoibammon, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1986.
• [10] Lepsius K. R., Denkmäler aus Aegypten und Aethiopien: nach den Zeichnungen der von Seiner Majestät dem Koenige von Preussen Friedrich Wilhelm IV nach diesen Ländern gesendeten und in den Jahren 1842–1845 ausgeführten wissenschaftlichen Expedition, t. 1–12, Berlin–Leipzig 1913.
• [11] Mariette A., Deir-el-Bahari: documents topographiques, historiques et ethnographiques recueillis dans ce temple, J.C. Hinrichs, Paris 1877.
• [12] Naville E., The temple of Deir el Bahari IV. The shrine of Hathor and the southern hall of offerings, London 1901.
• [13] Szafrański Z. E. [in:] M. Gawlikowski, G. H. James Thomas, A. Kwaśnica, J. Karkowski, M. Barwik (eds.), Królowa Hatszepsut i jej świątynia 3500 lat później, Warszawa 2001.
• [14] Karkowski J., Deir el-Bahari 1973–1974 (travaux égyptologiques), “EtTrav” 1978, 10, 397–406.
• [15] Arnold D., A chronology. The later history and excavations of the Temple of Hatshepsut at Deir el-Bahari, [in:] C. Roehrig (ed.), Hatshepsut from queen to pharaoh, New York 2006.
• [16] Wysocki Z., Sprawozdanie z działalności Polsko-Egipskiej Misji Archeologiczno-Konserwatorskiej Deir el-Bahari w sezonie 1982–83, Gdańsk 1983 [manuscript].
• [17] Dąbrowski L., Preliminary report on the Reconstruction work of the Hatshepsut Temple at Deir El Bahari during the 1961–1962 Season, “Annales du Service des Antiquites de l’Egypte” 1964, 58, 37–60.
• [18] Wysocki Z., Sprawozdanie z działalności Polsko-Egipskiej Misji Archeologiczno-Konserwatorskiej Deir el-Bahari w sezonie 1983–84, Gdańsk 1984 [manuscript].
• [19] Wysocki Z. [in:] W. Połoczanin, P. Dąbrowski, A. Kwaśnica, Z. Szafrański, W. Konikowski, K. Bielenia (eds.),The temple of Queen Hatshepsut. Vol. 4. The report of the polish-egyptian archaeological and preservation mission Deir el-Bahari 1980–1988, PKZ, Warszawa 1991.
• [20] Pawlicki F., Deir el-Bahari, Hatshepsut Temple: Conservation Project 1993/1994, “Polish Archaeology in the Mediterranean” 1995, 6.
• [21] Szafrański Z.E., Temple of Hatshepsut at Deir el-Bahari. Seasons 2008/2009 and 2009/2010, “Polish Archaeology in the Mediterranean” 2010, 22, 131–151.
• [22] Dziedzic T., Gąsior M., Bartz W., Mineralogical characteristic of mortars from the Temple of Hatshepsut at Deir el-Bahari: Preliminary report, “Polish Archaeology in the Mediterranean” 2015, 24 (2), 93–112.
• [23] Clarke S., Architectural description, [in:] E. Naville (ed.), The temple of Deir el Bahari VI, London 1901.
• [24] Stefanowicz A., Świątynia królowej Hatszepsut w Deir el-Bahari. Wykop sondażowy w południowej części Górnego Tarasu, Ośrodek Architektury Egipskiej PP PKZ Oddział Gdańsk, Gdańsk 1988 [manuscript].
• [25] Szafrański Z.E., Temple of Hatshepsut. Seasons 2003/2004, “Polish Archaeology in the Mediterranean” 2004, 16, 223–237.
• [26] Szafrański Z.E., Temple of Hatshepsut. Seasons 2004/2005, “Polish Archaeology in the Mediterranean” 2005, 17, 241–254.
• [27] Kościuk J., 3D scaning and modeling of the upper terrace of the Hatshepsut Temple in Deir el-bahari as an example of architectural heritage documentation for restoration purposes, “Wiadomości Konserwatorskie” 2009, 26, 705–717.