Identyfikatory
Warianty tytułu
Polityczne i wojskowe zaangażowanie Stanów Zjednoczonych w bezpieczeństwo Europy Środkowo-Wschodniej po 1989 r. na przykładzie Polski
Języki publikacji
Abstrakty
The article discusses how the United States of America has contributed to the security of Central and Eastern Europe, both politically and militarily, since the end of the Cold War, using Poland’s example. It shows that the United States committed itself to the security of both Poland and the region, following the collapse of communism in Poland in 1989, albeit to a varying degree in different countries. America played a pivotal role in NATO enlargement in the 1990s, and in extending security assurances to Poland, Hungary, and the Czech Republic, as well as to other countries in the subsequent years. It has continued to assist Poland with its defence reform, thus enhancing its military capabilities. It was also instrumental in strengthening NATO’s eastern flank after 2014, a salient point on Poland’s security agenda since it acceded to the Alliance. It is argued that American political and military involvement in Poland’s security has been both substantial and beneficial, and there is a real need for continued political and military cooperation with the USA and its presence in the region. In the article, the determinants of Poland’s post-Cold War security policy are outlined. Next, the roles that both countries have played in each other’s policies are explained. After that, the US contribution to Poland’s security, both in the political and military spheres, is presented. Finally, an attempt is made to evaluate American involvement, and the author’s perspective on the future of the Poland-US cooperation is offered.
W artykule omówiono na przykładzie Polski wkład Stanów Zjednoczonych Ameryki w bezpieczeństwo Europy Środkowo-Wschodniej w aspekcie politycznym i wojskowym po zakończeniu zimnej wojny. Pokazano, że Stany Zjednoczone były zaangażowane we wzmocnienie bezpieczeństwa Polski oraz regionu po upadku komunizmu w 1989 r., choć w różnym stopniu w różnych krajach. Ameryka odegrała kluczową rolę w procesie rozszerzenia NATO w latach 90. oraz objęcia gwarancjami bezpieczeństwa Polskę, Czechy, i Węgry, a także inne kraje regionu w kolejnych latach. Stany Zjednoczone wspierały Polskę w procesie reformy systemu obronnego, zwiększając w ten sposób jej zdolności wojskowe. USA odegrały także kluczową rolę we wzmocnieniu wschodniej flanki NATO po 2014 r., co zawsze stanowiło istotny punkt polityki bezpieczeństwa Polski od momentu jej wstąpienia do Sojuszu Północnoatlantyckiego. W opinii autora polityczne i militarne zaangażowanie USA w bezpieczeństwo Polski było zarówno znaczące, jak i korzystne, a ponadto istnieje rzeczywista potrzeba kontynowania współpracy politycznej i wojskowej z USA oraz ich obecności w regionie. W artykule nakreślono uwarunkowania polskiej polityki bezpieczeństwa po zakończeniu zimnej wojny. Następnie wyjaśniono role, jakie oba kraje odegrały we wzajemnej polityce. Dalej przedstawiono wkład USA w bezpieczeństwo Polski, zarówno w sferze politycznej, jak i wojskowej. Na zakończenie autor podjął się próby dokonania oceny amerykańskiego zaangażowania i przedstawił swój punkt widzenia na rozwój współpracy polsko-amerykańskiej w sferze bezpieczeństwa.
Rocznik
Strony
320--338
Opis fizyczny
Bibliogr. 44 poz.
Twórcy
autor
- Faculty of Management, General Tadeusz Kościuszko Military University of Land Forces, Wrocław, Poland
Bibliografia
- 1. Dienstbier J. Central Europe’s security. Foreign Policy. 1991;83(2):119-27. DOI: 10.2307/1148721.
- 2. Cottey A. East-Central Europe after the Cold War: Poland, the Czech Republic, Slovakia and Hungary in search of security. London: Palgrave Macmillan; 1995. DOI:10.1057/9780230374201.
- 3. Asmus RD, Vondra A. The Origins of atlanticism in Central and Eastern Europe. Cambridge Review of International Affairs. 2005;18(2):203-16. DOI: 10.1080/09557570500164439.
- 4. Kiwerska J. Kwestie bezpieczeństwa w stosunkach polsko-amerykańskich. Trendy i perspektywy. In: Wojciechowski S, Potyrała A (eds.). Bezpieczeństwo Polski. Współczesne wyzwania. Warszawa: Difin; 2014, p. 60-80.
- 5. Zięba R. Główne kierunki polityki zagranicznej Polski po zimnej wojnie. Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne; 2010.
