Stopnie o przelewach wielodzielnych wykorzystane do regulacji potoków na terenach gmin podgórskich

• Autorzy: Ślizowski R. , Radecki-Pawlik A.

Warianty tytułu

EN

The multipartite-notch drop structures used for river training in mountains municipalities

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Rozwój terenów wiejskich i związane z tym działania mające na celu stabilizację koryt potoków podgórskich są ściśle powiązane ze stanem środowiska naturalnego. Potok w stanie naturalnym znajduje się zwykle w stanie równowagi dynamicznej i biologicznej. Naruszenie stanu naturalnego potoku powoduje zaburzenie równowagi dynamicznej. Stabilizację koryt potoków, charakteryzujących się dużymi spadkami podłużnymi, znaczną zmiennością stanów wody, nagłymi wezbraniami, intensywnym transportem rumowiska, uzyskuje się najczęściej poprzez budowę stopni w celu wytworzenia określonego spadku granicznego dna. W pracy przedstawiono hydrauliczne badania modelowe różnych rozwiązań konstrukcyjnych przelewów stopnia wielodzielnego, określając wariant optymalny, który należałoby polecać do stosowania przy regulacji potoków na terenach gmin podgórskich. Badania dotyczyły: - porównania krzywej wydatku przelewów z założoną krzywą konsumpcyjną, - układu zwierciadła wody w korycie powyżej stopni, - rozkładu prędkości w korycie powyżej stopni. Przeprowadzone badania dotyczą istotnego problemu dotyczącego stosowania stopni bezdepresyjnych, dla których krzywa wydatku przelewu stopnia pokrywa się z krzywą konsumpcyjną potoku.

EN

The paper presents the research of two different multipartite-notch drop structure models. A multipartite notch, contrary to a typical weir with a regular (usually trapezoidal across the whole river cross section) notch shape, has its crest divided into a few sections, which are separated with inner walls. The sections have rectangular or trapezoidal shapes. Such division of the notch into smaller parts is done to improve the efficiency of the weir. In terms of hydraulics of the structure it is achieved by approaching a channel-rating curve to the weir-rating curve. The laboratory approach channel, where experimental drop-structures were constructed, was W = 3.0 m wide and L = 30 m long. The discharges were measured for up to nine values within the range Q = 2.0 m3 s-1 up to Q = 26.0 m3 s-1. The paper prompts to use such drop hydraulic structures on Polish Carpathian streams in small municipalities as the much more effective.

Słowa kluczowe

PL

stopnie; badanie modelowe; regulacja; potok podgórski; rozwój terenów wiejskich

EN

water hydraulic structures; hydraulic model investigations; river training; rural areas development

• Wydawca: Polskie Towarzystwo Inżynierii Rolniczej
• Czasopismo: Inżynieria Rolnicza
• Rocznik: 2003
• Tom: R. 7, nr 3, t. 2
• Strony: 67--80
• Opis fizyczny: Bibliogr. 4 poz., fot., rys., tab.

Twórcy

autor

Ślizowski R.

• Katedra Zaopatrzenia Osiedli w Wodę i Kanalizacji, Akademia Rolnicza w Krakowie

autor

Radecki-Pawlik A.

• Katedra Inżynierii Wodnej, Akademia Rolnicza w Krakowie