Weryfikacja kryteriów doboru długości umocnień koryta w dolnym stanowisku jazu

• Autorzy: Urbański J.

Warianty tytułu

EN

Verification of criteria for determining the length of bed protection in downstream of the weir

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W pracy przedstawiono wyniki laboratoryjnych badań modelowych, których celem była weryfikacja kryteriów doboru długości umocnień koryta w dolnym stanowisku jazu. Model budowli z wypływem wody spod zasuwy, niecką do rozpraszania energii i umocnionym dnem w dolnym stanowisku wykonano w korycie o przekroju prostokątnym. Podczas doświadczeń wykonywano pomiary prędkości w pionach położonych w osiowej płaszczyźnie koryta w różnej odległości od końca niecki wypadowej. Przeprowadzono analizę wyników pod kątem określenia minimalnej długości odcinka umocnień dna za wypadem. Pomierzone długości umocnień zestawiono z obliczonymi na podstawie kryteriów zalecanych do praktycznego stosowania. Długość umocnień pomierzona była w większości przypadków mniejsza od obliczonej. Kryteria stosowane w praktyce pozwalają wydłużyć umocnienia w dość szerokim zakresie, co zapewnia stabilność koryta na dłuższym odcinku w dolnym stanowisku i wpływa na poprawę bezpieczeństwa budowli.

EN

The paper presents results of laboratory tests, purpose was to verification of criteria for determining the length of bed protection in downstream of the weir. Investigations were conducted on model of weir with overflow under closure, water basins to disipate of energy and horizontal the bed protection in downstream. During the experiments measured velocity in verticals below the water basin located in the axial plane of the channel. An analysis of the results in terms of determining the minimum length of the bed protection in downstream. Measured length of the bed protection were compared with calculated on the basis criteria recommended for practical application. The measured length of bed protection was smaller than the calculated. The criteria used in practice allow longer the bed protection. This provides stability for the longer bed of channel in the downstream and influence to building safety.

Słowa kluczowe

PL

jaz; stanowisko dolne; długość umocnień koryta

EN

weir; downstream; length of bed protection

• Wydawca: Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
• Czasopismo: Przegląd Naukowy Inżynieria i Kształtowanie Środowiska
• Rocznik: 2012
• Tom: Vol. 21, No. 1
• Strony: 18--26
• Opis fizyczny: Bibliogr. 11 poz., rys., tab., wykr.

Twórcy

autor

Urbański J.

• Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego, Katedra Inżynierii Wodnej, ul. Nowoursynowska 166, 02-787 Warszawa, Poland

Bibliografia

• DĄBKOWSKI Sz.L., SKIBIŃSKI J., ŻBIKOWSKI A. 1982: Hydrauliczne podstawy projektów wodnomelioracyjnych. PWRiL, Warszawa.
• KISELEV P.G. 1974: Spravočnik po gidravličeskim rasčetam. Energia, Moskva.
• POLAK K., ROSICKI A., SZAMOWSKI A. 2006: Zastosowanie badań modelowych do projektowania obiektów hydrotechnicznych. Gospodarka Wodna 8: 306–309.
• Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 20 kwietnia 2007 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budowle hydrotechniczne i ich usytuowanie. Dz.U. z 2007 r. nr 86, poz. 579.
• URBAŃSKI J. 2006: Intensywność turbulencji strumienia za odskokiem hydraulicznym na dwóch modelach jazu. W: Problemy hydrotechniki. Modelowanie i hydroinformatyka oraz wybrane zagadnienia ochrony przeciwpowodziowej. Red. S. Kostecki. Dolnośląskie Wydawnictwo Edukacyjne, Wrocław: 363–370.
• URBAŃSKI J. 2007a: Długość odcinka strumienia o podwyższonej turbulencji za odskokiem hydraulicznym. Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych 519, Inżynieria i Kształtowanie Środowiska Obszarów Niezurbanizowanych – Woda w Inżynierii Krajobrazu: 329–338.
• URBAŃSKI J. 2007b: Rozmycia dna na modelu jazu ze zmienną długością umocnień w dolnym stanowisku. Acta Scientiarum Polonorum, Architectura 6 (2): 27–36.
• WU S., RAJARATNAM N. 1996: Transition from hydraulic jump to open channel flow. Journal of Hydraulic Engineering 122, 9: 526–528.
• ŻBIKOWSKI A. 1962: Małe budowle wodne. Cz. I. Jazy i zapory. PWN, Warszawa.
• ŻBIKOWSKI A. 1970: Badania laboratoryjne zależności głębokości rozmycia poniżej przelewu od długości umocnień i czasu trwania doświadczenia. Rozprawa doktorska. Politechnika Warszawska, Warszawa.
• ŻBIKOWSKI A., ŻELAZO J. 1993: Ochrona środowiska w budownictwie wodnym. Materiały informacyjne. MOŚZNiL, Warszawa.