Pionierzy gdańskiej geologii

Sadurski, Andrzej

doi:10.7306/2025.81

Powiadomienia systemowe

Sesja wygasła!
Sesja wygasła!

Artykuł - szczegóły

Tytuł artykułu

Pionierzy gdańskiej geologii

Autorzy

Sadurski Andrzej

Treść / Zawartość

Pełne teksty:

Sadurski_A_Pionierzy_P. Geol._Vol. 73_nr 8_2025.pdf

Pobierz

Identyfikatory

DOI

10.7306/2025.81

Warianty tytułu

The pioneers of geology in the Gdañsk Region

Języki publikacji

Abstrakty

The development of earth sciences began in Gdańsk in the early 18^th century, as documented in the publications of the Gdańsk Natural Science Society and the staff of Gymnasium Academicum. The wealthy young people attended the best European universities, and as educated citizens and city authorities, they developed the economy, culture and education. From the Middle Ages to the present day, Gdańsk has been open to European influences. The organizational framework for geological research began at the end of the 19^th century with soil cartography based on geological analysis of subsoils and borehole sections, as well as the use of stratigraphy for sedimentary formations. The Technische Hochschule Danzig was established in 1904. The Department of Geology and Mineralogy was created within the school and existed until the end of World War II in January 1945. The decision to establish a Polish high school as an institution named Politechnika Gdańska (Technical University of Gdańsk) was made in May of that year. Many other high schools, research institutes and geological companies were established in the Three-City area (Gdańsk-Sopot-Gdynia) in the 1950s, 1960s and 1970s. A wide range of geological investigations, projects and engineering educa¬tion continued for decades. The golden age of Gdańsk geology and hydrogeology was at the turn of the 21^st century.

Słowa kluczowe

początkujący geologowie Gdańska edukacja geologiczna w Gdańsku Gdańskie Towarzystwo Przyrodnicze Politechnika Gdańska

beginners of Gdańsk geology education of geology in Gdańsk Gdańsk Natural Science Society Technical University of Gdańsk

Wydawca

Państwowy Instytut Geologiczny - Państwowy Instytut Badawczy

Czasopismo

Przegląd Geologiczny

Rocznik

2025

Tom

Vol. 73, nr 8

Strony

746--753

Opis fizyczny

Bibliogr. 47 poz., fot., map.

Twórcy

autor

Sadurski Andrzej

andrzej.sadurski1@wp.pl

Emerytowany pracownik Państwowego Instytutu Geologicznego - Państwowego Instytutu Badawczego oraz Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu

