Uwagi o wykorzystaniu tachimetrów bezlustrowych w inwentaryzacji architektonicznej

• Autorzy: Klimkowska H. , Wróbel A.

Warianty tytułu

EN

Uwagi o wykorzystaniu tachimetrów bezlustrowych w inwentaryzacji architektonicznej

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W ostatnich latach obserwuje się szybki rozwój instrumentów wykorzystujących pomiar odległości bez konieczności stosowania luster. Przeprowadzono badania, które wykazały, że dokładność pomiaru odległości do płaskich i równych ścian wynosi około ±3 mm Z dotychczasowych doświadczeń stosowania takich tachimetrów w pomiarach inwentaryzacyjnych wynika, że pojawiają się problemy z dokładnością pomiaru narożników obiektu. Pomiar odległości odbywa się, bowiem za pomocą wiązki lasera, która daje na obiekcie plamkę o średnicy kilka do kilkudziesięciu mm w zależności od odległości. Odległość jest mierzona nie do punktu, a do pewnej powierzchni. Powoduje to błędy w pomiarze odległości do narożników. Z przeprowadzonych przez autorów badań wynika, że pomiar odległości do narożnika wklęsłego charakteryzuje się błędem systematycznym zmniejszającym wartość odległości o kilka mm (efekt zaokrąglenia narożnika). Pomiar narożników wypukłych jest obarczony podobnym błędem na plus, ale pod warunkiem, że cała wiązka lasera odbija się od bliskiego otoczenia narożnika. Jeżeli celujemy na narożnik tak, iż część wiązki trafia obok narożnika i odbija się od dalszych obiektów, błędy pomiaru odległości mogą wynosić od kilkunastu do kilkudziesięciu mm, a czasami nawet więcej.

EN

In recent years, there has been rapid progress of instruments which are able to measure distance without using reflectors. This method of measurement has been adopted in laser scanners and in some total stations. The range of distance measurement, as well as its accuracy, make it useful for architectural measuring purposes. According to the producers’ information, the accuracy of distance measurement with reflectorless total stations varies between 3 and 5 mm, with the range of measurement up to 1 200 m. The accuracy of object documentation required by Polish technical standards (G-3.4) is 1÷3 cm (for well-preserved objects) – thus, the usage of reflectorless total stations fulfills the accuracy requirements. Experiments using reflectorless total stations in architectural documentation measurements show some problems with pointing onto the wall-corner points. The distance measurement take place with a laser bundle, which illuminates a spot on the object’s surface. The size of the spot is a dozen or so for 50m distance from object, and it increases along with the distance from the object. This means that the resulting measuring distance is the average of the spot surface distances. When the measuring point is the corner of a wall, such an average distance does not match the proper corner point distance. There are two cases of corners (convex or concave corner) and the results of measurements are different for both of them. In case of concave corners, the average distance of the spot is smaller than the real corner distance. The test measurements shows, that this difference is not greater than a few millimeters. Such a difference can be disregarded. The worse case is with convex corners – part of the spot can touch further objects, so the result can differ more, from over a dozen up to several dozen millimeters (max. 130 mm). In such cases, a good solution could be achieved with a proper method of pointing – the whole spot should touch the wall, close to the corner. The result of test measurements (with the execution of pointing requirements) gives the standard deviation of the measured distance ca ±3 mm. Such accuracy proves that reflectorless total stations can be used not only for direct documentation measurements, but also for determination of photogrammetric control points (signalized or not).

Słowa kluczowe

PL

inwentaryzacja architektoniczna; dokładność pomiaru; tachimetr; bezlustrowy pomiar odległości

EN

object documentation; accuracy of distance measurement; total station; reflectorless distance measurement

• Wydawca: Zarząd Główny Stowarzyszenia Geodetów Polskich
• Czasopismo: Archiwum Fotogrametrii, Kartografii i Teledetekcji
• Rocznik: 2006
• Tom: Vol. 16
• Strony: 297--303
• Opis fizyczny: Bibliogr. 6 poz.

Twórcy

autor

Klimkowska H.

• Zakład Fotogrametrii i Informatyki Teledetekcyjnej, Akademia Górniczo-Hutnicza w Krakowie

autor

Wróbel A.

• Zakład Fotogrametrii i Informatyki Teledetekcyjnej, Akademia Górniczo-Hutnicza w Krakowie

Bibliografia

• 1. Boroń A., Borowiec M, Wróbel A., 2004. Kompleksowa, cyfrowa dokumentacja fotogrametryczna wzgórza zamkowego w Rabsztynie koło Olkusza. Archiwum Fotogrametrii, Kartografii i Teledetekcji, Vol. 14, s. 97-109.
• 2. Klimkowska H. 2006. Wykorzystanie tachimetrów z bezlustrowym pomiarem odległości do inwentaryzacji architektonicznej. Praca dyplomowa AGH Kraków 2006.
• 3. Lenda G., 2005. Zastosowanie funkcji sklejanych w zautomatyzowanym procesie geodezyjnej kontroli kształtu powierzchni obiektów budowlanych. Rozprawa doktorska, AGH Kraków 2005
• 4. Mierzwa W., Rzonca A,. 2003. Skanowanie powierzchni jako nowa metoda rejestracji i interpretacji szczegółów architektonicznych. Archiwum Fotogrametrii, Kartografii i Teledetekcji, Vol. 13B, s. 427-434.
• 5. Pazurkiewicz A., 2005. Skaning laserowy skanerem trimble gs200 w dokumentowaniu złożonych obiektów zabytkowych na przykładzie kaplicy mariackiej na Wawelu. Praca dyplomowa, AGH Kraków 2005.
• 6. Wytyczne techniczne G-3.4 Inwentaryzacja zespołów urbanistycznych, zespołów zieleni i obiektów architektury. GUGiK 1981.