Zróżnicowanie zbiorowisk grzybów wybranych gleb odwodnionych siedlisk bagiennych w dolinie rzeki Biebrzy

• Autorzy: Tyszkiewicz Z

Identyfikatory

DOI

1012912/2081139X.69

Warianty tytułu

EN

The diversity of fungal communities selected soils drained welland habitates in Biebrza valley

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Celem badań było wykazanie zróżnicowania zbiorowisk grzybów micromycetes zasiedlających wybrane gleby pobagienne wykształcone na zmeliorowanych łąkach Kotliny Biebrzy. Analizie poddano glebę słabo i średnio zmurszałą. Struktury jakościowe zbiorowisk grzybów zasiedlających analizowane gleby różniły się. Porównując zróżnicowanie zbiorowisk w zależności od stopnia zmurszenia stwierdzono, że w glebie średnio zmurszałej liczba izolatów i gatunków była wyższa w porównaniu z glebą słabo zmurszałą. Wynika stąd, że wzrost intensywności procesu murszenia przyczynia się do zwiększenia różnorodności zbiorowisk grzybów zasiedlających gleby odwodnionych torfowisk. Nie bez znaczenia pozostaje również wpływ siedliska. Grzyby są czułym wskaźnikiem zmian zachodzących w glebie a struktury tych zbiorowisk zmieniają się wraz ze zmianami warunków siedliskowych. Zauważono również, że warstwy murszu były zasiedlane przez zbiorowiska grzybów o zdecydowanie silniej zróżnicowanych strukturach jakościowo-ilościowych w porównaniu ze strukturami zbiorowisk występującymi w torfie. Do najliczniej występujących grzybów w analizowanych glebach należały Penicillium janczewskii, P. simplicissimum i P. waksmanii oraz Helicosporium vegetum.

EN

The aim of the study was the comparison of quantitative-qualitative structures of the fungi communities micromycetes in the chosen organic-muck soils. Sample points were located from desiccated but flooded peatlands in Biebrza Valley. The analyzed soils belonged to the weakly mucked and was medium mucked. Qualitative structure of communities of soil fungi were different. The largest number of isolates and species was characterized by medium mucked soil. This means that increasing intensity of soil transformation favours greater diversity of fungi species in the communities growing in dehydrated peatland. The fungi are sensitive indicator of changes in the soil and the structure of these communities change with the changes in habitat conditions. The muck layers were occupited by fungi communities of much stronger diversified qualitative and quantitative structures than those found in deeper layers of peat. The fungi species most frequently met in the soil analyses included Penicillium simplicissimum, P. janczewskii and P. waksmanii along with Helicosporium vegetum.

Słowa kluczowe

PL

grzyby glebowe; gleby organiczne murszowe

EN

soil fungi; organic-muck soils

• Wydawca: Polskie Towarzystwo Inżynierii Ekologicznej
• Czasopismo: Inżynieria Ekologiczna
• Rocznik: 2014
• Tom: Nr 40
• Strony: 55--64
• Opis fizyczny: Bibliogr. 29 poz., tab.

Twórcy

autor

Tyszkiewicz Z

• Wydział Budownictwa i Inżynierii środowiska, Politechnika Białostocka, ul. Wiejska 45a, 15-351 Białystok

