Maria Skłodowska-Curie i Pierre Curie w epokowym roku 1898

• Autorzy: Wielogórski Z.

Warianty tytułu

EN

Maria Skłodowska-Curie And Piotr Curie an epoch-makingin year 1898

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

EN

For many reasons the year 1898 was unusual for Maria Skłodowska-Curie and her husband. After defining the subject of the doctoral thesis and choosing Henri Becqerel as thesis supervisor, Maria started intensive experimental work. In the allotted room called storeroom, in conditions that were far too inadequate, they managed to put up a unique measuring equipment composed of instruments whose originator was Pierre Curie. In the ionization chamber and in the piezoelectric quartz charges formed, whose mutual neutralization was shown by the quadrant electrometer. Ionization current, which was measured quantitatively, was proportional to the radiation of the sample. Studying many elements, their compounds and minerals enabled Maria to state that uranium is not the only element endowed with the power of radiation; the second one turned out to be thorium. Anomaly detected in the radiation of uranium minerals made it possible for Maria to draw an extremely important conclusion: radioactive uranium and thorium are not the only elements endowed with such an attribute. Pitchblende, which was studied by the Curie couple, had to contain also other radioactive substances. Gustave Bémont also participated in the chemical analysis of the uranium ore and it is worth reminding that he was involved in the discovery of polonium and uranium. The phenomenon of radioactivity couldn’t have been explained if it was not for the sources of strong radioactivity. Those sources undoubtedly could have been the discovered elements but their scanty content in the uranium ore made their isolation very difficult and laborious. Access to industrial remains after procession of pitchblende from Jachymov (Sankt Joachimstahl), obtained owing to the mediation of Eduard Suess, provided the source of this raw material. From it, in a shack also called le hangar , the Curie couple isolated the first samples of the radium salt. This element, later extracted by discoverers on a grand scale and handed over in a various forms to researchers and institutions, became a foundation of physics and chemistry of radioactive elements.

Słowa kluczowe

PL

Skłodowska-Curie Maria; Curie Pierre; polon; rad; radiacja; historia chemii

EN

Skłodowska-Curie Maria; Curie Pierre; polonium; radium; radiation; history of chemistry

• Wydawca: Instytut Historii Nauki im. L. i A. Birkenmajerów Polskiej Akademii Nauk
• Czasopismo: Kwartalnik Historii Nauki i Techniki
• Rocznik: 2012
• Tom: R. 57, nr 1
• Strony: 23--38
• Opis fizyczny: Bibliogr. 50 poz., fot.

Twórcy

autor

Wielogórski Z.

