Izopropylowany fosforan(V) trifenylu - frakcja wdychalna.Dokumentacja proponowanych wartości dopuszczalnych wielkości narażenia zawodowego

Konieczko, Katarzyna; Broda, Anna

Artykuł - szczegóły

Tytuł artykułu

Izopropylowany fosforan(V) trifenylu - frakcja wdychalna.Dokumentacja proponowanych wartości dopuszczalnych wielkości narażenia zawodowego

Autorzy

Konieczko Katarzyna , Broda Anna

Treść / Zawartość

Pełne teksty:

Pobierz

Identyfikatory

Warianty tytułu

Isopropyl triphenyl phosphate(V) - inhalable fraction.Documentation of proposed values of occupational exposure limits (OELs)

Języki publikacji

Abstrakty

Izopropylowany fosforan(V) trifenylu (IPTPP) jest bezbarwną, bezwonną, lepką cieczą, nierozpuszczalną w wodzie, o bardzo małej prężności par. Jest to substancja o zmiennym składzie, składa się z kongenerów i izomerów fosforanu(V) trifenylu zawierających od 0 do 3 grup izopropylowych w każdym z 3 pierścieni fenylowych, w tym także zawiera niepodstawiony fosforan(V) trifenylu (TPP). IPTPP należy do grupy substancji opóźniających zapłon o strukturze estrów fosforoorganicznych (Organic Phosphorous Flame Retardants, OPFRs), jest również stosowany jako plastyfikator oraz środek smarujący. Izopropylowany fosforan(V) trifenylu jest produkowany w Polsce, ale nie miał dotychczas ustalonej wartości NDS. IPTPP należy do grupy fosforanów organicznych, zmniejsza aktywność acetylocholinoesterazy oraz butyrylocholinoesterazy, w zależności od składu może powodować opóźnioną neuropatię, jednak opisano jedynie nieliczne przypadki takiego działania. Z badań na zwierzętach wynika, że skutkiem krytycznym działania IPTPP są zmiany w nadnerczach, jajnikach i wątrobie. Zmiany w nadnerczach (powiększenie nadnerczy, złogi tłuszczowe w korze nadnerczy) i w jajnikach (przerost komórek śródmiąższowych) obserwowano u samic szczurów w 90-dniowym eksperymencie inhalacyjnym już przy najmniejszym zastosowanym stężeniu, które przyjęto za wartość LOAEC (10 mg/m³). Zaproponowano przyjęcie wartości NDS dla frakcji wdychalnej na poziomie 1,25 mg/m³. Ze względu na brak działania drażniącego IPTPP nie ustalono wartości NDSCh. Dostępne dane są niewystarczające do ustalenia wartości DSB.

Isopropyl triphenyl phosphate(V) (IPTPP) is a colorless, odorless, viscous liquid, insoluble in water, with a very low vapor pressure. It is a substance of variable composition, consisting of congeners and their isomers of triphenyl phosphate(V) containing from 0 to 3 isopropyl groups in each of the 3 phenyl rings, including also unsubstituted triphenyl phosphate(V) (TPP). IPTPP belongs to the group of flame retardants with the structure of organophosphorous esters (organic phosphorous flame retardants, OPFRs), it is also used as a plasticizer and lubricant. Isopropylated triphenyl phosphate(V) is produced in Poland, but there is no OEL value established in our country yet. IPTPP is one of organic phosphates, reduces the activity of acetylcholinesterase and butyrylcholinesterase, and depending on the composition, may cause delayed neuropathy, but only a few cases of such action are described in the literature. Animal studies show that the critical effect of IPTPP are changes in the adrenal glands, ovaries and liver. Changes in the adrenal glands (enlargement of the adrenal glands, fatty deposits in the adrenal cortex) and in the ovaries (hypertrophy of interstitial cells) were observed in female rats in a 90-day inhalation experiment at the lowest concentration used, which was assumed as the LOAEC value (10 mg/m³ ). It was proposed to adopt the OEL value for the inhalable fraction at the level of 1.25 mg/m³ . Because IPTPP is not irritating substance, the short-term value was not established. The available data are insufficient to establish the BLV value.

