Przegląd narzędzi badawczych do oceny kultury organizacyjnej w systemie opieki zdrowotnej

• Autorzy: Szara M. , Ksykiewicz-Dorota A. , Klukow J. , Lamont M.

Identyfikatory

DOI

10.29119/1641-3466.2018.117.39

Warianty tytułu

EN

Review of research instruments for assessment of organizational culture in health care system

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Kultura organizacyjna to pojęcie wieloznaczne, które wyraża się w podzielanych przez członków organizacji wartościach, w języku i symbolach oraz obowiązujących metodach postępowania i rutynowych procedurach. Uznawana jest za znaczący czynnik sukcesu organizacji. Kultura organizacyjna odzwierciedla także umiejętności kadry zarządzającej oraz pracowników w zakresie formułowania celów, metod ich realizacji oraz sposobu funkcjono-wania organizacji. Celem pracy była analiza piśmiennictwa dotycząca struktury oraz zasad stosowania narzędzi używanych w pomiarze kultury organizacyjnej w systemie opieki zdrowotnej. Przegląd literatury dotyczącej narzędzi do oceny kultury organizacyjnej w systemie opieki zdrowotnej wykazał ich dużą liczbę w bibliografii zagranicznej. Większość narzędzi badawczych było poddanych standaryzacji, jednak wiele z nich nie zawiera wszystkich czynników oceny kultury organizacyjnej. Stąd ich stosowanie budzi wątpliwości natury metodolo-gicznej. Z przeprowadzonego przeglądu wynika, iż wśród zaprezentowanych narzędzi badawczych najcenniejsze wydają się być te, które umożliwiają ocenę kultury organizacyjnej w kontekście wieloaspektowym, mają wysoki współ-czynnik rzetelności i trafności, a także pozwalają na wyznaczenie typu kultury organizacyjnej.

EN

Organizational culture is an ambiguous concept, expressed in values, language, and symbols shared by the members of the organization, and the valid practices and routine procedures. It is considered an important success factor of an organization. Organizational culture reflects also the skills of the management staff and employees in the areas of the formulation of goals, methods of their attainment, and ways of functioning of the organization. The objective of the study was analysis of literature concerning the structure and principles of using instruments applied in the measurement of organizational culture in the system of health care. The review of literature concerning instruments for the measurement of organizational culture in the health care system showed a high number of international reports. The majority of the research instruments were subjected to standardization. However, many of them do not contain all the elements for evaluation of organizational culture. Hence, the use of these instruments evokes doubts about their methodological nature. The conducted review of research instruments shows that among the presented instruments, those which enable evaluation of organizational culture in a multi-aspect context, possess a high reliability and validity coefficient and allow determination of the type of organizational culture, seem to be the most valuable.

Słowa kluczowe

PL

kultura organizacyjna; system opieki zdrowotnej; zarządzanie; pielęgniarstwo

EN

organizational culture; health care system; management; nursing

• Wydawca: Wydawnictwo Politechniki Śląskiej
• Czasopismo: Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska
• Rocznik: 2018
• Tom: z. 117
• Strony: 587--608
• Opis fizyczny: Bibliogr. 37 poz.

Twórcy

autor

Szara M.

• Uniwersytet Medyczny w Lublinie Wydział Nauk o Zdrowiu Katedra i Zakład Zarządzania w Pielęgniarstwie

autor

Ksykiewicz-Dorota A.

• Uniwersytet Medyczny w Lublinie Wydział Nauk o Zdrowiu Katedra i Zakład Zarządzania w Pielęgniarstwie

autor

Klukow J.

• Uniwersytet Medyczny w Lublinie Wydział Nauk o Zdrowiu Katedra i Zakład Zarządzania w Pielęgniarstwie

autor

Lamont M.

• Uniwersytet Medyczny w Lublinie Wydział Nauk o Zdrowiu Katedra i Zakład Zarządzania w Pielęgniarstwie

