Dobrowolne systemy znakowania wartością odżywczą żywności w Europie

• Autorzy: Kaliszewska-Suchodoła Anna , Chojnicka Katarzyna , Babuchowski Andrzej

Identyfikatory

DOI

10.15199/65.2025.6.2

Warianty tytułu

EN

Voluntary nutritional labelling systems in Europe

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Znakowanie żywności ma za zadanie przekazywać informacje o danym produkcie, ale powinno również ułatwiać podjęcie decyzji konsumentowi o wartości żywieniowej i zdrowotnej danego środka spożywczego. W realizacji tego celu na terenie UE mają pomóc zawierane na etykietach, uregulowane stosownymi rozporządzeniami, oświadczenia żywieniowe i zdrowotne oraz coraz bardziej powszechne dobrowolne systemy znakowania wartością odżywczą na przodzie opakowania oraz znaki certyfikujące żywność o korzystnym profilu żywieniowym. W pracy przedstawiono dobrowolne systemy znakowania żywności funkcjonujące w poszczególnych krajach unijnych, ze szczególnym omówieniem Nutri-Score oraz systemu certyfikującego F-FOOD opracowanego przez polskich specjalistów z dziedziny medycyny oraz technologii żywienia i żywności. W świetle przedstawionych danych, zasadne wydają się dążenia KE zmierzające do opracowania jednego, spójnego oraz holistycznego systemu znakowania żywności, który będzie wsparciem konsumenta w odpowiednim bilansowaniu jego diety.

EN

Food labelling is intended to provide information about a given product, but should also facilitate the consumer’s decision about the nutritional and health value of a food. This is achieved in the EU by nutrition and health claims, as regulated by the relevant regulations, and increasingly widespread voluntary front-ofpack nutritional labelling systems and certification marks for foods with favourable nutritional profiles. This paper presents the voluntary food labelling systems in particular EU countries, with a special focus on Nutri-Score and the F-FOOD certification system developed by Polish specialists in medicine and nutrition and food technology. In the light of the presented data, it seems justified for the EC’s efforts to develope a single, coherent and holistic food labelling system, which will support the consumer in the proper balancing of its diet.

Słowa kluczowe

PL

znakowanie żywności; Nutri-Score; klasyfikacja żywności wg NOVA i Siga; F-FOOD

EN

food labelling; Nutri-Score; food clasiffication according to NOVA and Siga; F-FOOD

• Wydawca: Wydawnictwo SIGMA-NOT
• Czasopismo: Przemysł Spożywczy
• Rocznik: 2025
• Tom: T. 79, nr 6
• Strony: 38--44
• Opis fizyczny: Bibliogr. 24 poz.

Twórcy

autor

Kaliszewska-Suchodoła Anna

• Instytut Innowacji Przemysłu Mleczarskiego Sp. z o.o. w Mrągowie, Centrum Badawczo-Rozwojowe

• https://orcid.org/0009-0002-7111-207X

autor

Chojnicka Katarzyna

• Instytut Innowacji Przemysłu Mleczarskiego Sp. z o.o. w Mrągowie, Centrum Badawczo-Rozwojowe

autor

Babuchowski Andrzej

• Instytut Innowacji Przemysłu Mleczarskiego Sp. z o.o. w Mrągowie, Centrum Badawczo-Rozwojowe