Słowa kluczowe

izopropylowany fosforan(V) trifenylu narażenie zawodowe wartość NDS opóźniacz zapłonu

isopropylated triphenyl phosphate occupational exposure MAC value OEL flame retardant

Wydawca

Centralny Instytut Ochrony Pracy - Państwowy Instytut Badawczy

Czasopismo

Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy

Rocznik

2024

Tom

Nr 4 (122)

Strony

93--117

Opis fizyczny

Bibliogr. 42 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Konieczko Katarzyna

katarzyna.konieczko@imp.lodz.pl

Instytut Medycyny Pracy im. prof. dr. med. Jerzego Nofera, 91-348 Łódź, ul. św. Teresy od Dzieciątka Jezus 8

https://orcid.org/0000-0001-7878-5248

autor

Broda Anna

Instytut Medycyny Pracy im. prof. dr. med. Jerzego Nofera, 91-348 Łódź, ul. św. Teresy od Dzieciątka Jezus 8

Bibliografia

1. Blum A., Behl M., Birnbaum L. i in. (2019). Organophosphate ester flame retardants: are they a regrettable substitution for polybrominated diphenyl ethers? Environ. Sci. Technol. Lett. 6, 638-649.
2. Bruchajzer E., Frydrych B., Szymańska J.A. (2015). Fosforowe związki organiczne zmniejszające palność - toksyczność i wpływ na zdrowie ludzi. Med. Pr. 66(2), 235-264.
3. Butt C.M., Congleton J., Hoffman K. i in. (2014). Metabolites of organophosphate flame retardants and 2- ethylhexyl tetrabromobenzoate in urine from paired mothers and toddlers. Environ. Sci. Technol. 48, 10432-10438.
4. Butt C.M., Hoffman K., Chen A. i in. (2016). Regional comparison of organophosphate flame retardant (PFR) urinary metabolites and tetrabromobenzoic acid (TBBA) in mothertoddler pairs from California and New Jersey. Environ. Int. 94, 627-634
5. Chemtura Corporation (201). Reofos 35: an oral prenatal developmental toxicity study in rats. Study number 399- 243, study completion date: October 15, 2014. Chemtura Corporation, Middlebury, CT, USA [cyt. za: Hartwig, MAK Commission 2016].
6. Chemtura Corporation (2015). Reofos 35: a 91-day oral (gavage) toxicity study in rats followed by 28-day recovery period. Study number 399-241, study completion date: January 21, 2015. Chemtura Corporation, Middlebury, CT, USA [cyt. za: Hartwig, MAK Commission 2016].
7. Doherty B.T., Hammel S.C., Daniels J.L. i in. (2019). Organophosphate esters: are these flame retardants and plasticizers affecting children’s health? Curr. Environ. Health Rep. 6, 201-213.
8. DFG, Deutsche Forschungsgemeinschaft (2023). MAK- und BAT-Werte-Liste 2023, Ständige Senatskommission zur Prüfung gesundheitsschädlicher Arbeitsstoffe Mitteilung 59, 2023 https://series.publisso.de/sites/default/files/documents/ series/mak/lmbv/Vol2023/Iss1/Doc001/mbwl_2023_deu.pdf [dostęp: 15.09.2023].
9. ECHA (2023a). Dokumentacja rejestracyjna Phenol, isopropylated, phosphate (3:1). https://echa.europa.eu/pl/registration-dossier/-/registered-dossier/13333 [dostęp: 15.09.2023].
10. ECHA (2023b). C&L Inventory Phenol, isopropylated, phosphate (3:1). https://echa.europa.eu/pl/informationon-chemicals/cl-inventory-database/-/discli/details/18683 [dostęp: 15.09.2023].
11. ECHA (2023c). Substance Infocard Phenol, isopropylated, phosphate (3:1). https://echa.europa.eu/pl/substanceinformation/-/substanceinfo/100.066.404 [dostęp: 15.09.2023].
12. Emmett E.A., Lewis P.G., Tanaka F. i in. (1985). Industrial exposure to organophosphorus compounds: studies of a group of workers with a decrease in esterase-staining monocytes. J. Occup. Med. 27, 905-914.
13. Environment Agency UK (2009). Environmental risk evaluation report: isopropylated triphenyl phosphate (CAS nos. 28108-99-8, 26967-76-0 & 68937-41-7), https://assets. publishing.service.gov.uk/government/uploads/system/ uploads/attachment_data/file/290854/scho0809bqug-e-e.pdf [dostęp: 15.09.2023].
