The State of the Air Quality in Poland

• Autorzy: Gabryelewicz Izabela , Stryjski Roman , Wędrychowicz Maciej , Dąbrowski Tomasz

Warianty tytułu

PL

Stan jakości powietrza w Polsce

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

This article analysed the state of air quality in Poland on the basis of data from the main Inspectorate of Environmental Protection. The emission limit values for PM10 and PM2.5 particulate matter were analysed along with the number of days in which their emission was exceeded. In addition to particulate emissions, target levels for benzo(a)pyrene, which is highly carcinogenic, have been assessed.

PL

W artykule przeanalizowano stan jakości powietrza w Polsce na podstawie danych pochodzących z Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska. Przeanalizowano poziomy dopuszczalne emisji pyłów PM10 i PM2,5 wraz z ilością dni w których jest przekroczona wielkość ich emisji. Oprócz emisji pyłów oceniono poziomy docelowe dla benzo(a)pirenu, który ma silne działanie rakotwórcze.

Słowa kluczowe

EN

PM10 dust; PM2.5 dust; benzo(a)pyrene

PL

pył PM10; pył PM2,5; benzo(a)piren

• Wydawca: Politechnika Koszalińska
• Czasopismo: Rocznik Ochrona Środowiska
• Rocznik: 2020
• Tom: Tom 22, cz. 2
• Strony: 998--1013
• Opis fizyczny: Bibliogr. 25 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Gabryelewicz Izabela

• University of Zielona Góra, Poland

autor

Stryjski Roman

• University of Zielona Góra, Poland

autor

Wędrychowicz Maciej

• University of Zielona Góra, Poland

autor

Dąbrowski Tomasz

• Koszalin University of Technology, Poland

Bibliografia

• Brook, R. D. et al. (2010). Particulate matter air pollution and cardiovascular disease an update to the scientific statement from the American Heart Association. Circulation, 121.21, 2331-2378.
• Clifford, A. et al. (2016). Exposure to air pollution and cognitive functioning across the life course – A systematic literature review. Environmental research, 147, 383-398.
• Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/2284 z dnia 14.12.2016 w sprawie redukcji krajowych emisji niektórych rodzajów zanieczyszczeń atmosferycznych, zmiany dyrektywy 2003/35/WE oraz uchylenia dyrektywy 2001/81/WE (Directives Directive (EU) 2016/2284 of the European Parliament and of the Council of 14 December 2016 on the reduction of national emissions of certain atmospheric pollutants, amending Directive 2003/35/EC and repealing Directive 2001/81/EC (Text with EEA relevance))
• Genc, S. et al. (2012). The adverse effects of air pollution on the nervous system. Journal of Toxicology 2012.
• Jędrak, J., Konduracka, E., Badyda, A., Dąbrowiecki, P. Wpływ zanieczyszczeń powietrza na zdrowie. Krakowski Alarm Smogowy.
• Kampa, M. & Elias Castanas (2008). Human health effects of air pollution. Environmental pollution 151.2, 362-367.
• Kelly, F. J., & Fussell J. C. (2011). Air pollution and airway disease. Clinical & Experimental Allergy, 41.8, 1059-1071.
• Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady Europejskiej, Rady, Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów. Europejski Zielony Ład, Komisja Europejska, Bruksela, dnia 11.12.2019,COM (2019) 640 final
• Krajowy bilans emisji SO2, NOX, CO, NH3, NMLZO, pyłów, metali ciężkich i TZO za lata 1990-2018, (2020). (National balance of emissions of SO2, NOX, CO, NH3, NMLZO, particulate matter, heavy metals and TZO in the period 1990-2018), Raport syntetyczny. Raport przygotowano w Krajowym Ośrodku Inwentaryzacji i Raportowania Emisji, w Instytucie Ochrony Środowiska – PIB, Warszawa 2020
• Krzyżanowski, M. (2016). Wpływ zanieczyszczenia powietrza pyłami na układ krążenia i oddychania. Lek Wojskowy, 17-22.
• Kunzli, N., Perez, L., Rapp, R. (2010). Air Quality and Health. ERS Environment & Health Committee.
• Ochrona środowiska 2019 (Environment 2019). Główny Urząd Statystyczna (Statistical Poland), Analizy statystyczna (Statistical analyses), Warszawa (Warsaw) 2019
• Piekarski, J., Kowalska, A. (2017). Methodology of Creating Numerical Application for Simulation Pollutants Diffusion in the Atmosphere. Rocznik Ochrona Środowiska, 19, 465-479.
• Pięcioletnia ocena jakości powietrza w strefach w Polsce wykonany w latach 2014-2018 według zasad określonych w art. 88 ust.2 ustawy – Prawo ochrony środowiska. Zbiorczy raport krajowy z wynikami oceny. GIOŚ, Warszawa 2019
• Pope III, Arden C. & Dockery D. W. (2006). Health effects of fine particulate air pollution: lines that connect. Journal of the air & waste management association 56.6, 709-742.
• Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 24 sierpnia 2012 r. w sprawie poziomów niektórych substancji w powietrzu (Dz.U. 2012 poz. 1031)
• Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 8 czerwca 2018 roku w sprawie dokonywania oceny poziomów substancji w powietrzu (Dz.U. 2018 poz. 1119)
• Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 8.10.2019 zmieniające rozporządzenie w sprawie poziomów niektórych substancji w powietrzu (Dz.U. 2019 poz. 1931)
• Sąsiadek, M., Babirecki, W., Woźniak, W. (2016). FMEA application to improvement of designed technical products. Proceeding of the 28th International Business-Information-Management-Association (IBIMA), ISBN: 978-0-9860419-8-3, Seville, Spain, 1-7, 1480-1489.
• Sówka, I., Badura, M., Pawnuk, M., Szymański, P., Batog P. (2020). The use of the GIS tools in the analysis of air quality on the selected University campus in Poland. Archives of Environmental Protection, 46(1), 100-106. DOI: 10.24425/aep.2020.132531
• Uchwała nr 34 Rady Ministrów z dnia 29 kwietnia 2019 r. w sprawie przyjęcia Krajowego programu ograniczania zanieczyszczenia powietrza. Monitor Polski. Dzienni Urzędowy Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa, dnia 21 czerwca 2019 r. Poz. 572.
• Wędrychowicz, M., Bydałek, A., Skrzekut, T., Noga, P., Gabryelewicz, I., Madej, P. (2019). Analysis of the mechanical strength, structure and possibilities of using waste phosphogypsum in aluminum powder composites. SN Applied Sciences, 1.1(9), 1-8, ISSN:2523-3963
• Wojdat, M., Stańczyk, A., Gielerak, G. (2015). Zanieczyszczenia powietrza a choroby układu sercowo-naczyniowego – niedoceniany problem. Lek Wojskowy, 10-16.
• Woźniak, W., Stryjski, R., Mielniczuk, J., Wojnarowski, T. (2015). Concept for the application of genetic algorithms in the management of transport offers in relation to homogenous cargo transport. Proceedings of the 26th International-Business-Information-Management- Association (IBIMA), ISBN: 978-0-9860419-5-2, Madrid, Spain, 2329-2339.
• Woźniak, W., Stryjski, R., Mielniczuk, J., Wojnarowski, T. (2016). The concept of the profitability for the transport orders acquired from the transport exchange market. Proceesing of the 27th International Business Information Management Association (IBIMA), Milan, Italy, ISBN: 978-0-9860419-6-9, 2375-2383.

Uwagi

Opracowanie rekordu ze środków MNiSW, umowa Nr 461252 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki" - moduł: Popularyzacja nauki i promocja sportu (2021).