Zapobieganie katastrofom górniczym podczas odkrywkowej eksploatacji złoża węgla brunatnego

• Autorzy: Kaczarewski T.

Warianty tytułu

EN

Preventing mining accidents in open-pit brown coal mining

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W kopalniach odkrywkowych węgla brunatnego bardzo istotne są katastrofalne zagrożenia związane z ruchem zakładu górniczego. Warunkami skutecznego przeciwdziałania takim zagrożeniom są właściwe rozpoznawanie ich potencjalnych i zaistniałych przyczyn oraz efektywne zarządzanie ryzykiem ich materializacji. W artykule przedstawiono najważniejsze zasady takiego przeciwdziałania, z uwzględnieniem wieloletnich doświadczeń zawodowych autora.

EN

Catastrophic events are intrinsic to brown coal open-pit mining, and they can have very severe impact on the safety of operations at a mining facility, or on the technical and economic effectiveness of mining. Their technical scale and economic effects depend primarily on the effectiveness of risk management focusing on their occurrence in a mining facility. To effectively counteract these threats, the potential and existing causes for these events must be identified and adequate measures must be taken: preventive, corrective - implemented in all working processes, and, ultimately, rescue measures. According to the author, catastrophic threats are mainly caused by the inconsistency of mining processes with objective and current conditions, in which they are carried out. Despite significant progress in the technique and technology of identifying and monitoring threats related to geological and mining conditions, and the application of IT tools in designing safe mining works, catastrophic events remain an essential threat. The article surveys years of practical vocational experience to classify and describe the sources and most important causes for catastrophic mine wall rockslides, and lays down the principles for preventing such threats. The article also presents a proposal for risk management with respect to these threats, basing on objective values, applying modern, innovative methods of designing and managing threats and monitoring the safety of mining processes.

Słowa kluczowe

PL

górnictwo odkrywkowe; zagrożenia katastrofalne; zapobieganie zagrożeniom

EN

open-pit mining; catastrophic threats; risk prevention

• Wydawca: Wyższy Urząd Górniczy
• Czasopismo: Bezpieczeństwo Pracy i Ochrona Środowiska w Górnictwie
• Rocznik: 2018
• Tom: nr 8
• Strony: 3--20
• Opis fizyczny: Bibliogr. 19 poz.

Twórcy

autor

Kaczarewski T.