• https://orcid.org/0000-0002-1599-6707

Bibliografia

• [1] Davidou S., A. Christodoulou, A. Fardet, K. Frank. 2020. The holistico-reductionist Siga classification according to the degree of food processing: an evaluation of ultra-processed foods in French supermarkets. Food & Function, 11 (3) : 2026-2039.
• [2] Davidou S., A. Christodoulou, K. Frank, A. Fardet. 2021. A study of ultra-processing marker profiles in 22,028 packaged ultra-processed foods using the Siga classification. Journal of Food Composition and Analysis 99, 103848.
• [3] Gerritsen J., H. Verhagen, S. Peters. 2023. The updated algorithm of front-of-pack label Nutri-Score is not in line with Dutch food-based dietary guidelines: Results of calculations with dutch food composition database. Proceedings 91 (1) : 326.
• [4] Hafner E., I. Pravst. 2024. A systematic assessment of the revised Nutri-Score algorithm: Potentials for the implementation of front-of-package nutrition labeling across Europe. Food Frontiers 5 (3) : 947-963.
• [5] He J., M.F. Mazzù, A. Baccelloni. 2023. A 20-country comparative assessment of the effectiveness of Nutri- Score vs. Nutrinform Battery front-of-pack nutritional labels on consumer subjective understanding and liking. Nutrients 15 (13) : 2852.
• [6] https://cbzf.pl/
• [7] https://nutriscore-europe.com/ – dostęp dnia 17.02.2025
• [8] https://www.eca.europa.eu/pl/publications/SR-2024-23. Sprawozdanie specjalne Europejskiego Trybunału Obrachunkowego: „Etykiety żywności w UE. Konsumenci mogą zgubić się w gąszczu etykiet” – dostęp dnia 17.02.2025
• [9] Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów Strategia „od pola do stołu” na rzecz sprawiedliwego, zdrowego i przyjaznego dla środowiska systemu żywnościowego.
• [10] Konings J.J., H. Smorenburg, A.J. Roodenburg. 2022. Comparison between the choices five-level criteria and Nutri-Score: alignment with the Dutch food-based dietary guidelines. Nutrients 14 (17) : 3527.
• [11] Merz B., E. Temme, H. Alexiou, J.W.J. Beulens, A.E. Buyken, T. Bohn, P. Ducrot, M.N. Falquet, M.G. Solano, H. Haidar, E. Infanger, C. Kühnelt, F. Rodríguez-Artalejo, B. Sarda, E. Steenbergen, S. Vandevijvere, C. Julia. 2024. Nutri-Score 2023 update. Nature Food 5 (2) : 102-110.
• [12] Monteiro C.A., R.B. Levy, R.M. Claro, I.R.R.D. Castro, G. Cannon. 2010. A new classification of foods based on the extent and purpose of their processing. Cadernos de saude publica 26 (11) : 2039-2049.
• [13] Øvrebø B., A.L. Brantsæter, K. Lund-Iversen, L.F. Andersen, M.M. Paulsen, M.H. Abel. 2023. How does the updated Nutri-Score discriminate and classify the nutritional quality of foods in a Norwegian setting? International Journal of Behavioral Nutrition and Physical Activity 20 (1) : 122.
• [14] Panczyk M., H. Dobrowolski, B.I. Sińska, A. Kucharska, M. Jaworski, I. Traczyk. 2023. Food front-of-pack labelling and the Nutri-Score nutrition label – Poland-wide cross-sectional expert opinion study. Foods 12 (12) : 2346.
• [15] Peters S., H. Verhagen. 2024. Publication bias and Nutri-Score: A complete literature review of the substantiation of the effectiveness of the front-of-pack logo Nutri-Score. PharmaNutrition 27, 100380.
• [16] Rozporządzenie (WE ) nr 1924/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 20 grudnia 2006 r. w sprawie oświadczeń żywieniowych i zdrowotnych dotyczących żywności. Wersja skonsolidowana z 13.12.2014 r.
• [17] Rozporządzenie Komisji (UE) nr 432/2012 z dnia 16 maja 2012 r. ustanawiające wykaz dopuszczonych oświadczeń zdrowotnych dotyczących żywności, innych niż oświadczenia odnoszące się do zmniejszenia ryzyka choroby oraz rozwoju i zdrowia dzieci. Wersja skonsolidowana z 19.08.2024 r.
• [18] Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1169/2011 z dnia 25 października 2011 r. w sprawie przekazywania konsumentom informacji na temat żywności. Wersja skonsolidowana z 01.01.2018 r.
• [19] Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i R ady (WE) nr 178/2002 z dnia 28 stycznia 2002 r. ustanawiające ogólne zasady i wymagania prawa żywnościowego, powołujące Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności oraz ustanawiające procedury w zakresie bezpieczeństwa żywności. Wersja skonsolidowana 01.07.2024 r.
• [20] Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1925/2006 z dnia 20 grudnia 2006 r. w sprawie dodawania do żywności witamin i składników mineralnych oraz niektórych innych substancji. Wersja skonsolidowana z 17.07.2024 r.
• [21] Sarda B., E. Kesse-Guyot, V. Deschamps, P. Ducrot, P. Galan, S. Hercberg, M. Deschasaux-Tanguy, B. Srour, L. K. Fezeu, M. Touvier, C. Julia. 2024. Complementarity between the updated version of the front-of-pack nutrition label Nutri-Score and the food-processing NOVA classification. Public Health Nutrition 27 (1) : e63.
• [22] Skretkowicz Y., J.K. Perret. 2024. Nutri-Score – A Review of the Literature. Available at SSRN: https:// ssrn.com/abstract=4731637.
• [23] WHO. WHO European Regional Obesity Report 2022: https://www.who.int/europe/publications/i/item/9789289057738 (dostęp z 25.02.2025).
• [24] World Cancer Research Fund International. 2019. Building momentum: lessons on implementing a robust front-of-pack food label. wcrf.org/buildingmomentum (dostęp z dnia 25.02.2025).