Ocena jakości rekultywacji gruntów pogórniczych w obszarze kopalni węgla brunatnego „Adamów”

• Autorzy: Fagiewicz K. , Brzęcka K.

Warianty tytułu

EN

Qualitative assessment of post-mining land reclamation in the area of the lignite mine „Adamów”

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Opracowanie odnosi się do przestrzeni objętej zasięgiem obszaru górniczego „Adamów” i przedstawia problematykę jakości rekultywacji gruntów pogórniczych. W części wstępnej scharakteryzowano zmiany struktury użytkowania terenu przed eksploatacją i po eksploatacji, będące efektem wielokierunkowej rekultywacji. Funkcjonowanie w krajobrazie gleb i siedlisk leśnych wykształconych z gruntów pogórniczych, których struktura i właściwości fizyczno-chemiczne kształtowane są pod wpływem procesów przyrodniczych od ponad 40 lat dało podstawę do oceny jakości rekultywacji rolnej i leśnej. Obejmuje ona diagnozę właściwości gruntów pogórniczych oraz rozpoznanie wartości wykształconych na nich gleb i siedlisk leśnych. Analiza map ewidencyjnych przedstawiających przydatność rolniczą gleb przed i po eksploatacji wskazuje, że największy areał odtworzonych gleb sklasyfikowano w V klasie bonitacyjnej, mniejsze powierzchnie w klasie IVA i IVB, uzyskując wzrost przydatności rolniczej gleb o 1 do 2 klas, w stosunku do gleb pierwotnych. Wykształcone na gruntach pogórniczych siedliska lasu mieszanego świeżego cechuje, porównywalna do lasów porastających grunty porolne, wartość gospodarcza i struktura drzewostanu (dominujące gatunki, zagęszczenie, zwarcie drzewostanu), co potwierdza prawidłowość i dobrą jakość przeprowadzonych prac rekultywacyjnych.

EN

This study refers to the area covered by the mining area “Adamów” and shows the issue of the quality of post-mining land reclamation. The introductory part presents the characteristics of changes in the structure of land use before and after the exploitation, which is a result of multi-directional reclamation. The presence in the landscape of soils and forest habitats created out of post-mining land, whose structure and physical-chemical properties have been shaped under the influence of natural processes for more than 40 years, gave rise to assessing the quality of agricultural and forestry reclamation. It includes a diagnosis of post-mining land properties as well as the identification of the value of soils and forest habitats created in this area. The analysis of cadastral maps depicting agricultural suitability of soils before and after the exploitation indicates that the largest acreage of reconstituted soils was classified in the fifth class of valuation, smaller areas in the class IVA and IVB, yielding an increase in agricultural suitability of soils for 1 to 2 classes in relation to the original soil. Created in the post-mining areas, fresh mixed forest habitat features comparable to the forests growing on former farmland, the economic value and structure of the stand (the dominant species, density, short stand), which confirms the correctness and high quality of the reclamation work can be characterized.

Słowa kluczowe

PL

eksploatacja węgla brunatnego; obszary pogórnicze; jakość rekultywacji; zmiany krajobrazu

EN

lignite mining; post-mining areas; quality of reclamation; changes in the landscape

• Wydawca: Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Górnictwa
• Czasopismo: Przegląd Górniczy
• Rocznik: 2016
• Tom: T. 72, nr 10
• Strony: 24--32
• Opis fizyczny: Bibliogr. 12 poz., rys., tab., wykr.

Twórcy

autor

Fagiewicz K.

• Uniwersytet Adama Mickiewicza w Poznaniu

autor

Brzęcka K.

• Zalesie 3, 62-660 Dąbie

Bibliografia

• [1] BAŁUCH A., BENEDYCKI S. 2004 - Wpływ mieszanek motylkowato-trawiastych i nawożenia mineralnego na żyzność gleby. Annales UMCS. Sec. E vol. T.59 s.441–448.
• [2] BENDER J. 1995 - Rekultywacja terenów pogórniczych w Polsce. Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych, nr 418, s.75–86.
• [3] GILEWSKA M. 1995 - Wpływ zabiegów rekultywacyjnych na kształtowanie agregatowej struktury gruntów pogórniczych. Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych, nr 418, s. 703–707.
• [4] GILEWSKA M., OTREMBA K. 2001 - Wpływ dwudziestoletnich zabiegów rekultywacyjnych na właściwości gruntów pogórniczych Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych, nr 477, s. 209–215.
• [5] GILEWSKA M., OTREMBA K. 2002 - Zmienność przestrzenna wybranych właściwości gruntów pogórniczych. Rocz. AR Poznań CCCXLII, Melioracje i Inżynieria Środowiska, 23, s. 83–93.
• [6] GILEWSKA M., OTREMBA K. 2004a - Właściwości gleb formowanych z gruntu pogórniczego. Roczniki Gleboznawcze, 55, 2, s. 111–121.
• [7] GILEWSKA M., OTREMBA K. 2004b - Struktura gleb rozwijających się z gruntów pogórniczych. Roczniki Akademii Rolniczej w Poznaniu CCCLVII, s. 61–69.
• [8] GILEWSKA M., OTREMBA K. 2007 - Grunty pogórnicze Kopalni Węgla Brunatnego „Konin” jako materiał macierzysty gleb. Materiały Warsztaty 2007 z cyklu „Zagrożenia naturalne w górnictwie”. T.69, s 39 - 48. Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią.
• [9] KASZTELEWICZ Z. 2010 - Rekultywacja terenów pogórniczych w polskich kopalniach odkrywkowych, Fundacja Nauka i Tradycje Górnicze, Akademia Górniczo-Hutnicza, Kraków.
• [10] LEKAN S. 1990 - Regionalna instrukcja dotycząca bonitacji gruntów zrekultywowanych w Konińskim Zagłębiu Węglowym, Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa w Puławach.
• [11] RYCHTER M., MAŁACHOWSKA D. 2008 - Działalność proekologiczna KWB „Adamów” SA, Kwartalny Biuletnyn Informacyjny, Węgiel Brunatny 1/62.
• [12] WALENDZIK M., SMOLARKIEWICZ S., PUCHALSKA H., PASTUSZEWSKI J. 1995 - Projekt zagospodarowania złoża węgla brunatnego „Adamów”, Poltegor Wrocław, (maszynopis).

Uwagi

Opracowanie ze środków MNiSW w ramach umowy 812/P-DUN/2016 na działalność upowszechniającą naukę.