The fate of Shokha quartzite as a building and decorative stone

• Autorzy: Shekov K. , Shekov V.

Identyfikatory

DOI

10.5277/hm170410

Warianty tytułu

PL

Wykorzystanie kwarcytu Shoksha jako kamienia budowlanego i dekoracyjnego

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

The background of crimson quartzite, a unique stone with properties second to none, is discussed. The wide use of the stone in the past has made it famous, but the area where it was and is quarried has not become a monument. The authors wish to attract the attention of the reader to this area and to establish a mining and industrial park nearby.

PL

Przedstawiono, sięgającą XVIII stulecia historię wydobycia i wykorzystania unikatowego karmazynowego kwarcytu Shoksha. Skała ta wykazuje wyjątkowo wysokie parametry i tradycyjnie uchodzi za surowiec ekskluzywny, niegdyś nazywana była „szlachetnym kamieniem carów”. Niekiedy, ze względu na charakterystyczną barwę, była ona niepoprawnie określana jako porfir. Odkrywcą złóż był Louis Antoine Leyson Le Duc, który poszukiwał w Rosji kamienia do wykonania grobowca Napoleona. Skała ta wykorzystywana była przede wszystkim jako surowiec bloczny, z którego wytwarzano elementy nawierzchni drogowych (kostka brukowa, płyty), ale także liczne pomniki i rzeźby. Znajduje się ją w wielu miastach Rosji (m.in. Pietrozawodsk, Petersburg, Moskwa) i Europy (np. Nunnanlahti, Paryż). Ponadto kwarcyt ten był wykorzystywany m.in. jako materiał ogniotrwały w hutnictwie żelaza. Historyczne wyrobiska kwarcytu Shoksha zlokalizowane są nad brzegami jeziora Onega. Obecnie rzadko stanowią one obiekt zainteresowania turystycznego, ale traktowane są jako ważne obiekty geologiczne oraz stanowiska dziedzictwa górniczego i przemysłowego, dyskutowane jest objęcie ich ochroną w ramach parku geologiczno-górniczego i krajobrazowego.

Słowa kluczowe

EN

mining heritage; industrial heritage; geological monuments; quartzite; Shoksha porphyry; decorative stone; dimensional stone quarries; Republic of Karelia; Russia

PL

dziedzictwo górnicze; dziedzictwo przemysłowe; kwarcyt; porfir Shoksha; kamienie dekoracyjne; kamieniołomy skał blocznych; Republika Karelii; Rosja

• Wydawca: Stowarzyszenie Naukowo-Edukacyjne Terra Minera
• Czasopismo: Hereditas Minariorum
• Rocznik: 2017
• Tom: Vol. 4
• Strony: 171--182
• Opis fizyczny: Bibliogr. 15 poz., fot.

Twórcy

autor

Shekov K.

• Institute of Geology, Karelian Research Centre, Russian Academy of Sciences 185919, Petrozavodsk, Pushkinskaya St., 11

autor

Shekov V.

• Karelian Research Centre Russian Academy of Sciences

Bibliografia

• BORISOV P.А., 1963. Karelia’s stone building materials. Ed. Gosizdat Karelskoi ASSR. Petrozavodsk.
• BULACH А.G., BORISOV I.V., GAVRILENKO V.V., 2002. St. Petersburg’s stone decoration. Travel book. 5. Ed. Sudarynya. St. Petersburg.
• COOPER B., MARKER B. R., PEREIRA D., SCHOENBORG B., 2013. Establishment of “The Heritage Stone Task Group” (HSTG). Episodes. Journ. of Intern. Geosciences, 31: 9–10.
• https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Памятник_Николаю_I._Санкт-Петербург._Россия.JPG – Wikimedia (access: September 2017).
• http://ilovepetersburg.ru/ theme/526 – homepage of Irregular historical-cultural-cognitive magazine about St. Petersburg ilovepetersburg.ru (access: September 2017).
• https://karelianstone.wordpress.com/english/rocks/shokshinsky-quartzite – homeage Karelian stones (access: September 2017).
• http://natur-kam.ru/article/architecture/149-shoksho – homepage of Black Block enterprise (access: September 2017).
• https://ru.wikipedia.org/wiki/Бауманская_(станция_метро) – Wikipedia (access: September 2017).
• https://vk.com/wall-53438706_141 – advertising post in social network VKontakte (access: September 2017).
• https://www.gd-karelia.ru/malinovyiy-kvartsit/ – homepage of Karelskij granit enterprise (access: September 2017).
• LE DUC L.-A.L. 1873. Le sarcophage de Napoléon en son Tombeau des Invalides. Ed.: Typographie Georges Chamerot. Access: Digital library Gallica, URL: http://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k114587g.
• TOURET J., BULACH A., 2016. From Shoksha to Paris (history of the quarrying, shipment and processing of stone for Napoleon’s sarcophagus). Proceedings of KarRC, RAS, 10. Petrozavodsk: 127–134.
• OZERETSKOVSKY N.Y., 1989. Voyage across lakes Ladoga and Onega. Ed. Karelia. Petrozavodsk.
• PALEOPROTEROZOIC rock associations. Atlas of the structures and textures of Karelia’s Precambrian volcanogenic rocks, 1991. Institute of Geology, Karelian Research Centre of RAS. Access: http://old.igkrc.ru/rus/htm_files/projects/atlas_2/main_pro.htm.
• SHEKOV V.А. 2006, Karelian stone palette. Ed. Pakoni. Petrozavodsk.

Uwagi

PL

Opracowanie rekordu w ramach umowy 509/P-DUN/2018 ze środków MNiSW przeznaczonych na działalność upowszechniającą naukę (2018).