Zawodowe i środowiskowe narażenie narządu słuchu na toksyczne działanie metali ciężkich

• Autorzy: Boroń M. , Cyran M. , Wójtowicz B. , Dziechciaż M. , Żeber-Dzikowska I. , Gworek B. , Czarny-Działak M. , Chmielewski J.

Identyfikatory

DOI

10.15199/62.2018.12.34

Warianty tytułu

EN

Occupational and environmental exposure of the hearing organ on the toxic effects of heavy metals

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Przedstawiono przegląd literaturowy na temat uszkodzenia słuchu spowodowanego narażeniem na toksyczne oddziaływanie metali ciężkich. Głównym źródłem akumulacji metali ciężkich w środowisku jest przemysł wydobywczy i przetwórczy, w tym głównie hutniczy i chemiczny. Część metali ciężkich wykazuje działanie ototoksycze, do których najczęściej zalicza się ołów, rtęć i kadm. Mniej danych literaturowych donosi o toksycznym działaniu na słuch manganu, organicznych związków cyny, ditlenku germanu, arsenu i kobaltu. Współwystępowanie substancji chemicznych oddziałujących negatywnie na narząd słuchu często jest pomijane w ocenie narażenia pracownika pracującego w ekspozycji na hałas. Narażenie łączne na czynniki chemiczne powinno być uwzględniane w ocenie stanu narządu słuchu pracowników zawodowo narażonych na hałas i metale ciężkie oraz mieszkańców terenów chemicznie zdegradowanych.

EN

A review, with 47 refs., of effects of Pb, Hg, Cd, Mn, Sn, Ge, As and Co on hearing loss in people who had contact with the metals because of work or living in a contaminated area.

Słowa kluczowe

PL

uszkodzenie słuchu; metale ciężkie; ryzyko zawodowe

EN

hearing damage; heavy metals; occupational risk

• Wydawca: Wydawnictwo SIGMA-NOT
• Czasopismo: Przemysł Chemiczny
• Rocznik: 2018
• Tom: T. 97, nr 12
• Strony: 2180--2184
• Opis fizyczny: Bibliogr. 47 poz.

Twórcy

autor

Boroń M.

• Instytut Medycyny Pracy i Zdrowia Środowiskowego, ul. Kościelna 13, 41-200 Sosnowiec

autor

Cyran M.

• Uczelnia Warszawska im. Marii Skłodowskiej-Curie

autor

Wójtowicz B.

• Uniwersytet Pedagogiczny, Kraków

autor

Dziechciaż M.

• Państwowa Wyższa Szkoła Techniczno-Ekonomiczna, Jarosław

autor

Żeber-Dzikowska I.

• Uniwersytet Jana Kochanowskiego, Kielce

autor

Gworek B.

• Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego, Warszawa

autor

Czarny-Działak M.

• Uniwersytet Jana Kochanowskiego, Kielce

autor

Chmielewski J.

