Tytuł artykułu
Treść / Zawartość
Pełne teksty:
Identyfikatory
Warianty tytułu
Przyjmowana waga wyrobów zawierających azbest a wyniki inwentaryzacji na obszarze Polski
Języki publikacji
Abstrakty
The performance of detailed stocktaking of asbestos-containing products including the assessment of their quality is the basic action carried out in the process of cleaning the area from asbestos. The asbestos removal in Poland from the area of individual municipalities is carried out based on the Programme of Country Cleaning from Asbestos for the years 2009–2023. This document determines tasks necessary to perform by 2032 and the basis of actions consists of carrying out detailed stocktaking in field conditions. The results of stocktaking on a current basis are registered in the Asbestos Database kept by the Ministry of Economic Development, Labour and Technology (and before Ministry of Development) (http://www.bazaazbestowa.gov.pl). Values obtained during stocktaking in field conditions in units of area [m2] were converted according to 3 different weight conversion factors, used over the years, i.e. 11, 14, and 15 kg per 1 m2. Potential accumulation and thereby generation of asbestos-containing waste may be estimated also based on the indices of generation by residents. Because of conditions in the urban and rural areas it is necessary to estimate separately waste generation indices for those areas. Moreover, individual voivodeships feature a specific nature and each of them should be considered on an individual basis. At present more than 480 million m2 of asbestos-containing products were registered in the territory of Poland, which makes 7.2 million Mg, Those figures were obtained applying the conversion factor of area to weight equal to 15 kg. The greatest accumulation is observed in the Mazovian and Lublin voivodeships. On the entire country scale the deficit of landfilling capacity is now approx. 2,664,974 m3. The change of asbestos cement panel weight and the related change of conversion factor for the waste quan¬tity from the area to weight does not affect the estimation of demand for additional landfill capacities. It should be clearly emphasised, that the amount of accumulated asbestos-containing waste, and hence the waste generation, should be provided in units of area [m2]. Values given in units of weight depend on the applied conversion factor.
Podstawowym działaniem, realizowanym w procesie oczyszczania obszaru z azbestu, jest przeprowadzenie szczegółowej inwentary¬zacji wyrobów zawierających azbest wraz z oceną ich jakości. Usuwanie azbestu w Polsce, z terenu poszczególnych gmin, realizowane jest na podstawie Programu oczyszczania kraju z azbestu na lata 2009–2032. Dokument ten określa zadania niezbędne do realiza¬cji do 2032 roku, a podstawą działań jest przeprowadzenie szczegółowej inwentaryzacji w warunkach terenowych. Wyniki proce¬su inwentaryzacji są na bieżąco zamieszczane w Bazie Azbestowej prowadzonej przez Ministerstwo Rozwoju, Pracy i Technologii (wcześniej Ministerstwo Rozwoju) (http://www.bazaazbestowa.gov.pl). Wartości pozyskane w trakcie inwentaryzacji w warunkach terenowych w jednostkach powierzchni [m2] przeliczono zgodnie z 3 różnymi przelicznikami wagowymi, stosowanymi na przestrzeni lat, czyli 11, 14 oraz 15 kg na 1 m2. Potencjalne nagromadzenie a tym samym wytwarzanie odpadów zawierających azbest może być też szacowane na podstawie wskaźników wytwarzania przez mieszkańców. Ze względu na uwarunkowania obszarów miejskich oraz wiejskich, konieczne jest oddzielne szacowanie wskaźników wytwarzania odpadów dla tych obszarów. Poza tym poszczególne województwa wykazują specyficzny charakter i każde z nich należy traktować indywidualnie. Na chwilę obecną, na terytorium Pol¬ski, zinwentaryzowanych zostało ponad 480 mln m2 wyrobów zawierających azbest, co stanowi 7,2 mln Mg. Wielkości te pozyskano stosując przelicznik powierzchni na masę na poziomie 15 kg. Największe nagromadzenie obserwowane jest w województwie mazo¬wieckim oraz lubelskim. W skali całego kraju istnieje obecnie niedobór miejsca do składowania na poziomie 2 664 974 m3. Zmiana masy płyty azbestowo-cementowej i związana z tym zmiana przelicznika ilości odpadów z powierzchni na masę nie ma wpływu na szacowanie zapotrzebowania na dodatkowe pojemności składowiska. Należy wyraźnie zauważyć, że ilość nagromadzonych wyrobów zawierających azbest a tym samym wytwarzanie odpadów podawane powinno być w jednostkach powierzchni [m2]. Wartości poda¬wane w jednostkach masy są uzależnione od zastosowanego przelicznika.
Czasopismo
Rocznik
Tom
Strony
41--46
Opis fizyczny
Bibliogr. 16 poz., rys., tab.