14. Federal Register (2021). Phenol, isopropylated phosphate (3:1) (PIP 3:1). Regulation of persistent, bioaccumulative, and toxic chemicals under TSCA Section 6(h). Vol. 86, No. 3.
15. FMC Corporation (1984a). The subchronic (90-day) neurotoxicity of C8096-126-1 phosphate ester to the domestichen & the 28-day range finding test on domestic hens with cover letter dated 012485. NTIS/OTS OTS0512804, EPA/ OTS Doc ID 40-8542153, NTIS, Alexandria, VA, USA [cyt. za: Hartwig, MAK Commission 2016].
16. FMC Corporation (1984b). Letter from FMC Corp to the EPA containing an internal FMC memorandum on the mutagenicity study with Kronitex 50 isopropyphenyl phosphate ester (C8096-126-1). NTIS/OTS OTS051S418, EPA/OTS Doc ID 40-8442507, NTIS, Alexandria, VA, USA [cyt. za: Hartwig, MAK Commission 2016]
17. FMC Corporation (1986). The subchronic (90-day) neurotoxicity of C8096-126-1 (Kronitex 50/ Durad 110) phosphate ester to the domestic hen. NTIS/OTS OTS0518427, EPA/OTS Doc ID 40-8642517, NTIS, Alexandria, VA, USA [cyt. za: Hartwig, MAK Commission 2016].
18. GESTIS International Limit Values for chemical agents (2023). https://limitvalue.ifa.dguv.de/WebForm_ueliste2.aspx [dostęp: 15.09.2023].
19. GESTIS Substance Database for chemical agents (2023). https://gestis-database.dguv.de/data?name=157929 [dostęp: 15.09.2023].
20. Great Lakes Chemical Corporation (2001). Test plan and robust summaries for isopropylated triphenyl phosphate CAS No. 68937-41-7. High production volume (HPV) challenge program. West Lafayette, IN, USA, November 28, 2001 [cyt. za: Sjögren i in. 2010].
21. Great Lakes Chemical Corporation (2004). A combined 28-day repeated dose oral toxicity study with the reproduction/ developmental toxicity screening test of Reofos 65 in rats. Study number: WIL-12412, study completion date: November 19, 2004, Great Lakes Chemical Corporation, West Lafayette, IN, USA [cyt. za: Hartwig, MAK Commission 2016].
22. Great Lakes Chemical Corporation (2005). An oral reproduction/developmental toxicity screening test of isopropylated triphenyl phosphate mixtures in rats. Study number: 1038-004, study completion date: July 18, 2005. Great Lakes Chemical Corporation, West Lafayette, IN, USA [cyt. za: Hartwig, MAK Commission 2016].
23. Hartwig A., MAK Commission (2016). Triphenylphosphat, isopropyliert [MAK Value Documentation in German language, 2016]. The MAK-Collection for Occupational Health and Safety. DOI: 10.1002/3527600418.mb6893741d0061.
24. IMAP (2018). Isopropylated triphenyl phosphate esters: human health tier II assessment. IMAP Group assessment report. 02 March 2018.
25. Johnson M.K. (1975). Organophosphorus esters causing delayed neurotoxic effects: mechanism of action and structure activity studies. Arch. Toxicol. 34, 259-288.
26. Kim J.-W., Isobe T., Muto M. i in. (2014). Organophosphorus flame retardants (PFRs) in human breast milk from several Asian countries. Chemosphere 116, 9197. DOI: 10.1016/j. chemosphere.2014.02.033.
27. Kuiper J.R., Stapleton H.M., Wills-Karp M. i in. (2020). Predictors and reproducibility of urinary organophosphate ester metabolite concentrations during pregnancy and associations with birth outcomes in an urban population. Environ. Health 19, 55. DOI: 10.1186/s12940-020-00610-0.
28. NIEHS, National Institute of Environmental Health Sciences (2022). Report on the in vivo repeat dose biological petency study of isopropylated phenol phosphate (CASRN 68937-47- 7) in male Sprague-Dawley (Hsd: Sprague Dawley® SD®) rats (gavage studies). NIEHS 05, October 2022.