• Instytut Ochrony Środowiska - Państwowy Instytut Badawczy, Warszawa

Bibliografia

• [1] N. Szeszenia-Dąbrowska, U. Wilczyńska, Centralny Rejestr Chorób Zawodowych 2016, Łódź.
• [2] M. Picard, S.A. Girard, M. Simard, R. Larocque, T. Leroux, F. Turcotte, Acci. Anal. Prev. 2008, 40, 1644.
• [3] N. Pawlas, K. Broberg, E. Olewińska, A. Kozłowska, S. Skerfving, K. Pawlas, Environ. Toxicol. Pharmacol. 2015, 39, 1091.
• [4] European Agency for Safety and Health at Work, European Risk Observatory, 2009.
• [5] D. Prasher, Noise Health 2009, 11, 141.
• [6] T.C. Morata, Audiological Med. 2007, 5, 33.
• [7] E. Nies, Arh. Hig. Rada. Toksikol. 2012, 63, nr 2, 147.
• [8] M.J. Castellanos, A. Fuente, Int. J. Environ. Res. Public Health 2016, 13, 1223.
• [9] J.A. Roth, R. Salvi, Neurotoxicity Res. 2016, 30, nr 2, 268.
• [10] L. Hodgkinson, D. Prasher, Noise Health 2006, 8, 114.
• [11] K. Nowińska, Z. Adamczyk, Górnictwo Geologia 2013, 8, nr 1, 77.
• [12] S. Liu, K. Zhang, S. Wu, X. Ji, N. Li, R. Liu, Biol. Trace Elem. Res. 2011, 144, 1112.
• [13] S. Araki, K. Murata, K. Yokoyama, E. Uchida, Am. J. Ind. Med. 1992, 21, 539.
• [14] G. Discalzi, D. Fabbro, F. Meliga, A. Mocellini, F. Capellaro, Int. J. Psychophysiol. 1993, 14, 21.
• [15] K. Murata, S. Araki, K. Yokoyama, E. Uchida, Y. Fujimura, Environ. Res. 1993, 61, 323.
• [16] J.D. Repko, C.R. Corum, Crit. Rev. Toxicol. 1979, 6, 135.
• [17] M.L. Bleecker, D.P. Ford, K.N. Lindgren, K. Scheetz, M.J. Tiburzi, Neurotoxicology 2003, 24, 625.
• [18] T.M. Farahat, G.M. Abdel-Rasoul, A.R. El-Assy, S.H. Kandil, M.K. Kabil, Environ. Res. 1997, 73, 189.
• [19] L.S. Forst, S. Freels, V. Persky, J. Occup. Environ. Med. 1997, 39, 658.
• [20] J.J. Chuu, C.J. Hsu, S.Y. Lin-Shiau, Toxicology 2001, 162, 11.
• [21] S.A. Counter, L.H. Buchanan, G. Laurell, F. Ortega, Neurotoxicology 1998, 19, 185.
• [22] R.E. Bluhm, R.G. Bobbitt, L.W. Welch, A.J. Wood, J.F. Bonfiglio, C. Sarzen, A.J. Heath, R.A. Branch, Hum. Exp. Toxicol. 1992, 11, nr 3, 201.
• [23] J.F. Risher, R.A. Nickle, S.N. Amler, Int. J. Hyg. Environ. Health 2003, 206, 371.
• [24] M. Anniko, L. Sarkady, Acta Otolaryngol. 1978, 85, 213.
• [25] G.H. Liang, L. Jarlebark, M. Ulfendahl, E.J. Moore, Neurotoxicol. Teratol. 2003, 25, 349.
• [26] A.C.H. Hoshino, H.P. Ferreira, O. Malm, R.M. Carvallo, V.M. Camara, Cad. Saude Publica 2012, 28, nr 7, 1239.
• [27] D.J. Hendrick, P.S. Burge, W.S. Beckett, Occupational disorders of the lung. Recognition, management, and prevention, WB. Saunders, London 2002.
• [28] B.V. Agirdir, I. Bilgen, O. Dinc, H. U. Ozcaglar, F. Fisenk, M. Turhan, G. Oner, Biol. Trace Elem. Res. 2002, 88, nr 2, 153.
• [29] A. Kozłowska, A. Mikołajczyk, M. Boroń, S. Kasperczyk, N. Pawlas, Medycyna Środowiskowa - Environ. Med. 2015, 18, nr 2, 17.
• [30] S.J. Kim, B.G. Shin, I.Y. Choi, D.H. Kim, M.C. Kim, N.Y. Myung, P.D. Moon, J.H. Lee, H.J. An, N.H. Kim, J.Y. Lee, H.S. So, R.K. Park, H.J. Jeong, J.Y. Um, H.M. Kim, S.H. Hong, Biol. Pharm. Bull. 2009, 32, nr 2, 213.
• [31] C.J. Da Silva, A.J. Da Rocha, S. Jeronymo, M.F. Mendes, F.T. Milani, A.C. Maia Jr, F.T. Braga, Y.A. Sens, L.A. Miorin, Am. J. Neuroradiol. 2007, 28, nr 8, 1474.
• [32] D. Ding, J. Roth, R. Salvi, Neurotoxicology 2011, 32, 233.
• [33] J.E. Saunders, B.G. Jastrzembski, J.C. Buckey, D. Enriquez, T.A. MacKenzie, M.R. Karagas, Audiol. Neurotol. 2013, 18, 101.
• [34] M. Bouchard, D. Mergler, M.E. Baldwin, M. Panisset, Neurotoxicology 2008, 29, 577.
• [35] L.D. Fechter, L. Carlisle, Toxicol. Appl. Pharmacol. 1990, 105, 133.
• [36] R. Besser, G. Kramer, R. Thumler, J. Bohl, L. Gutmann, H.C. Hopf, Neurology 1987, 37, 945.
• [37] T. Yamasoba, Y.I. Goto, H. Komaki, M. Mimaki, A. Sudo, M. Suzuki, Neurosci. Lett. 2005, 395, nr 1, 18.
• [38] C.H. Lin, T.J. Chen, S.S. Chen, Toxicology 2009, 256, nr 1-2, 110.
• [39] M. Anniko, Acta Otolaryngol. 1976, 82, nr 1-2, 70.
• [40] G.G. Kesici, J. Otol. 2016, 11, 13.
• [41] D.J. Paustenbach, B.E. Tvermoes, K.M. Unice, B.L. Finley, B.D. Kerger, Crit. Rev. Toxicol. 2013, 43, 316.
• [42] P. Apostoli, S. Catalani, A. Zaghini, A. Mariotti, L. Poliani, V. Vielmi, F. Semeraro, S. Duse, A. Porzionato, V. Macchi, A. Padovani, M.C. Rizzetti, R. De Caro, Exp. Toxicol. Pathol. 2013, 65, nr 6, 719.
• [43] S. Hławiczka, Metale ciężkie w środowisku, Wyd. Ekonomia i Środowisko, Białystok 2008.
• [44] A. Kasperczyk, A. Prokopowicz, M. Dobrakowski, N. Pawlas, S. Kasperczyk, Biol. Trace Elem. Res. 2012, 150, nr 1-3, 49.
• [45] N. Batra, B. Nehru, M.P. Bansal, Reprod. Toxicol. 1998, 12, 535.
• [46] P. Kostecka-Sochoń, E. Dąbrowska, Dent. Med. Probl. 2013, 50, nr 3, 282.
• [47] H.Y. Chuang, C.H. Kuo, Y.W. Chiu, C.K. Ho, C.J. Chen, T.N. Wu, Sci. Total Environ. 2007, 387, nr 1-3, 79.