Twórcy
- Mineral and Energy Economy Research Institute, Polish Academy of Sciences, ul. J. Wybickiego 7A, 31-261 Kraków, Poland;
autor
- Mineral and Energy Economy Research Institute, Polish Academy of Sciences, ul. J. Wybickiego 7A, 31-261 Kraków, Poland;
Bibliografia
- 1. Dz.U. [Journal of Laws] of 2020, item 1680 with amendments – Obwieszczenie Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 16 września 2020 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy o zakazie stosowania wyrobów zawierających azbest (Act on Prohibition of Asbestos-Containing Products) [in Polish]
- 2. http://www.bazaazbestowa.gov.pl – Asbestos Database. Asbestos Database of the Ministry of Economic Development, Labour and Technology (and before the Ministry of Development, Ministry of Entrepreneurship and Technology, and beforehand the Ministry of Development and Ministry of Economy)
- 3. Jawecki B. 2008. Programowanie usuwania azbestu na szczeblu lokalnym – propozycja wytycznych. część 1 (The schedule of asbestos removal on locally level – Proposition of Directives. Part 1). Infrastruktura i ekologia terenów wiejskich. Nr 9/2008, Polska Akademia Nauk, Oddział w Krakowie, pp. 73–83 [in Polish]
- 4. Klojzy-Karczmarczyk B. and Makoudi S. 2011. Szacowanie wskaźnika wytwarzania odpadów zawierających azbest na obszarach wiejskich wybranych gmin (Assessment of Index of Asbestos Containing Waste Generation in Rural Areas of Selected Communes). Annual Set The Environment Protection, Vol. 13, pp. 1823-1833 [in Polish]
- 5. Klojzy-Karczmarczyk B. and Staszczak J. 2018. The Demand for Landfills for Asbestos-Containing Waste in Poland. Inżynieria Mineralna – Journal of the Polish Mineral Engineering Society, No 2(42), DOI: 10.29227/IM-2018-02-28
- 6. Klojzy-Karczmarczyk et al. 2015 – Klojzy-Karczmarczyk B., Makoudi S., Staszczak J. 2015. Aktualizacja wskaźnika wytwarzania odpadów zawierających azbest na obszarach wiejskich oraz miejskich (An update of the asbestos- containing waste generation index in rural and urban areas). The Bulletin of the Mineral and Energy Economy Research Institute of the Polish Academy of Sciences No. 89, pp. 157-166 [in Polish]
- 7. Klojzy-Karczmarczyk et al. 2016 – Klojzy-Karczmarczyk B., Makoudi S., Mazurek J., Staszczak J. and Żółtek J. 2016. Analiza wyników inwentaryzacji wyrobów zawierających azbest na obszarze 63 gmin w latach 2005–2015 (An analysis of inventory results of products containing asbestos in the area of 63 communes in the period from 2005–2015). The Bulletin of the Mineral and Energy Economy Research Institute of the Polish Academy of Sciences No. 92, pp. 211-224 [in Polish]
- 8. Makoudi S. 2007. Unieszkodliwienie odpadów zawierających azbest na przykładzie rozwiązań francuskich (Treatment of products containing asbestos - examples of French solutions). Technika Poszukiwań Geologicznych – Geotermia, Zrównoważony rozwój pp. 93 – 100 [in Polish]
- 9. Małuszyńska I. and Małuszyński M.J. 2016. Działania logistyczne związane z gospodarką azbestem na przykładzie gminy Mordy. Gospodarka Materiałowa i Logistyka, Nr 5, pp. 397 – 410 [In Polish]
- 10. Pawluk K. 2010. Nowe metody unieszkodliwiania odpadów budowlanych zawierających azbest (The new methods of neutralizing the construction wastes containing asbestos). Przegląd Naukowy – Inżynieria i Kształtowanie Środowiska, No 3 (49) pp. 38–47 [in Polish]
- 11. Programme of Asbestos Removal ... 2002 – Program usuwania azbestu i wyrobów zawierających azbest stosowanych na terytorium Polski”, Ministerstwo Gospodarki. Warszawa, 2002 [ in Polish]
- 12. Programme of Country Cleaning ... 2009 – Program Oczyszczania Kraju z Azbestu na lata 2009 – 2032, Warszawa 2009 [in Polish]
- 13. Szeszenia-Dąbrowska at al. 2015 – Szeszenia-Dąbrowska N., Świątkowska B., Sobala W., Szubert Z. i Wilczyńska U. 2015. Asbestos related diseases among workers of asbestos processing plants in relation to type of productions and asbestos use. Medycyna Pracy No 66 (1), pp. 1–9.
- 14. Szeszenia-Dąbrowska N. (ed.) 2007. Azbest. Zanieczyszczenie środowiska. Ryzyko dla zdrowia, IMP, Łódź [in Polish]
- 15. Szeszenia-Dąbrowska N. and Sobala W. 2010. Zanieczyszczenie środowiska azbestem. Skutki zdrowotne. Raport z badań. II wydanie poprawione i uzupełnione. IMP, Łódź. [in Polish]
- 16. Wilk et al. 2015 – Wilk E., Krówczyńska M., Olędzka G., Pabjanek P. 2015. Składowanie i transport wyrobów zawierających azbest w świetle obowiązującego prawa (Asbestos landfill and transportation of asbestos-containing products), [In:] Nauka w służbie przyrodzie – wybrane zagadnienia [Ed. Olszówka M., Maciąg K.], pp. 131-139, Lublin [In Polish].
Uwagi
Opracowanie rekordu ze środków MNiSW, umowa Nr 461252 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki" - moduł: Popularyzacja nauki i promocja sportu (2020).
Typ dokumentu
Bibliografia
Identyfikator YADDA
bwmeta1.element.baztech-5324b593-c353-410b-9f21-c87bb46ae929