Scalenia gruntów jako niedostatecznie wykorzystane narzędzie w rozwoju obszarów wiejskich

• Autorzy: Pijanowski Jacek M.

Identyfikatory

DOI

10.15199/50.2021.7.1

Warianty tytułu

EN

Land consolidation as an underused tool in the rural development

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Niniejszy artykuł powstał na bazie pierwszych wyników ogólnopolskiego projektu badawczego pt. „Środowiskowe i społeczne efekty prac urządzeniowo-rolnych w Polsce” (oraz wcześniejszych prac badawczych). Projekt ten poświęcony jest pozarolniczym korzyściom scaleń gruntów w ujęciu aspektów wodno-melioracyjnych i ekologiczno-krajobrazowych w przygotowaniu przestrzeni wiejskiej na postępujące zmiany klimatyczne. W ramach krótkiej dyskusji opartej o wyniki ww. projektu i praktykę wybranych krajów europejskich, autor podejmuje rozważania dotyczące potrzeby pełniejszego wykorzystania scaleń gruntów w realizacji działań Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich (PROW).

EN

This article is based on the first results of a nationwide research project entitled „Environmental and social effects of land development works in Poland” (and previous research works). This project is devoted to the non-agricultural benefits of land consolidation in terms of water-melioration and ecological-landscape aspects in preparing rural space for progressive climate change. As part of a short scientific discussion based on the results of the project and the practice of selected European countries, the author makes considerations about the need to use land consolidation more fully to implement measures of the Polish Rural Development Programme (PROW).

Słowa kluczowe

PL

scalenia gruntów; prace urządzeniowo-rolne; ochrona środowiska; kształtowanie krajobrazu; przeciwdziałanie zmianom klimatycznym

EN

land consolidation; agricultural land development works; environmental protection; landscaping; counteracting climate change

• Wydawca: Wydawnictwo SIGMA-NOT
• Czasopismo: Przegląd Geodezyjny
• Rocznik: 2021
• Tom: R. 93, nr 7
• Strony: 10--16
• Opis fizyczny: Bibliogr. 24 poz.

Twórcy

autor

Pijanowski Jacek M.

