Zachowane kościoły drewniane powiatu tarnogórskiego jako przykład różnorodności przyjętych rozwiązań górnośląskiej architektury sakralnej

• Autorzy: Tunkel Magda

Identyfikatory

DOI

10.5604/01.3001.0015.0418

Warianty tytułu

EN

Preserved wooden churches of the Tarnowskie Góry district as an example of the variety of adopted solutions for upper Silesian sacred architecture

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W artykule opisano cechy architektoniczne i konstrukcyjne drewnianej architektury sakralnej zlokalizowanej w regionie Górnego Śląska. Opisano zachowane kościoły powiatu tarnogórskiego (Księży Las, Miasteczko Śląskie, Szałsza) oraz zaprezentowano wyniki badań literaturowych, archiwalnych i studialnych mających na celu wskazanie różnorodności przyjętych rozwiązań ciesielskich w badanych obiektach. Prowadzone autorskie badania z lat 2014-2019 umożliwiły wykonanie analiz oraz oceny zachowanych kościołów zbudowanych z drewna w regionie Górnego Śląska. Do grupy tych obiektów zalicza się również 3 kościoły powiatu tarnogórskiego, których cechy rozwiązań architektoniczno-konstrukcyjnych zaprezentowano w zestawieniu tabelarycznym.

EN

The article describes the architectural and structural features of wooden sacred architecture located in the Upper Silesia region. The preserved churches of the Tarnowskie Góry district (Księży Las, Miasteczko Śląskie, Szałsza) are described and the results of literature, archival and study research aimed at showing the diversity of the adopted carpentry solutions for the studied objects are presented. Proprietary research from 2014-2019 allowed for the analysis and evaluation of preserved churches built of wood in the Upper Silesia region. The group of these objects also includes 3 churches of the Tarnowskie Góry district, the features of which architectural and construction solutions are presented in the table below.

Słowa kluczowe

PL

kościół drewniany; konstrukcja drewniana; cecha; architektura sakralna; Górny Śląsk

EN

wooden church; wooden structure; feature; sacred architecture; Upper Silesia

• Wydawca: BUILDER CORP Sp. z o.o.
• Czasopismo: Builder
• Rocznik: 2021
• Tom: R.25, nr 8
• Strony: 50--55
• Opis fizyczny: Bibliogr. 12 poz., il., tab.

Twórcy

autor

Tunkel Magda

• Wyższa Szkoła Techniczna, Wydział Architektury, Budownictwa i Sztuk Stosowanych, Katowice

• https://orcid.org/0000-0003-3079-6698

Bibliografia

• [1] Konieczny A., Ruszczyk G., Inwentarz drewnianej architektury sakralnej w Polsce. Kościoły na Śląsku z XV i początku XVI wieku (Bojszów, Gliwice, Księży Las, Łaziska, Łącza, Poniszowice), Instytut Sztuki Polskiej Akademii Nauk. Zeszyt 2a, Warszawa 2012.
• [2] Konieczny A., Badania dendrochronologiczne zabytków architektury drewnianej w województwie śląskim w latach 2010-2011, Wiadomości Konserwatorskie Województwa Śląskiego 4, Blaski średniowiecza, Katowice 2012.
• [3] Konieczny A., Badania dendrochronologiczne zabytkowych kościołów drewnianych w województwie śląskim w 2009 roku, [w:] Wiadomości konserwatorskie województwa śląskiego. T. 2: Zamki. Pałace, Śląski WKZ, Katowice 2010, s. 185-202.
• [4] Kubik J., Kościoły drewniane na Śląsku, Gliwice 2018.
• [5] Dienwiebel H., Oberschlesische schrotholzkirchen, Breslau 1938.
• [6] Matuszczak J., Studia nad kościołami drewnianymi na Górnym Śląsku, „Rocznik Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu. Sztuka” 1989, zeszyt 9.
• [7] Dobrzycki J., Kościoły drewniane na Górnym Śląsku, Kraków 1926.
• [8] Płazak I., Płazak J., Katalog Zabytków Sztuki w Polsce. T.6. Województwo katowickie. Zeszyt 12. Powiat Tarnogórski, Instytut Sztuki Polskiej Akademii Nauk i Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Katowicach, Warszawa 1968.
• [9] Matuszczak J., Kościoły drewniane na Śląsku, Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, Wrocław 1975.
• [10] Schmidt J., Kościoły ziemi Gliwickiej. Czekanów, Kamieniec, Karchowice, Księzy Las, Łubie/Kopienica, Rachowice, Zawada, Ziemięcice, Gliwice 2002.
• [11] Klos E., Rode H., Stepf W., Oberle H., Die Bau- und Kunstdenkmaler des Kreises Tost-Gleiwitz, Wrocław 1943.
• [12] Burgemeister L., Wiggert E., Die Holzkirchen und Holzturme der Preussischen Ostprovinzen. Schlesien - Posen - Ostpreussen - Westpreussen - Branderburg und Pommen, Berlin 1905.

Uwagi

Artykuł umieszczony w części "Builder Science"