Ocena wybranych metod analizy niezawodności człowieka (HRA) w aspekcie ich wykorzystania w transporcie lotniczym

• Autorzy: Merkisz J. , Galant M. , Markowski J. , Karpiński D.

Warianty tytułu

EN

Evaluation of selected methods of human reliability analysis (HRA) in terms of their use in air transport

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Ciągła potrzeba zwiększania poziomu bezpieczeństwa wymaga prowadzenia i stałego ulepszania analiz ryzyka, niezawodności i bezpieczeństwa w każdej dziedzinie działalności człowieka. Dużo uwagi poświęca się analizom związanym z transportem, szczególnie lotniczym. W artykule przedstawiono zagadnienie analizy niezawodności człowieka HRA (Human Reliability Analisys) w aspekcie wykorzystania jej w transporcie lotniczym. Przedstawiono genezę podjęcia tematu błędów ludzkich w operacjach lotniczych, wykazano zasadność stosowania tego typu analiz. Kolejno przedstawiono podstawowe elementy analiz niezawodności człowieka oraz przedstawiono kluczowe definicje. Skategoryzowano błędy ludzkie na potrzeby analiz HRA. Wymieniono szereg typów HRA możliwych do zaimplementowania w sektorze transportu lotniczego oraz omówiono metody takie jak: THERP (Technique for Human Error Rate Prediction), HEART (Human Error Assessment and Reduction Technique), TESEO (wł. Tecnica Empirica Stima Errori Operatori) oraz HCR (Human Cognitive Reliability). Krytycznie oceniono metody, z zaznaczeniem wad I zalet każdej z nich. Niniejsza praca jest wstępem do szerszych analiz niezawodności człowieka w transporcie lotniczym.

EN

Continuous need to increase the level of safety requires conduct and continuous improvement of risk, reliability and safety analysis, in every area of human activity. A lot of attention is paid to the analysis associated with transport, particularly in aviation. The article presents the problem of Human Reliability Analysis HRA in terms of the use it in air transport. The genesis of addressing the subject of human error in aviation operations was presented and the validity of using this type of analysis were demonstrated. Subsequently the basic elements of human reliability analysis and key definitions are presented. The paper presents categorization of human error in HRA analysis. Authors presents the types of HRA which are possible to implement in the air transport sector. In the paper are presented methods such as THERP (Technique for Human Error Rate Prediction), HEART (Human Error Assessment and Reduction Technique), TESEO (owner. Tecnica Empirica Stima Errori operatoria) and HCR (Human Cognitive Reliability). Methods were critically rated with the indication the advantages and disadvantages of each. This paper is an introduction to the broader analysis of human reliability analysis in air transport.

Słowa kluczowe

PL

transport lotniczy; analiza niezawodności człowieka

EN

human reliability analysis; air transport; human activity

• Wydawca: Sieć Badawcza Łukasiewicz - Poznański Instytut Technologiczny
• Czasopismo: Logistyka
• Rocznik: 2014
• Tom: nr 6
• Strony: 7285--7292
• Opis fizyczny: Bibliogr. 9 poz., tab., wykr., pełny tekst na CD3

Twórcy

autor

Merkisz J.

• Politechnika Poznańska, Wydział Maszyn Roboczych i Transportu; 61-965 Poznań; ul. Piotrowo 3

autor

Galant M.

• Politechnika Poznańska, Wydział Maszyn Roboczych i Transportu; 61-965 Poznań; ul. Piotrowo 3

autor

Markowski J.

• Politechnika Poznańska, Wydział Maszyn Roboczych i Transportu; 61-965 Poznań; ul. Piotrowo 3

autor

Karpiński D.

• Politechnika Poznańska, Wydział Maszyn Roboczych i Transportu; 61-965 Poznań; ul. Piotrowo 3

Bibliografia

• 1. Informacja Prezesa ULC o poziomie bezpieczeństwa lotniczego w zarobkowym transporcie lotniczym (commercial air transport - cat) w kraju, rok 2011
• 2. Kociołek K. T., Bezpieczeństwo na lotniskach - okiem strażaka, ForSec, miesięcznik, 2007, nr 6
• 3. Kosmowski K. T., Human reliability analysis in the context of accident scenarios. Journal of KONBiN 3(6)2008
• 4. Kosmowski K.T., Śliwiński M. & Barnert T.: Methodological Aspects of Functional Safety Assessment. Journal of Machines Operation and Maintenance (ZEM, Polish Academy of Science), Vol. 41 (148), 2006 (158-176).
• 5. Lewitowicz J., Kustroń K., Podstawy eksploatacji statków powietrznych. Tom 2. Wydawnictwo Instytutu Technicznego Wojsk Lotniczych. Warszawa 2003
• 6. Poradnik metod ocen ryzyka związanego z niebezpiecznymi instalacjami procesowymi. Materiały pobrane ze strony internetowej : http://manhaz.cyf.gov.pl/
• 7. Strona internetowa: www.PlaneCrashInfo.com
• 8. Skorupski J., Metody analizy ryzyka w sterowaniu ruchem lotniczym. Wybrane zagadnienia sterowania obiektami latającymi (praca zbiorowa). Oficyna Wydawnicza Politechniki Rzeszowskiej, Rzeszów 2011
• 9. Zagdański Z., Stany awaryjne statków powietrznych. Wydawnictwo Instytutu Technicznego Wojsk Lotniczych. Warszawa 1996