Rejestracja wyładowań atmosferycznych i wykorzystanie tych danych dla potrzeb transportu kolejowego

• Autorzy: Łoboda M.

Warianty tytułu

EN

Lightning detection and advantages of lightning data application for rail transportation

• Konferencja: Nowoczesne Technologie i Systemy Zarządzania w Transporcie Szynowym = Modern Technologies and Management Systems for Rail Transport (3-5.12.2014 ; Zakopane, Polska)
• Języki publikacji: PL EN

Abstrakty

PL

W Polsce są od szeregu lat zainstalowane systemy automatycznej detekcji i lokalizacji wyładowań atmosferycznych o wysokiej efektywności ich detekcji i dużej dokładności lokalizacji. Są one źródłem precyzyjnych informacji o czasie i miejscu występowania wyładowań doziemnych i ich kolejnych udarów prądowych oraz o parametrach prądowych piorunu. Zalety tych systemów polegają m.in. na wizualizacji danych o wyładowaniach piorunowych w czasie rzeczywistym (on-line), na umożliwieniu określenia w czasie rzeczywistym kierunku rozprzestrzeniania się burz z piorunami, na ocenie ich intensywności oraz typu występujących wyładowań (w chmurze burzowej, między chmurami czy doziemnych). Systemy takie potwierdziły swoją przydatność w zastosowaniach praktycznych, przynosząc wymierne korzyści ekonomiczne w sferze energetyki, telekomunikacji, meteorologii, w lotnictwie cywilnym i wojskowym, a także dla firm ubezpieczeniowych czy służb pożarnictwa. W pojedynczych przypadkach dane takie były udostępniane również do analiz także dla potrzeb transportu kolejowego w Polsce. W artykule scharakteryzowano systemy wyładowań piorunowych w Polsce, oszacowano zagrożenie piorunowe i częstość wyładowań w sieci trakcyjne na terenie Polski oraz przedstawiono przykładowe rejestracje wyładowań doziemnych dla dwóch udokumentowanych przypadków szkód piorunowych w systemach sterowania ruchem kolejowym.

EN

Lightning detection systems (LLS) characterised by high detection efficiency and accurate lighting stroke location have been operating in Poland for many years. They are a source of lightning data and they include time and location coordinates of lightning strike and lightning current parameters. Among other things the advantages of such a data application is on-line determination of direction of thunderstorm propagation, assessment of their intensity and type of lightning discharges. LLS have proven their data usability not only for wide range of applications i.e. in meteorology, electric power systems, telecommunication, civil aviation and air forces, but for insurance companies and fire-lightning as well. This kind of data have been also provided for railway companies in Poland. The LLS operating in Poland are described, the lightning hazard and number of direct yearly potential lightning strikes into electric traction lines are assessed and the lightning data application for documented cases of lightning damages in railway traffic control systems are illustrated in the paper.

Słowa kluczowe

PL

wyładowania atmosferyczne; systemy automatycznej detekcji piorunów; zagrożenie piorunowe infrastruktury kolejowej; szkody piorunowe w urządzeniach srk

EN

lightning discharges; lightning detection systems; lighting hazard for railway infrastructure; lightning damages of railway traffic control systems

• Wydawca: Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Komunikacji Rzeczpospolitej Polskiej. Oddział w Krakowie
• Czasopismo: Zeszyty Naukowo-Techniczne Stowarzyszenia Inżynierów i Techników Komunikacji w Krakowie. Seria: Materiały Konferencyjne
• Rocznik: 2014
• Tom: Nr 2(104)
• Strony: 247--259
• Opis fizyczny: Bibliogr. 13 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Łoboda M.

• Polski Komitet Ochrony Odgromowej SEP, 00-950 Warszawa, ul. Świętokrzyska 14, tel. [phone]

Bibliografia

• [1] Cummins K.L., Murphy M.J., Bardo E.A., Hiscox W.L., Pyle R.B., Pifer A.E., A combined TOA/MDF technology upgrade of the U.S. National Lightning Detection Network. Journal of Geophysical Research, vol. 103, pp 9035-9044, 1998.
• [2] Holle R., Zaharescu R., Łoboda M., Availability of lightning data in Poland from the Central European Lightning Detection Network. 26th Int. Conference on Lightning Protection (ICLP), Kraków 2-6 września 2002, 2b.4, pp. 117- 120.
• [3] www.euclid.org
• [4] Bodzak P., System detekcji i lokalizacji wyładowań atmosferycznych. Gazeta Obserwatora IMGW nr 5, 2004.
• [5] Betz H.D., Schmidt K, Oettinger W.P., Wirz M., Total VLF/VF Lightning and Pseudo 3D-Discrimination of Intra-Cloud and Cloud-to Ground Discharges. Proc. of 18th International Lightning Detection Conference, Helsinki (Finland), 7-9 June 2004.
• [6] Łoboda M., Betz H., Baranski P., Wiszniowski J., Dziewit Z., New lightning detection networks in Poland - Linet and LLDN. 29th Int. Conference on Lightning Protection (ICLP), Uppsala, 23-26 June 2008.
• [7] PN-EN 62305-2: Ochrona odgromowa. Część 2 – Zarządzanie ryzykiem.
• [8] http://www.imgw.pl/index.php?option=com_content&view=article&id= 91&Itemi =111
• [9] PKP PLK SA – Raport roczny 2012.
• [10] IMGW: Atlas Klimatu Polski Warszawa 2005.
• [11] http://www.plk-sa.pl/biuro-prasowe/mapy.
• [12] Informacje udostępnione przez przedstawicielstwo firmy Nowcst w Polsce - www.nowcst.pl.
• [13] Wróbel Z., Analiza ryzyka uszkodzeń sieci trakcyjnych i urządzeń sterowania ruchem kolejowym spowodowanych wyładowaniami atmosferycznymi. Konferencja SEMTRAK 2014.