https://orcid.org/0000-0002-5975-4929

Bibliografia

1. ARCHIWUM PAŃSTWOWE GDAŃSK, 1988, t. 639-641. Akta osobowe, zespół Technische Hochschule Danzig um Bau des tiefern Untergrundes in Nordost-Deutschland Jahrbuch d. Reichs-stelle für das Jahr 1910. Bd. 61, Berlin.
2. DOWNOROWICZ S. (red.) i in. 2013 - Studia i absolwenci Oddziału Geologii Politechniki Gdańskiej 1951-1960. Towarzystwo Konsultantów Polskich. Gdańsk-Lubin, Wydnictwo Finestra, Lubin.
3. GALON R. 1934 - Dolina dolnej Wisły, jej kształt i rozwój na tle budowy dolnego Powiśla. Badania geograficzne. Prace Instytutu Geograficznego Uniwersytetu Poznańskiego, 12-13.
4. GEIB E. 1944 - Meeresgeologische Untesuchungen in Bereich der Ostpomerschen Küste von Stolpmünde bis zur ehemaligen deutsch-polnischen Grenze. Geol. Meere Bienengewässer. 7 H. 1. Berlin.
5. http://www.ibwpan/history
6. https://gdansk.gedanopedia.pl
7. https://pomorska biblioteka cyfrowa.pl
8. JANUSZAJTIS A. 2014 - Z dziejów gdańskiej nauki i techniki. Wydawnictwo Politechniki Gdańskiej, Gdańsk.
9. JAWORSKA-SZULC B., LIDZBARSKI M., PRUSZKOWSKA-CACE- RES M. 2015 - Zarys historii badań hydrogeologicznych w ośrodkach naukowych i naukowo-badawczych w Gdańsku. Przegląd Geologiczny, 63 (10/1): 769-773.
10. JENTSCH A. 1880 - Die geologishe Erforschung des norddeutchen Flachlandes, insbesondere Ost- und Westpreußens, in Jahren 1878-18X. Berlin.
11. JENTZSCH A. 1898-Boden Karte, Blatt Nickelswalde-Geognost. und agronom gearbeit. Berlin.
12. JENTSCH A. 1917 - Über Bohrkerne aus West und Ostpreussen. Zeitschrift der Deutschen Geologischen Gesellschaft. Bd. 68, Berlin.
13. KEILHACK K. 1906 - Ergebnisse von Bohrungen. Mitteilungen aus dem Bohrarchiv der Königlichen Geologischen Landesanstalt. II. Berlin.
14. KOZERSKI B. (red.) 2007 - Gdański system wodonośny. Wydawnictwo Politechniki Gdańskiej, Gdańsk.
15. KRAMARSKA R., KOZERSKI B. 2022 - Historia Oddziału Gdańskiego Polskiego Towarzystwa Geologicznego. Przegląd Geologiczny, 70 (4): 329-333.
16. KRAMARSKA R., ZACHOWICZ J. 2004 - Oddział Geologii Morza w Gdańsku. Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego, 410: 113-120.
17. KRÜGER J. 1918 - Die Grundwasserbewegung. Mitteilungen für Bodenkunde. Danzig.
18. KÜHN B. 1898 - Boden Karte, Blatt Käsemark (Kiezmark) - Geognost. und agronom gearbeitung. Berlin.
19. LEWIŃSKI J., SAMSONOWICZ J. 1918 - Ukształtowanie powierzchni, skład i struktura podłoża dyluwium wschodniej części Niżu północ- no-europejskiego. Prace Towarzystwa Naukowego, 31. Warszawa
20. MOLDENHAUER E. 1926 - Die Baugrundkarte des Danziger Stadt. Gebietes. Schriften d. Naturforschenden Gesellschaft in Danzig. Bd. 17. Danzig.
21. OSTENDORFF E. 1930 - Die Grundwasserböden des Weichseldeltas. Statistiches Landesamt. Danzig.
22. OSTENDORFF E. 1944 - Die Grundwasser in nordöstlichen Weichseldelta mit besonderer Berücksichtigung der Versalzung. In: Schriften. d. Landeskundlichen Forschungstelle. (Danzig). Stremme edit., Bd. III. Danzig.
23. OSTENDORFF E., SONNTAG P., WOLDSTEDT P. 1942 - Geologisch-morphologische Übersichtsskizze 1 : 650 000. Stremme H. edit., 1942. Danzig.
24. PAZDRO Z. 1955 - Mapa hydrogeologiczna, jej treść i znaczenie. Przegląd Geologiczny, 3 (4): 149-155.
25. PAZDRO Z. 1956 - Materiały archiwum wierceń. Tom VIII, Wydawnictwo Geologiczne, Warszawa.
26. PAZDRO Z. 1958 - Wody podziemne regionu gdańskiego. Przegląd Geologiczny, 6 (6): 241-244.
27. PAZDRO Z. 1977 - Hydrogeologia ogólna. Wydawnictwa Geologiczne, Warszawa.
28. POMIANOWSKI K., RYBCZYŃSKI M., WÓYCICKI K. 1934 - Hydrologia, tom II, Wody gruntowe. Warszawa.
29. PRACA ZBIOROWA ze wstępem Alberta Wangerina (1979) - Beiträge und Dokumente zur Geschichte der Technischen Hochschule Danzig 1904-1945. Th. Schäfer Druckerei GmbH, Hannover.
30. SAMSONOWICZ J. 1938 - Über das Quartär und den Untergrund des Quartärs im polnischen Südbaltikum nach neuen Tiefbohrungen in Jurata und Karwia. Geol. fören. Bd. 60, H. 4. Stockholm.
31. SCHROEDTER E. 1931 - Die Salzhaltigen grundwasser an der Weichselmündung - Geologische und Chemische Untersuchungen. Danziger Statist. Miteilungen, 13. Danzig.
32. SEE K. 1944 - Einige neure Tiefborunden bei Danzig. Schriften d. Landeskundlichen Forschungstelle Danzig. Bd. III. Danzig.
33. SIMSON P. 1913 - Geschichte der Stadt Danzig. Danzig.
34. SONTAG P. 1919 - Geologie von Westpreußen. 412 Seiten. Berlin.
35. STREMME H. (red.) 1942 - Beitrage zur Bodenforschung des Reichsgaues Danzig - Westpreußen. Band I. Schriften der Landeskundlichen Forschungsstelle. Herausgegben im Auftrage des Gauhauptmanns des Reichsgaues Danzig-Westpreußen, Raihe III. Verlag A.W. Kafemann, Danzig
36. STREMME H. 1942 - Karte der nußbaren Steine und Erden im Gebiet der Weichselmündung. Leiter H. Stremme, 1942. Danzig.
37. TEJCHMAN A., TOPOLNICKI M. (red.) 1999 - Księga jubileuszowa 50-lecia Wydziału Hydrotechniki. Wydawnictwa Politechniki Gdańskiej. Gdańsk
38. THIEM G. 1916 - Mapa hydroizohips obszaru Gdańska. Opinia o rozbudowie wodociągów miasta Gdańska z dwoma szkicami i jednym planem poglądowym (tłum. z jęz. niemieckiego). THL Verlag. Leipzig.
39. TORNQUIST A. 1910 - Geologie von Ostpreussen. Professor der geologie und Paleontologie an der Univeristät Königsberg. Verlag von Gebruder Borntraeger, Berlin.
40. WIŚNIOWSKI T. 1931 - Geologia polska w ostatnich latach pięćdziesięciu (1875-1925). Kosmos, tom jubil.: 3-41. Odbitka. Kraków.
41. WOLFF W. 1897 - Geognostische und agronomische nearbaitet der Boden Karte 1 : 25 000, Blatt Praust. Berlin.
42. WOLFF W. 1903 - Erläuterungen zur geologischen Karten von Preussen. Blatt Praust. Berlin.
43. WOLFF W. 1898 - Boden Karte, Blat Trutenau. Geognost. und agronom gearbeit. Berlin.
44. WOLFF W. 1914 - Die Geologische Entwicklung Westpreußens. Schriften der Naturforschendenden Gesellschaft in Danzig. Danzig.
45. ZEISE O. 1897 - Boden Karte, Blatt Weichselmünde mit Neufahrwasser - Geognost. und agronom gearbeitetung. Berlin.
46. ZEISE D. 1899 - Über einige Aufnahme und Tiefbohrergebnisse in der Danziger Gegend. Jahrbuch d. K. L. Preuß. Geol. Landesamt - A. Bd. XIX. Berlin.
47. ZEISE D. 1903 - Erläuterungen zur geologischen Karten von Preussen. Blatt Danzig. Berlin.

Typ dokumentu

Bibliografia

Identyfikator YADDA

bwmeta1.element.baztech-51672f9c-7156-450b-85fc-8f8d67556f89