• Wydział Chemii Uniwersytetu Warszawskiego

Bibliografia

• M. Skłodowska-Curie: Rayons émis par les composés de l’uranium et du thorium. „Comptes rendus hebdomadaires des séances de l’Académie des sciences” Paris 1898 t. 126 s. 1101-1103.
• http://web.lemoyne.edu/~giunta/curie98.html (tłumaczenie angielskie), http://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k3082d/fl101.image.langEN (oryginał) [dostęp 18 VIII 2011].
• Lord Kelvin, J. Carruthers Beattie, M. Smoluchowski de Smolan: Conductance produced in gases by Röntgen rays, by ultra-violet light, and by uranium, and some consequences thereof. „Philosophical Magazine” 1897 t. 43 z. 265 s. 418-439.
• C. Chéneveau: Méthode et appareils de mesure de la radioactivité. „Le Radium. La Radioactivité et les Radiations qui s’y rattachent et leurs Applications” 1904 t. 1 z. 6 s. 180-186.
• J. Hurwic: Maria Sklodowska-Curie i promieniotwórczość. Warszawa 2001 Żak s. 40-41.
• P. Molinié, S. Boudia: Masteringpicocoulombs in the 1890s: The Curies’ quartz-electrometer instrumentation, and how it shaped early radioactivity histoiy. „Journal of Electrostatics” 2009 t. 67 s. 524-530.
• T. Miłobędzki: Jak się tworzyła Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego. Wspomnienia z lat 1906-1922, [w:] F. Staff (red.): Księga Pamiątkowa ku uczczeniu potrójnej rocznicy zaczątków, założenia i utrwalenia Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie (1906-1911-1916-1936). Warszawa 1937 Wydana staraniem Senatu akademickiego Szkoły.
• H. Galle (red.): „Przegląd Pedagogiczny” nr 26 z dnia 06.10.1928:
• L. Kossakowski: Die Beziehung der Verdampfungszeiten der Fettesäreester und anderer Substanzen zum Moleculargewicht. Universität Zürich. Lublin 1890.
• J. J. B. [J. J. Boguski]: Marya Skłodowska-Curie. „Tygodnik Ilustrowany” nr 48 z dnia 29.11.1913 s. 947-948.
• http://bcul.lib.uni.lodz.pl/dlibra/publication?id=203&tab=3 [dostęp 18 VIII 2011].
• J. J. Boguski: Sprawozdanie z działalności pracowni fizycznej Muzeum Przemysłu i Rolnictwa w Warszawie. Za czas od d. 1 Stycznia 1890 do 31 Grudnia 1891 r. [w:] „Prace matematyczno-fizyczne” Warszawa 1892 t. 3.
• http://matwbn.icm.edu.pl/ksiazki/pmf/pm3/pm3116.pdf [dostęp 18 VIII 2011].
• J. P. Adloff: The laboratory notebooks of Pierre and Marie Curie and the Discovery of polonium and radium. „Czechoslovak Journal of Physics” 1999 t. 49, S1 s. 15-28.
• H. F. Walton: The Curie-Becquerel Story. „Journal of Chemical Education” 1999 t. 69 z. 1 s. 10-15.
• M. Fontani: Gustave Bémont and the „doom" of radium-workers. „Chemistry today” 2010 t. 28 z. 5 s. 3-9.
• P. Curie, P. Curie: Sur une substance nouvelle radio-active contenue dans la pechblende. „Comptes rendus hebdomadaires des séances de l’Académie des sciences” Paris 1898 t. 127: 175-178.
• http://web.lemoyne.edu/~giunta/curiespo.html (tłumaczenie angielskie)
• http://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k3083q/fl77.image.langEN (oryginał) [dostęp 18 VIII 2011].
• J. Hurwic: Pokłosie 100-lecia odkryć polonu i radu. Trudności i nieporozumienia związane z odkryciem polonu. „Wiadomości chemiczne” 2000 t. 54 z. 3-4 s. 178-182.
• P. Curie, P. Curie, G. Bémont: Sur une nouvelle substance fortement radio-active contenue dans la pechblende. „Comptes rendus hebdomadaires des séances de l’Académie des sciences” Paris 1898 t. 127: 1215-1217.
• http://web.lemoyne.edu/~giunta/curiesra.html (tłumaczenie angielskie)
• http://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k3083q/fl217.image.langEN (oryginał) [dostęp 18 VIII 2011].
• R. Mierzecki: Echa odkrycia polonu i radu w Polsce, ogólnodostępne wykłady i prasa w latach 1898-1901. „ANALECTA” 1998 t. 8 z. 1 s. 7-28.
• M. Skłodowska-Curie: Polon i rad. Odkrycie ich za pomocą promieni Becquerela. „Wszechświat” 1899 t. 20 z. 39 s. 609-615.
• http://bcpw.bg.pw.edu.pl/dlibra/doccontent?id=2225&dirids=l [dostęp 18 VIII 2011].
• Le Masque de Fer: Commémoration de la découverte du radium. „Le Figaro” nr 105 z dnia 14.04.1924.
• http://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k293927h.r=.langFR [dostęp 18 VIII 2011].
• E. Tassilly: The obituary. „Bulletin des Sciences Pharmacologiques” 1938 t. 45 z. 12.
• S. Dry, S. Seifert: Curie: life and times. London 2003 Haus Publishing.
• J. Piskurewicz: Między nauką a polityką. Maria Skłodowska-Curie w laboratorium i w Lidze Narodów. Lublin 2007 Wydawnictwa Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
• J. P. Adloff: A short history of polonium and radium. „Chemistry International” 2011 t. 33 z. 1 s. 20-22.
• http://www.iupac.org/publications/ci/2011/330l/5_adloff.html [dostęp 18 VIII 2011].
• R. L. Wolke: Marie Curie ‘s doctoral thesis: prelude to a Nobel Prize. „Journal of Chemical Education” 1988 t. 65 z. 7 s. 561-573.
• R. A. Koestler-Grack: Women of achievement. Marie Curie: scientist. New York 2009 Infobase Publishing.
• R. F. Mould: Marie and Pierre Curie and radium: History, mystery, and discovery. „Medical Physics” 1999 t. 26 z. 9 s. 1766-1772.
• K. Blanc: Pierre Curie: Correspondances. Saint-Rémy-en-l’Eau 2009 Éditions Monell Hayot s. 90-130.
• B. M. Cousey, R. Collé, J. S. Coursey: Standards ofradium-226: from Marie Curie to the International Committee for Radionuclide Metrology. „Applied Radiation and Isotopes” 2002 t. 56 s. 5-13.
• M. F. Dorikens: 100 years of radium: The complex history of an element. „Sartoniana” 1998 t. 11 s. 196-248.
• http://www.sartonchair.ugent.be/index.php?id=201&type=file [dostęp 18 VIII 2011].
• J. Braunbeck: Der strahlende Doppeladler. Nukleares aus Österreich-Ungarn. Graz 1966 Leykam, s. 36-55.
• J. Thomas, L. Moucka: Plasters and mortars with extremely high concentrations of radium in Joachimsthal, [w:] High levels of natural radiation. Proceedings of an International Conference 3-7 November 1990, Ramsai; Iran. s. 183-190.
• http://www.iaea.org/inis/collection/NCLCollectionStore/_Public/25/043/25043690. pdf [dostęp 18 VIII 2011].
• K. Blanc: Pierre Curie: Correspondances. Saint-Rémy-en-l’Eau 2009 Éditions Monell Hayot.
• J. Piskurewicz: Między nauką a polityką. Maria Skłodowska-Curie w laboratorium i w Lidze Narodów. Lublin 2007 Wydawnictwa Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
• R. A. Koesller-Grack: Obsessed with Radium, [w:] R. A. Koestler-Grack: Women of achievement. Marie Curie: scientist. New York 2009 Infobase Publishing.
• K. Blanc: Pierre Curie: Correspondances. Saint-Rémy-en-l’Eau 2009 Editions Monell Hayot.
• X. Roqué: The Curie laboratories and the radium industry, [w:] B. Joerges, T. Shinn (red.): Instrumentation: between science, state, and industry. Dordrecht 2001 Kluwer Academic Publishers s. 55-58.
• R. F. Mould, F. A. Duck, J. O. Lubenau: Karnotyt - odkrycie złóż uranu, na bazie których powstał amerykański przemysł radowy. „Nowotwory. Journal of oncology” 2010 t. 60 z. 3 s. 274-280.
• http://www.nowotwory.edu.pl/pobierz.php?id=1991 [dostęp 18 VIII 2011].