- 6. Kuźniar R, Bieńczyk-Missala A, Balcerowicz B, Grzebyk P et al. Bezpieczeństwo międzynarodowe. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar; 2012.
- 7. Stolarczyk M. Główne dylematy bezpieczeństwa zewnętrznego Polski w połowie drugiej dekady XXI wieku. In: Czornik K, Lakomy M (eds.). Dylematy polityki bezpieczeństwa Polski na początku drugiej dekady XXI wieku. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego; 2014, p. 13-40.
- 8. Łastawski K. Pozycja geopolityczna Polski w Europie po rozpadzie bloku radzieckiego. In: Zając J, Włodkowska-Bagan A, Kaczmarski M (eds.). Bezpieczeństwo międzynarodowe: Polska-Europa-Świat. Warszawa: Wydział Dziennikarstwa i Nauk Politycznych Uniwersytetu Warszawskiego; 2015, p. 283-94.
- 9. National Security Bureau. White book on national security of the Republic of Poland. Warsaw: National Security Bureau; 2013.
- 10. Terlikowski M. Poland. In: Biehl H, Giegerich B, Jonas A (eds.). Strategic cultures in Europe. Security and defence policies across the continent. Wiesbaden: Springer VS; 2013, p. 269-80. DOI: 10.1007/978-3-658-01168-0_21.
- 11. Zając J. Poland’s security policy. London: Palgrave Macmillan; 2016. DOI: 10.1057/978-1-137-59500-3.
- 12. Doeser F. From enthusiasm to reluctance: Poland and military operations. In: Britz M (ed.). European Participation in International Operations. London: Palgrave Macmillan; 2016, p. 123-49. DOI: 10.1007/978-3-319-39759-7_6.
- 13. Stachura J. Rola i znaczenie stosunków dwustronnych ze Stanami Zjednoczonymi. In: Kuźniar R, Szczepanik K (eds.). Polityka zagraniczna RP 1989-2002. Warszawa: Wydawnictwo Askon; 2002, p. 126-45.
- 14. Kozłowski M. Nowy charakter stosunków polsko-amerykańskich. Rocznik Polskiej Polityki Zagranicznej, 1991. 1993:69-76.
- 15. Kugler M. Poland’s troop contributions to US-led military operations as a security policy instrument. Zeszyty Naukowe Wyższa Szkoła Oficerska Wojsk Lądowych im. gen. Tadeusza Kościuszki. Journal of Science of the gen. Tadeusz Kosciuszko Military Academy of Land Forces. 2017;49(4):70-87. DOI: 10.5604/01.3001.0010.7220.
- 16. Górka-Winter B. Polityka Polski wobec Stanów Zjednoczonych. Rocznik Polskiej Polityki Zagranicznej, 2008. 2008:81-101.
- 17. Bugajski J. American interests in Central-Eastern Europe, [online]. Euractiv. 7 February 2006. Available at: http://www.euractiv.com/enlargement/american-interests-central-eastern-europe/article-152299.
- 18. Tusk D. Exposé z 23 listopada 2007 r., [online]. Rzeczpospolita. 2007. Available at: http://www.rp.pl/artykul/71439.html.
- 19. Sikorski R. Informacja ministra spraw zagranicznych o założeniach polskiej polityki zagranicznej w 2008 r. przedstawiona na 15. posiedzeniu Sejmu RP VI Kadencji, 7 maja 2008 r. In: Ceranka P (ed.). Exposé Ministrów Spraw Zagranicznych 1990−2011. Warszawa: Ministerstwo Spraw Zagranicznych – Biuro Archiwum i Zarządzania Informacją; 2011, p. 377-95.
- 20. Kuźniar R, Szeptycki A. Rola Stanów Zjednoczonych w polityce zagranicznej III RP. In: Kolarska-Bobińska L, Kucharczyk J, Kaczyński PM (eds.). Mosty przez Atlantyk? Postawy Polaków, Czechów, Słowaków wobec Stanów Zjednoczonych. Warszawa: Instytut Spraw Publicznych; 2005, p. 113-49.
- 21. Stachura J. Miejsce Europy w globalnej strategii USA. Krakowskie Studia Międzynarodowe. 2014; 11(4):41-58.
- 22. Zięba R. Polityka zagraniczna Polski w strefie euroatlantyckiej. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego; 2013.
- 23. Wiśniewski B. Ku strategicznemu partnerstwu: stosunki polsko-amerykańskie 1989-2009. Polski Przegląd Dyplomatyczny. 2009;48(2):27-45.
