Od gazu do atomu ale nie bez węgla – węgiel gwarantem polityki energetycznej Polski

• Autorzy: Margis A. , Paszcza H.

Warianty tytułu

EN

From gas to atom but not without coal Coal as a warranty of Poland’s energy policy

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Węgiel kamienny jak i brunatny składają się w znaczącej mierze na energetyczny „mix” nie tylko w Europie lecz także na całym świecie. Jednakże polityka energetyczna każdego z krajów musi opierać się na trójkącie celów zrównoważonego rozwoju, nadającym równoważność poszanowaniu środowiska, konkurencyjności i bezpieczeństwu dostaw energii. Rozwój gospodarki tak światowej jak i europejskiej oparty o powyższe zasady, jest i będzie nadal uzależniony od paliw kopalnych przez wiele dziesiątków lat. Dzisiaj udział paliw kopalnych (ropa, gaz, węgiel) w światowym miksie energii pierwotnej wynosi prawie 87%, w tym udział węgla stanowi 30%. Tak w świecie, w Europie czy też w Polsce procentowe udziały poszczególnych nośników energii są zróżnicowane, a w przypadku naszego kraju procentowy udział węgla w miksie energii pierwotnej wynosi ponad 55%. Tym samym węgiel w naszej gospodarce zajmuje czołową rolę. W artykule przedstawiono rolę węgla świecie oraz w polskiej gospodarce. Dotyczy to zarówno węgla kamiennego jak i brunatnego. Szczegółowo odniesiono się do zapisów Polityki Energetycznej Polski do 2030 r., gdzie szczególną rolę przypisano kopalnym nośnikom energii, uwzględniając założenia makroekonomiczne oraz wszystkie, możliwe do przewidzenia, uwarunkowania, które wystąpią w okresie najbliższych 20 lat. Przedstawiono założenia dotyczące miksu energetycznego naszego kraju do 2030 r. jak i możliwości produkcji energii elektrycznej z poszczególnych źródeł nośników energetycznych. Odniesiono się do aktualnej sytuacji paliwowo- -energetycznej i uzyskiwanych wyników przez polską elek- Od gazu do atomu ale nie bez węgla – węgiel gwarantem polityki energetycznej Polski From gas to atom but not without coal Coal as a warranty of Poland’s energy policy Anna MARGIS1, Henryk PASZCZA2 1 Ministerstwo Gospodarki 2 Agencja Rozwoju Przemysłu SA Oddział w Katowicach troenergetykę i górnictwo węgla kamiennego i brunatnego. Przyjęte bowiem założenia w polityce energetycznej zostały już zweryfikowane przez rynek w minionych ostatnich latach. W zakresie węgla kamiennego nastąpił spadek sprzedaży węgla przez polskich producentów na rynek krajowy z 74,4 mln w 2008 r. do 64,5 mln ton w 2012 r. Sprzedaż węgla brunatnego w 2011 r. wyniosła 62,7 mln ton a w 2012 r. - 64, 2 mln ton. Są to więc wielkości znacząco różniące się od założeń przyjętych w polityce energetycznej kraju. Przedstawiono także produkcję energii elektrycznej netto, na którą znaczący wpływ ma spowolnienie gospodarcze tak w kraju jak i w krajach sąsiadujących z Polską. W konkluzji podkreślono, że Polska mając własne, bogate zasoby nie może opierać swojego bezpieczeństwa energetycznego na surowcach pochodzących spoza granic. Ważnym jest, aby nimi rozsądnie i perspektywicznie zarządzała i wykorzystywała je w sposób jak najmniej szkodliwy dla środowiska. Dlatego też niezwykle istotne są kierunki związane z niskoemisyjnymi technologiami przetwarzania węgla na energię elektryczną, ale także prace nad technologiami zmniejszającymi negatywne oddziaływanie na środowisko procesu wydobywczego. Duże nadzieje na przyszłość należy wiązać z nowymi możliwościami wykorzystania węgla, to jest zgazowywaniem oraz upłynnianiem.

EN

Hard and brown coal constitute the majority in energy mix not only in Europe but worldwide. However the energy policy of every country must be based on a triangle of sustainable development targets, giving equal importance to preservation of nature, competitiveness and energy supply security. Development of global and European economy based on these rules is and will be depended on fossil fuels for decades. Fossil fuels (crude oil, gas, coal) have almost 87% share in the global primary energy mix, with coal representing 30%. Role of each fuel in generation of such power mix in Poland, Europe and the world is varied. In Poland coal reaches over 55% share in the primary energy mix. The paper presents the role of hard and brown coal in the world and in Poland’s economy. The provisions of Poland’s Energy Policy till 2030 are discussed, where fossil energy sources have been given the particular role, taking into account the macroeconomic assumptions and all feasible conditions in the next 20 years. The assumptions of Poland’s energy mix till 2030 as well as possibility of energy production from particular energy sources were presented. The current fuel-energy situation was referred as well as the results of Polish energy and coal sectors as the adopted assumptions of energy policy have already been verified by the market during recent years. The decline of hard coal sales in the domestic market was reported from 74.4 mln tons in 2008 to 64.5 mln tons in 2012. Brown coal sales in 2011 amounted to 62.7 mln tons and to 64.2 mln tons in 2012. These results differ from the ones assumed in the energy policy of the country. The net energy production was presented as well, which was impacted by the economic slowdown in Poland and neighbouring countries. The conclusions emphasized that Poland with own rich natural resources should not build energy security on the foreign fuel sources. Sound management of own resources and their utilisation in ecologically responsible way are crucial. Therefore the low emission technologies of energy production as well as development of technologies decreasing negative impact on environment of mining process are so important. The big expectations should be connected with new possibilities of coal use such as coal gasification and liquefaction.

Słowa kluczowe

PL

węgiel kamienny; węgiel brunatny; polityka energetyczna; bezpieczeństwo energetyczne

EN

hard coal; brown coal; energy policy; energy security

• Wydawca: Polskie Stowarzyszenie Górnictwa Solnego
• Czasopismo: Przegląd Solny
• Rocznik: 2013
• Tom: T. 9
• Strony: 33--41
• Opis fizyczny: Bibliogr. 5 poz., rys., tab., wykr.

Twórcy

autor

Margis A.

• Ministerstwo Gospodarki

autor

Paszcza H.

• Agencja Rozwoju Przemysłu SA Oddział w Katowicach

Bibliografia

• 1. Polityka energetyczna Polski do 2030 r.
• 2. Wyniki działalności gospodarczej przedsiębiorstw górniczych. Sprawozdanie za grudzień i 12 miesięcy 2011 r. Monitoring procesów restrukturyzacyjnych górnictwa węgla kamiennego cz. 3. Agencja Rozwoju Przemysłu SA Oddział Katowice; Katowice, luty 2012 r.
• 3. Podstawowe informacje o rynku i sektorze węgla kamiennego i brunatnego w Polsce. Program badań statystycznych statystyki publicznej. Badanie statystyczne „Górnictwo węgla kamiennego i brunatnego w Polsce”. Agencja Rozwoju Przemysłu SA Oddział Katowice; Katowice, luty 2012 r.
• 4. Krajowe raporty z funkcjonowania Krajowego Systemu Elektroenergetycznego i Rynku Bilansującego. Polskie Sieci Elektroenergetyczne.
• 5. Dubiński J. 2013 - Kluczowe problemy polskiego górnictwa węgla kamiennego i brunatnego. Główny Instytut Górnictwa. Czerwiec 2013 r.