Asfalteny naftowe – przegląd wybranych zagadnień

• Autorzy: Jarosiński P. , Lorek A.

Identyfikatory

DOI

10.18668/NG.2018.09.08

Warianty tytułu

EN

Petroleum asphaltenes – review of selected issues

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Asfalteny naftowe są to polarne, aromatyczne składniki ropy naftowej o dużych masach cząsteczkowych. W trakcie przerobu ropy gromadzą się w znacznych ilościach w ciężkich frakcjach pozostałościowych. Ich obecność powoduje takie problemy jak zatykanie rurociągów oraz dezaktywację katalizatorów procesów pogłębionej konwersji. Jest to efektem skłonności asfaltenów do agregacji, skutkującej wytrącaniem osadów. W artykule opisano budowę cząsteczek asfaltenów, mechanizmy agregacji (flokulacji) i czynniki na nią wpływające, a także następstwa tego zjawiska. Przedstawiono również metody oceny stabilności fazowej ropy i produktów naftowych oraz omówiono działanie dodatków dyspergujących, służących jej poprawie.

EN

Asphaltenes are polar, aromatic and heavy-molecular-weight components of petroleum. During the processing of oil they accumulate in large quantities in heavy residue fractions. Their presence causes problems such as clogging of pipelines and deactivation of catalysts in deep conversion processes. This is due to the tendency of asphaltenes to aggregate resulting in precipitation. The article describes the structure of asphaltenes, the mechanisms of aggregation (flocculation) and the factors influencing it, as well as the consequences of this phenomenon. The methods of assessing the phase stability of crude oil and petroleum products are also presented, and the effects of dispersant additives are discussed.

Słowa kluczowe

PL

asfalteny; ropa naftowa; agregacja; stabilność fazowa; dyspergator

EN

asphaltenes; crude oil; aggregation; phase stability; dispersants

• Wydawca: Instytut Nafty i Gazu - Państwowy Instytut Badawczy
• Czasopismo: Nafta-Gaz
• Rocznik: 2018
• Tom: R. 74, nr 9
• Strony: 690--697
• Opis fizyczny: Bibliogr. 32 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Jarosiński P.

• Politechnika Warszawska, Wydział Budownictwa, Mechaniki i Petrochemii, Instytut Chemii, ul. Łukasiewicza 17, 09-400 Płock

autor

Lorek A.

• Politechnika Warszawska, Wydział Budownictwa, Mechaniki i Petrochemii, Instytut Chemii, ul. Łukasiewicza 17, 09-400 Płock

Bibliografia

• [1] Augulyte L., Kliaugaite D., Racys V., Jankunaite D., Zaliauskiene A., Andersson P.L., Bergqvist P.A.: Chemical and Ecotoxicological Assessment of Selected Biologically Activated Sorbents for Treating Wastewater Polluted with Petroleum Products with Special Emphasis on Polycyclic Aromatic Hydrocarbons. Water, Air, and Soil Pollution 2008, vol. 195, no. 1, s. 243–256.
• [2] Baran A., Tarnowski M.: Phytotoxkit/Phytotestkit and Microtox as tools for toxicity assessment of sediments. Ecotoxicology and Environmental Safety 2013, vol. 98, s. 19–27.
• [3] Baudo R., Foudoulakis M., Rapis G., Perdaen K., Lanneau W., Paxinou A.-C.M., Kouvdou S., Persoone G.: History and sensitivity comparison of the Spirodela polyrhiza microbiotest and Lemna toxicity tests. Knowledge and Management of Aquatic Ecosystems 2015, vol. 416, no. 23, DOI: 10.1051/kmae/2015019.
• [4] Blinova I., Niskanen J., Kajankari P., Kanarbik L., Käkinen A., Tenhu H., Penttinen O.P., Kahru A.: Toxicity of two types of silver nanoparticles to aquatic crustaceans Daphnia magna and Thamnocephalus platyurus. Environ. Sci. Pollut. Res. Int. 2013, vol. 20, no. 5, s. 3456–3463.
• [5] Chial B., Persoone G.: Cyst-based toxicity tests XII. Development of a short-chronic sediment toxicity test with the ostracod crustacean Heterocypris incongruens: Selection of test parameters. Environ. Toxicol. 2002, vol. 17, no. 6, s. 520–527.
• [6] Foucault Y., Durand M.J., Tack K., Schreck E., Geret F., Leveque T., Pradère P., Goix S., Dumat C.: Use of ecotoxicity test and ecoscores to improve the management of polluted soils: case of a secondary lead smelter plant. Journal of Hazardous Materials 2013, vol. 246–247, s. 291–299.
• [7] Jakubowicz P., Steliga T., Kluk D.: Ocena zmian toksyczności ostrej wód złożowych z wykorzystaniem testów ekotoksykologicznych. Nafta-Gaz 2013, nr 5, s. 409–417.
• [8] Mankiewicz-Boczek J., Nałęcz-Jawecki G., Drobniewska A., Kaza M., Sumorok B., Izydorczyk K., Zalewski M., Sawicki J.: Application of a microbiotests battery for complete toxicity assessment of rivers. Ecotoxicology and Environmental Safety 2008, vol. 71, no. 3, s. 830–836.
• [9] Matejczyk M., Płaza G.A., Nałęcz-Jawecki G., Ulfig K., Markowska-Szczupak A.: Estimation of the environmental risk posed by landfills using chemical, microbiological and ecotoxicological testing of leachates. Chemosphere 2011, vol. 82, no. 7, s. 1017–1023.
• [10] Persoone G.: Toxkit Microbiotests: Practical and Low Cost Tools for Research and Toxicity Monitoring. 3rd International Symposium on Green Chemistry for Environment, Health and Development, 2012.
• [11] Persoone G., Marsalek B., Blinova I., Torokne A., Zarina D., Manusadzianas L., Nałęcz-Jawecki G., Tofan L., Stepanova N., Tothova L., Kolar B.: A practical and user-friendly toxicity classification system with microbiotests for natural waters and wastewaters. Environ. Toxicol. 2003, vol. 18, no. 6, s. 393–397.
• [12] Steliga T.: Ocena efektywności biodegradacji węglowodorów ropopochodnych w zastarzałym odpadzie z dołu urobkowego Graby-59 w warunkach przemysłowych metodą in-situ. Nafta-Gaz 2014, nr 6, s. 351–364.
• [13] Steliga T., Jakubowicz P., Kapusta P.: Changes in toxicity during treatment of wastewater from oil plant contaminated with petroleum hydrocarbons. Journal of Chemical Technology and Biotechnology 2015, vol. 90, no. 8, s. 1408–1418.
• [14] Zima G.: Wykorzystanie metod bioindykacji do oceny toksyczności środków chemicznych stosowanych w składach płuczek wiertniczych. Nafta-Gaz 2012, nr 2, s. 115–122.

Uwagi

PL

Opracowanie rekordu w ramach umowy 509/P-DUN/2018 ze środków MNiSW przeznaczonych na działalność upowszechniającą naukę (2018).