- 24. Clinton B. Address to the Polish Parliament in Warsaw, July 7, 1994, [online]. US Department of State Dispatch. 1994. Available at: http://dosfan.lib.uic.edu/ERC/briefing/dispatch/1994/html/-Dispatchv5no31.html.
- 25. Bugajski J, Teleki I. Washington’s new European allies: durable or conditional partners? The Washington Quarterly. 2005;28(2):95-107.
- 26. Mitchell W. Tipping the scales. Why Central Europe matters to the United States. Dallas: National Center for Policy Analysis; 2006.
- 27. The White House. National security strategy. Washington, DC: The White House; 2015.
- 28. The White House. National security strategy of the United States of America. Washington, DC: The White House; 2017.
- 29. Stachura J. Stosunki polsko-amerykańskie. Rocznik Polskiej Polityki Zagranicznej, 1993/1994. 1994: 121-6.
- 30. Prystrom J. Problem bezpieczeństwa państwa w polityce zagranicznej Polski. Rocznik Polskiej Polityki Zagranicznej, 1995. 1995:31-8.
- 31. The White House. A national security strategy of engagement and enlargement. Washington, DC: The White House; 1996.
- 32. Kuźniar R. Polityka zagraniczna III Rzeczypospolitej. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar; 2012.
- 33. Clinton B. Poland: taking its place in the community of democracies, [online]. US Department of State Dispatch. 1997. Available at: https://1997-2001.state.gov/publications/dispatch/July1997.pdf.
- 34. Bureau of Political-Military Affairs. Security assistance funds administered by the Bureau of Political-Military Affairs, [online]. U.S. Department of State. 2019. Available at: https://2001-2009.state. gov/t/pm/65521.htm.
- 35. U.S. Commercial Service and U.S. Embassy Warsaw. Doing business in Poland. Country commercial guide. Washington, DC: U.S. & Foreign Commercial Service and U.S. Department of State; 2013.
- 36. Szymański M. Security franchising: Polish-American defense cooperation. In: Zachara M (ed.). Poland in transatlantic relations after 1989: Miracle fair. Newcastle Upon Tyne: Cambridge Scholars Publishing; 2017, p. 125-57.
- 37. Mull SD, Chinchilla A. The development of the modern U.S.-Polish relationship and its future prospects. In: Antczak-Barzan A (ed.). Projekt „Polska”. Silne i bezpieczne państwo? Warszawa: Wyższa Szkoła Finansów i Zarządzania w Warszawie; 2014, p. 255-68.
- 38. Mull S. Ambassador Mull’s remarks on U.S.-Poland security cooperation. Jagiellonian University. December 16, 2014, [online]. U.S. Department of State. 2014. Available at: https://photos.state.gov/libraries/poland/788/pdfs/Jagiellonianeng.pdf.
- 39. Office of the Under Secretary of Defense (Comptroller). European Deterrence Initiative. Department of Defense Budget: Fiscal Year (FY) 2019. Washington, DC: Department of Defense; 2018.
- 40. Judson J. Funding to deter Russia reaches $6.5B in FY19 defense budget request, [online]. Defense News. 2018. Available at: https://www.defensenews.com/land/2018/02/12/funding-to-deter-russia-reaches-65b-in-fy19-defense-budget-request/.
- 41. NATO. Readiness Action Plan, [online]. NATO. 2017. Available at: https://www.nato.int/cps/en/natohq/topics_119353.htm.
- 42. NATO. NATO’s enhanced forward presence as of February 2019, [online]. NATO. 2019. Available at: https://www.nato.int/nato_static_fl2014/assets/pdf/pdf_2019_02/20190213_1902-factsheet_efp_en.pdf.
- 43. U.S. Army Europe. Fact sheet: Atlantic Resolve Armored Rotation, [online]. U.S. Army Europe Atlantic Resolve. 2019. Available at: https://www.eur.army.mil/Portals/19/documents/Fact%20Sheets/1IDArmorRotationFactSheet.pdf?ver=2019-01-22-110644-883.
- 44. Gati Ch. Faded romance. How Mitteleuropa fell out of love with America. The American Interest. 2008;4(2):35-43.
Uwagi
Opracowanie rekordu ze środków MNiSW, umowa Nr 461252 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki" - moduł: Popularyzacja nauki i promocja sportu (2020).
Typ dokumentu
Bibliografia
Identyfikator YADDA
bwmeta1.element.baztech-55944bc3-9970-46ce-809e-f4e36862e2cf