29. NTP, National Toxicology Program (2018). Genetic toxicity evaluation of isopropylated phenol phosphate in Salmonella/E. coli mutagenicity test or Ames test. Study G10866, 16.09.2018. https://cebs.niehs.nih.gov/cebs/study/002-03265-0001-0000-9 [dostęp: 15.09.2023].
30. Orlen Oil (2017). Karta charakterystyki Grind HC 315, wersja: 4.0/PL, aktualizacja: 25.04.2017.
31. Percy Z., Vuong A.M., Ospina M. i in. (2020). Organophosphate esters in a cohort of pregnant women: variability and predictors of exposure. Environ. Res. 184, 109255. DOI: 10.1016/j. envres.2020.109255.
32. Rozporządzenie Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 12 czerwca 2018 r. w sprawie najwyższych dopuszczalnych stężeń i natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy. DzU 2018 poz. 1286 ze zm.
33. Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1272/2008 z dnia 16 grudnia 2008 r. w sprawie klasyfikacji, oznakowania i pakowania substancji i mieszanin, zmieniającym i uchylającym dyrektywy 67/648/EWG i 1999/45/WE oraz zmieniającym rozporządzenie WE nr 1907/2006. Dz. Urz. UE L 353 z 31.12.2008, str. 1-1355 ze zm.
34. SUVA (2023). Aktuelle MAK- und BAT-Werte. https://view.office apps.live.com/op/view.aspx?src=https%3A%2F%2Fwww.suva.ch%2Fapp%2Feservices%2Fgrenzwerte%2Fui%2Fassets%2Faktuelle-grenzwerte-2023. xlsx&wdOrigin=BROWSELINK [dostęp: 15.09.2023].
35. Sjögren B., Iregren A., Järnberg J. (2010). 143. Phosphate triesters with flame retardant properties. The Nordic Expert Group for Criteria Documentation of Health Risks from Chemicals. Arbete och Hälsa 44(6).
36. Szparaga M., Czerczak S., Kupczewska-Dobecka M. (2023). Fosforan trifenylu. Dokumentacja proponowanych dopuszczalnych wielkości narażenia zawodowego. Podst. Met. Oceny Srodow. Pr. 1(115), 91-113.
37. US Air Force (1982). Toxic hazards research unit annual technical report. Air Force Aerospace Medical Research Laboratory, OH, USA [cyt. za: Hartwig, MAK Commission 2016].
38. US Air Force (1983). Toxic hazards research unit annual technical report. Air Force Aerospace. Medical Research Laboratory, OH, USA [cyt. za: Hartwig, MAK Commission 2016].
39. US Air Force (1990). Evaluation on the 90-day continuous inhalation toxicity of Fyrquel 220, Durad MP 280, and Houghto-Safe 213. NSI Technology services corporation environmental sciences, January 26, 1990 submitted to: Toxic Hazards Division of AAMRL (Armstrong Aerospace Medical Research Laboratory), OH, USA [cyt. za: Hartwig, MAK Commission 2016].
40. US EPA, United States Environmental Protection Agency (2010). Hazard characterization document, Screening-level hazard characterization sponsored chemical isopropylated triphenyl phosphate (3:1) (CASRN 68937-41-7) June, 2010.
41. Witchey S.K., Sutherland V., Collins B. i in. (2023). Reproductive and developmental toxicity following exposure to organophosphate ester flame retardants and plasticizers, triphenyl phosphate and isopropylated phenyl phosphate, in Sprague Dawley rats. Toxicol. Sci. 191(2), 374-386.
42. Yang S.M., Thieme R.A., von Meyerinck L. i in. (1990). Identification of cyclic metabolites of isopropylated phenyl phosphates in rabbit bile. Biomed. Environ. Mass Spectrom. 19, 573-576.

Uwagi

Opracowanie rekordu ze środków MNiSW, umowa nr POPUL/SP/0154/2024/02 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki II" - moduł: Popularyzacja nauki (2025).

Typ dokumentu

Bibliografia

Identyfikator YADDA

bwmeta1.element.baztech-55139360-a36d-44d2-961d-a12d9b4c9ddb