Bibliografia

• 1. Babiarz S., Dudek D.: Kronika awarii i katastrof maszyn podstawowych w polskim górnictwie odkrywkowym. Oficyna Wyd. Politechniki Wrocławskiej, Wrocław 2007.
• 2. Cacoń S., Kaczarewski T.: Technika satelitarna GPS w monitorowaniu deformacji górotworu i innych zastosowaniach w kopalni odkrywkowej węgla brunatnego. Bezpieczeństwo Pracy i Ochrona Środowiska w Górnictwie 1999, nr 5, s. 10–15.
• 3. Cacoń S., Kaczarewski T., Kontny B. i in.: System kontrolno-pomiarowy KWB „Turów” jako podstawa do obserwacji deformacji górotworu. Zeszyty Nauk. Akademii Rolniczej we Wrocławiu, Konferencje VII, Wrocław 1995, s. 203–211.
• 4. Cacoń S., Kaczarewski T., Kontny B., Bąk A., Waliński T.: Pierwsze zastosowanie systemu GPS w polskim przemyśle miało miejsce przed 20 laty w Kopalni Węgla Brunatnego „Turów”. Węgiel Brunatny. Biul. Informacyjny Porozumienia Producentów Węgla Brunatnego 2013, nr (2)83, s. 31.
• 5. Dmitruk S.: Geotechniczno-technologiczne uwarunkowania realizacji procesu zwałowania KWB „Turów”. Kom. Nauk Górniczych PAN, oddz. we Wrocławiu, stanowisko z seminarium zorganizowanego w dniach 18 – 20 maja 1995 (niepubl.).
• 6. Dmitruk S., Kaczarewski T., Kasza L. i in.: Zagrożenie osuwiskowe filara rzeki Nysy Łużyckiej w Kopalni Węgla Brunatnego „Turów”. Wyd. Wspólnota Energetyki i Węgla Brunatnego w Warszawie, Wrocław 1990.
• 7. Kaczarewski T., Bąk A., Waliński T.: Zastosowanie nowoczesnych technik geodezyjnych w pracach mierniczych kopalni odkrywkowej PGE KWB „Turów”. Acta Scientarum Polonarium – Geodezja i Kartografia 2010, nr 9(1), Wrocław 2010, s. 23–37.
• 8. Kaczarewski T., Milkowski D., Żwirski T.: Monitorowanie i badanie procesów deformacji górotworu towarzyszących eksploatacji węgla brunatnego w kopalni „Turów” z wykorzystaniem technik informatycznych. Mat. konf. Geotechnika w górnictwie i budownictwie specjalnym. Wyd. AGH, Kraków 1999.
• 9. Kaczarewski T., Milkowski D., Żwirski T.: Zabezpieczenie Kopalni Węgla Brunatnego „Turów” przed zagrożeniami naturalnymi. Wyd. IGSiM PAN, Kraków 2003.
• 10. Kaczarewski T., Nowak J.: Warunki bezpieczeństwa eksploatacji złoża „Turów” w aspekcie zagrożeń geotechnicznych. Bezpieczeństwo Pracy i Ochrona Środowiska w Górnictwie 2009, nr 12, s. 13–23.
• 11. Kaczarewski T., Sołowczuk M.: Górniczy system informatyczny jako podstawowy element bezpiecznej eksploatacji złóż węgla brunatnego „Turów”. Bezpieczeństwo Pracy i Ochrona Środowiska w Górnictwie 2004, nr 3, s. 14–21.
• 12. Kaczarewski T., Szwarnowski A.: Osuwisko „Świniec”. Przebieg zagrożenia, akcja ratownicza i likwidacja skutków. Bezpieczeństwo Pracy i Ochrona Środowiska w Górnictwie 1997, nr 8, s. 11–20.
• 13. Kasztelewicz Z., Kaczarewski T.: Zielone i inteligentne kopalnie węgla brunatnego jako warunek rozwoju branży paliwowo-energetycznej w I połowie XXI wieku, [w:] Cyfryzacja gospodarki i społeczeństwa – Szanse i wyzwania dla sektorów infrastrukturalnych, Mat. Europejskiego Kongresu Finansowego, Wyd. Instytut Badań nad Gospodarką Rynkową – Gdańska Akademia Bankowa, Gdańsk 2016, s. 183–223.
• 14. Kozioł W., Kaczarewski T.: Diagnostyka procesu odkrywkowej eksploatacji złoża węgla brunatnego. Przegląd Górniczy 2014, nr 10, s. 41–45.
• 15. Milkowski D., Sondaj L., Wojciechowski M.: Zagadnienia ochrony i dostępu do zasobów węgla brunatnego w złożu Turów w aspekcie zdarzeń powodziowych zaistniałych w sierpniu 2010 r. Górnictwo i Geoinżynieria 2011, z. 3, s. 331–342.
• 16. Opinia w sprawie prowadzenia ruchu zakładu górniczego Kopalni Węgla Brunatnego „Turów” w Bogatyni ze szczególnym uwzględnieniem zagadnień zwałowania nadkładu i stateczności filara ochronnego dla rzeki Nysa Łużycka. Mat. Zespołu ds. analizy prowadzenia ruchu zakładu górniczego Kopalnia Węgla Brunatnego „Turów” w Bogatyni, Wyższy Urząd Górniczy, Katowice 1995 (niepubl.).
• 17. Osuwisko w Turowie. Naukowiec tłumaczy zagrożenie. Biznes Alert – Energetyka i węgiel, www.cire.pl/item, 135515,13,0,0,0,0,0,naukowiec-o-osuwiskach-w-turowie.html (dostęp: 7.10.2016 r.).
• 18. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 29 stycznia 2013 r. w sprawie zagrożeń naturalnych w zakładach górniczych (Dz. U. z 2015 r. poz. 1702).
• 19. Ustawa z dnia 9 czerwca 2011 r. – Prawo geologiczne i górnicze (Dz. U. z 2017 r. poz. 2126, z późn. zm.).