Bibliografia

• 1. Aniszewska G.: Kultura organizacyjna w zarządzaniu. PWE, Warszawa 2007.
• 2. Cameron K.S., Quinn R.E.: Kultura organizacyjna – diagnoza i zmiana. Oficyna Ekonomiczna, Kraków 2003.
• 3. Coeling H., Simms I.: Facilitating Innovation at the Nursing Unit Level though Cultural Assessment, Part I: How to Keep Management Ideas from Faling on Deaf Ears. „J. Nurs. Admin.”, Vol. 23, 1993.
• 4. Cooke R.A., Szumal A.L.: Measuring normative beliefs and shared behavioral expectations in organizations: the reliability and validity of the Organizational Culture Inventory. „Psychol. Rep.”, Vol. 72, 1993.
• 5. Frey R., Boyd M., Foster S. et al.: What's the diagnosis? Organisational culture and palliative care delivery in residential aged care in New Zealand. „Health Soc. Care Comm.”, Vol. 24, No. 4, 2016.
• 6. Goodridge D., Hack B.: Assessing the Congruence of Nursing Models with Organizational Culture: A Quality Improvment Perspective. „J. Nurs. Care. Qual.”, Vol. 10, No. 2, 1996.
• 7. Handy C.: Undestanding organizations. Oxford University Press, New York 1983.
• 8. Harrison R.: Understanding your organization’s charakter. „Harvard Bus. Rev.”, Vol. 50, No. 3, 1972.
• 9. Heritage B., Pollock C., Roberts L.: Validation of the Organizational Culture Assessment Instrument. „PLoS ONE”, Vol. 9, No. 3, 2014, e92879 DOI:10.1371/journal.pone. 0092879.
• 10. Ionescu M.A., Bratosin S.: Desirable Typologies Of Organizational Culture In Quality Management Implementation. Communicational Findings. „Management & Marketing”, Vol. 4, No. 3, 2009.
• 11. Jöns I., Hodapp M., Weiss K.: Kurzskalazur Erfassung der Unternehmenskultur (KUK). „Mannheimer Beiträgezur Wirtschafts- und Organisations Psychologie”, Vol. H.1, 2006.
• 12. Jung T., Scott T., Davies H.T.O., Bower P., Whalley D., McNally R., Mannion R.: Instrument for the Explotation of organizational Culture. 2007.
• 13. Kangas S., McKee C., Waddle R.: Organizational factors, nurses job satisfaction and patient satisfactions with nursing care. „J. Nurs. Admin.”, Vol. 29, No. 1, 1999.
• 14. Kingle R.S., Burgoon M., Afifi W. et al.: Rethinking how to measure organizational culture in the hospital setting. The Hospital Culture Scale. „Eval. Health Prof.” Vol. 18, No. 2, 1995.
• 15. Kirsh B.: Organizational culture, climate and person-enviromentfit: Relationship with employment outcomes form mental health consumers. „Work”, Vol. 14, 2000.
• 16. Körner M., Wirtz M., Bengel J.: Relationship of organizational culture, teamwork and job satisfaction in interprofessional teams. „BMC Health Serv. Res.”, Vol. 15, 2015, DOI 10.1186/s12913-015-0888-y.
• 17. Lee S.K.J., Yu K.: Corporate culture and organizational performance. „J. Manage. Psychol.”, Vol. 19, No. 4, 2004.
• 18. Litwinenko A., Cooper C.L.: The Impact of Trust Status on Corporate Culture. „Manag. Med.”, Vol. 8, No. 4, 1994.
• 19. Lok P., Crawford J.: The relationship between commitment and organiztional culture, subculture, leaderhip style and job satisfaction in organizational change and development. „Leadership Org. Dev. J.”, Vol. 20, No. 7, 1999.
• 20. Marchand A., Haines III V.Y., Dextras-Gauthier J.: Quntitative analysis of organizational culture in ocupational health research: a theory-based validation in 30 workplaces of the organizational culture profile instrument. „BMC Public Health”, Vol. 13, 2013.
• 21. Minvielle E., Dervaux B., Retbi A. et al.: Culture, organization, and management in intensive care: construction and validation of a multidimensional questionnaire. „J. Crit. Care”, Vol. 20, No. 2, 2005.
• 22. Nogalski B.: Kultura organizacyjna. Duch organizacji. Oficyna OPO, Bydgoszcz 1998.
• 23. O’Reilly C., Chatman J., Caldwell D.F.: People and organizational culture: A profile comparison approach to assessing person-organization fit. „Acad. Manage. J.”, Vol. 34, No. 3, 1991.
• 24. Quinn R.E., Rohrbaugh J.: A spatial model of effectiveness criteria: Towards a competing values approach to organizational analysis. „Manage. Sci.”, Vol. 29, 1983.
• 25. Rizzo J.A., Gilman M.P., Mersmann C.A.: Facilitating Care Delivery: Redesing Using Measures of Unit Culture and Work Characteristics. „J. Nurs. Admin.”, Vol. 24, No. 5, 1994.
• 26. Rovithis M., Linardakis M., Rikos N. et al.: Organizational Cultureamong Nurses Working in the Public Health Sector on the Island of Crete – Greece. „J. Health Sci.”, Vol. 10, No. 2, 2016.
• 27. Sarros J., Gray J., Desten I., Cooper B.: The organizational Culture Profile Revisited and Revised: An Australian Perspective. „Aust. J. Manage.”, Vol. 30, No. 1, 2005.
• 28. Scott W.E., Cummings L.L. (red.): Zachowania człowieka w organizacji, t. 1. PWN, Warszawa 1983.
• 29. Seago J.A.: Organizational Culture in Hospitals: Issues in Measuement. „J. Nurs. Meas.”, Vol. 5, No. 2, 1997.
• 30. Shortell S., Rousseau D., Gillies R. et al.: „Organizational Assessment in Intensive Care Units (ICUs): Construct Development, Reliability, and Validity of the ICU Nurse – Physician Questionnaire. „Med. Care”, Vol. 29, No. 8, 1991.
• 31. Sieveking N., Bellet W., Marston R.C.: Employees' views of their work experience in private hospitals. „Health Serv. Manage. Res.”, Vol. 6, No. 2, 1993.
• 32. Sikorski C.: Kultura organizacyjna. C.H. Beck, Warszawa 2002.
• 33. Tietschert M., Angeli F., van Raak A. et al., „International Journal of Integrated Care (IJIC)”, Annual Conference Supplement, Vol. 14, 2014.
• 34. Vandenberghe C.: Organizational culture, person-culture fit, and turnover: a replication in health care industry. „J. Organiz. Behav.”, Vol. 20, 1999.
• 35. van Muijen J.J., Koopman P., De Witte L. et al.: Organizational Culture: The Focus Questionnaire. „Eur. J. Work Organ. Psy.”, Vol. 8, No. 4, 1999.
• 36. Wallach E.J: Individuals and Organizations The Cultural Match. „Train. Dev. J.”, Vol. 37, No. 2, 1983.
• 37. Zachariadou T., Zannetos S., Pavlakis A.: Oranizational culture in the primary Healthcare setting of Cyprus. „BMC Health Serv. Res.”, Vol. 13, 2013, DOI: 10.1186/1472-6963- 13-112.

Uwagi

PL

Opracowanie rekordu w ramach umowy 509/P-DUN/2018 ze środków MNiSW przeznaczonych na działalność upowszechniającą naukę (2019).