Bibliografia

• 1. Badura L. 2003. Problemy mikrobiologii gleby. Rocz. Glebozn., 54 (1/2), 5–11.
• 2. Banaszuk H. 2001. Kotlina Biebrzańska. Aktualny stan, walory i główne zagrożenia środowiska przyrodniczego. [W:] C. Sadowska-Snarska (red.), Społeczno-gospodarcze aspekty funkcjonowania Biebrzańskiego Parku Narodowego. Studia Regionalne 2 (4), Wyd. Wyższej Szkoły Ekonomicznej w Białymstoku, Białystok, 9–53.
• 3. Banaszuk H. 2004. Ogólna charakterystyka Kotliny Biebrzańskiej i Biebrzańskiego Parku Narodowego. [W:] H. Banaszuk, Kotlina Biebrzańska i Biebrzański Park narodowy. Aktualny stan, walory, zagrożenia i potrzeby czynnej ochrony środowiska. Monografia przyrodnicza, Wyd. Ekonomia i Środowisko, Białystok, 19–25.
• 4. Barabasz W., Vořišek K. 2002. Bioróżnorodność mikroorganizmów w środowisku glebowym. [W:] W. Barabasz (red.), Aktywność drobnoustrojów w różnych środowiskach. Wyd. Katedra Mikrobiologii AR, Kraków, 23–34.
• 5. Bielecka J. 2005. Wpływ stopni piętrzących na stosunki wodne w dolinie dolnej Biebrzy w świetle badań modelowych. Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie, 5, 1 (13), 23–40.
• 6. Bogacz A., Szulc A., Bober A., Pląskowska E., Matkowski K. 2004. Wpływ stopnia zmurszenia torfu na skład i liczebność grzybów glebowych obiektu Przedmoście. Rocz. Glebozn., 55 (3), 39–51.
• 7. Frączek K. 2010. Skład mikrobiocenotyczny drobnoustrojów biorących udział w procesach przemian azotu w glebie w otoczeniu składowiska odpadów komunalnych. Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie, 10, 2(30), 61–71.
• 8. Gonet S., Markiewicz M..2007. Rola materii organicznej w środowisku. PTSH, Wrocław.
• 9. Ilnicki P. 2002. Torfowiska i torf. Wyd. AR im. A. Cieszkowskiego w Poznaniu, Poznań.
• 10. Johnson L.F., Mańka K. 1961. A modification of Warcup’s soil-plate method for isolating soil fungi. Soil Sci., 92, 79–84.
• 11. Jurczak S. 2009. Możliwości rolniczego zagospodarowania na użytkach zielonych w warunkach ograniczenia degradacji gleb torfowo-murszowych. Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie, 9, 3(27), 57–75.
• 12. Kajak A. 1985. Immediate and remote ecological consequences of the peatland drainage. Pol. Ecol. Stud., 11(1), 123–150.
• 13. Kamiński J., Slim P. 2006. Wpływ użytkowania i nawożenia na zawartość składników mineralnych w glebie torfowo-murszowej. [W:] T. Brandyk, L. Szajdak, J. Szatyłowicz (red.), Właściwości fizyczne i chemiczne gleb organicznych. Wyd. SGGW, Warszawa, 195–203.
• 14. Mańka K. 1964. Próby dalszego udoskonalenia zmodyfikowanej metody Warcupa izolowania grzybów z gleby. Prace Kom. Nauk Roln. i Kom. Nauk Leśn, PTPN, 17, 29–45.
• 15. Mańka K., Salmanowicz B. 1987. Udoskonalenie niektórych technik zmodyfikowanej metody płytek glebowych do izolowania grzybów z gleby z punktu widzenia mikologii fitopatologicznej. Rocz. Nauk Roln., E (17), 35–46.
• 16. Mirosław-Światek D., Szcześniak M. 2012. Zastosowanie automatycznego systemu monitorowania położenia zwierciadła wody do wyznaczania zasięgu zalewów na obszarze Baseny Dolnego Biebrzy. Inż. Ekolog., 29, 201–211.
• 17. Okruszko H. 1988. Zasady podziału gleb hydrogenicznych na rodzaje oraz łączenia rodzajów w kompleksy. Rocz. Glebozn., 39 (1), 127–152.
• 18. Okruszko H. 1991. Kształtowanie się naukowego rozpoznania Bagien Biebrzańskich, jako przygotowanie decyzji do postępowania na tych terenach. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol., 327, 11–25.
• 19. Okruszko H. 2000. Degradation of peat soils and differentiation of habitat conditions of hydrogenic areas. Acta Agroph., 26, 7–15.
• 20. Paul E.A., Clark F.E. 2000. Mikrobiologia i biochemia gleb. Wyd. Uniwersytet M. Curie Skłodowskiej, Lublin.
• 21. Piaścik H., Gotkiewicz H. 1995. Procesy degradacji na odwodnionych torfowiskach terenów młodoglacjalnych. Zesz. Prob. Post. Nauk Roln., 418, 185–190.
• 22. Piaścik H., Gotkiewicz J. 2004. Przeobrażenia odwodnionych gleb torfowych jako przyczyna ich degradacji. Rocz. Glebozn., 55(2), 331–338.
• 23. Piórkowski H., Paciorkiewicz P., Harasimiuk A. 2003. Wpływ rodzaju pokrycia terenu w różnych strefach doliny Biebrzy na wybrane parametry chemiczne gleb organicznych. Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie, 3, 1(7), 69–88.
• 24. Sterflinger K. 2000. Fungi as a geological agents. Geomicrobiol. J., 17, 97–124.
• 25. Systematyka gleb Polski, 2011. Rocz. Glebozn., 62 (3).
• 26. Szuniewicz J., Chrzanowski S. 1995. Przeobrażanie się i spłycanie odwodnionych gleb torfowych na przykładzie torfowiska Kuwasy. Sesja Nauk. Falenty 6-7.XI.1995, Mat. Semin. nr 34, Wyd. IMUZ, Falenty, 241–246.
• 27. Warcup J.H. 1950. The soil plate method for isolation of fungi from soil. Nature, 166, 117–118.
• 28. Wielgosz E. 2001. Wpływ wybranych roślin na kształtowanie niektórych zespołów drobnoustrojów glebowych ze szczególnym uwzględnieniem bakterii amonifikujących. Ann. UMCS Sect., 56, 175–184.
• 29. Zak J.C., Willig M.R. 2004. Fungal biodiversity patterns. [W:] Biodiversity of Fungi. Inventory and Monitoring Methods, G.M. Mueller, G.F. Bills, M.S. Foster (eds.), Elsevier Academic Press, Amsterdam-Boston-Heidelberg-London-New York-Oxford-Paris-San Diego-San Francisco-Singapore-Sydney-Tokyo, 59–75.