• Uniwersytet Rolniczy w Krakowie, ul. Balicka 253a, 30-198 Kraków

• https://orcid.org/0000-0002-1324-9695

Bibliografia

• [1] Bayerisches Staatsministerium für Landwirtschaft und Forsten (BayStMLF). 2006. Ländliche Entwicklung in Bayern 2006, Monachium.
• [2] Bertling H., Dielmann R., Ebert-Hatzfeld T., Ewald W.G., Franz K.H., Gottwald M., Hunke-Klein M., Kaiser C., Koch W., Lorig A., Lux N., Rodig C., Weber T., Wienand H. 2014. „Strategische Lösungsansätze und Best-Practice-Beispiele zum Thema Hochwasservorsorge”. Bund-Länder-Arbeitsgemeinschaft Nachhaltige Landentwicklung (ArgeLandentwicklung). 92 s.
• [3] Bonotto M., Bussmann G., Heeb U., Hellemann P., Hersche T., Kröpfli C., Reusser S., Würsch M. 2020. „Les améliorations structurelles dans l’espace rural – Vue d'ensemble”. Éditeur Office fédéral de l’agriculture (OFAG) & Suissemelio. www.publicationsfederales.admin.ch. No d’art. 730.003.F, Berno.
• [4] Dacko M., Janus J., Pijanowski J.M., Taszakowski J., Wojewodzic T. 2019. Efektywność ekonomiczna scaleń gruntów w Polsce. Wydawnictwo zrealizowane w ramach Planu Działania Krajowej Sieci Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020 – Plan Operacyjny na lata 2014-2020. Kraków. https://scalenia.urk.edu.pl/zasoby/207/Efektywnosc_ekonomiczna_scalen_gruntow_w_Polsce.pdf.
• [5] Dacko M., Wojewodzic T., Pijanowski J.M., Taszakowski J., Dacko A., Janus J. 2021. „Increase in the value of agricultural parcels – modelling and simulation of the effects of land consolidation project”. Agriculture 11(5): 388. https://doi.org/10.3390/agriculture11050388.
• [6] Grgić I. 2019. „Od posljednje veće komasacije u Hrvatskoj prošlo je tridesetak godina”. Poslovni dnevnik 23. prosinac 2019. https://www.poslovni.hr/kolumne/od-posljednje-vece-komasacije-u-hrvatskoj-proslo-je-tridesetak-godina-360972 (dostęp: 28.05.2021 r.).
• [7] Hendricks A., Lisec A. 2013. „Komasacije pri velikih infrastrukturnih projektih v Nemčiji”. Geodetski vestnik 58 (1): 46-68.
• [8] Izydorczyk K., Michalska-Hejduk D., Frątczak W., Bednarek A., Łapińska M., Jarosiewicz P., Kosińska A., Zalewski M. 2015. Strefy buforowe i biotechnologie ekohydrologiczne w ograniczaniu zanieczyszczeń obszarowych. Europejskie Regionalne Centrum Ekohydrologii Polskiej Akademii Nauk, ISBN 978-83-928245-1-0, Łodź.
• [9] Karg J. 2003. Zadrzewienia śródpolne, strefy buforowe i miedze. Copyright by Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi, Warszawa.
• [10] Lisec A., Pintar M. 2005. „Conservation of natural ecosystems by land consolidation in the rural landscape”. Acta agriculturae Slovenica 85-1: 73-83, maj 2005.
• [11] Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi. 2021. Program Rozwoju Obszarów Wiejskich (PROW) na lata 2014-2020 – aktualizacja przyjęta przez KE dnia 8.03.2021 r. Warszawa.
• [12] Pijanowski J.M. 2021. „Słowo o kompleksowości scaleń gruntów (prac urządzeniowo-rolnych)”. Przegląd Geodezyjny 4/2021: 26.
• [13] Pijanowski J.M. 2020. „Rola scaleń gruntów w realizacji celów środowiskowych”. Przegląd Geodezyjny 8/2020: 11-15.
• [14] Pijanowski J.M., Bogdał A., Książek L., Wojewodzic T., Kowalik T., Wałęga A., Zarzycki J., Zadrożny P., Nicia P., Strużyński A., Dacko M., Wyrębek M, Goleniowski K., Skorupka M. 2020. Ocena wkładu zrealizowanych prac urządzeniowo-rolnych w realizację celów środowiskowych i społecznych na obszarach wiejskich na przykładzie 4 obiektów – po jednym obiekcie z województw (alfabetycznie): dolnośląskiego, lubelskiego, małopolskiego i śląskiego w perspektywie PROW 2007-2013 lub 2014-2020. Uniwersytet Rolniczy w Krakowie. Ekspertyza wykonana w ramach operacji „Środowiskowe i społeczne efekty prac urządzeniowo-rolnych” (umowa nr: KSOW/4/2020/060), Kraków-Warszawa-Wrocław. https://prace_urzadzeniowo-rolne.urk.edu.pl/zasoby/233/Ekspertyza_II.pdf.
• [15] Pijanowski J.M., Kuryłowicz T., Woch F. 2018. Koncepcja założeń unormowań prawnych w zakresie kompleksowego urządzania obszarów wiejskich (KUOW) w Polsce. Opracowanie wewnętrzne na zlecenie Dyrektora Generalnego Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa. Warszawa-Kraków-Białystok-Puławy, 176 s. + 10 załączników.
• [16] Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1303/2013 z dnia 17 grudnia 2013 r. ustanawiające wspólne przepisy dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego, Funduszu Spójności, Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich oraz Europejskiego Funduszu Morskiego i Rybackiego oraz ustanawiające przepisy ogólne dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego, Funduszu Spójności i Europejskiego Funduszu Morskiego i Rybackiego oraz uchylające rozporządzenie Rady (WE) nr 1083/2006.
• [17] Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1305/2013 z dnia 17 grudnia 2013 r. w sprawie wsparcia rozwoju obszarów wiejskich przez Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (EFRROW) i uchylające rozporządzenie Rady (WE) nr 1698/2005.
• [18] Schlosser F. 1999. „Ländliche Entwicklung im Wandel der Zeit”. Zielsetzungen und Wirkungen. Bayerisches Staatsministerium für Ernährung, Landwirtschaft und Forsten, Monachium.
• [19] Ustawa konfederacji z dnia 8 października 1971 roku o ochronie wód przed zanieczyszczeniami (SR 814.20) (Bundesgesetz vom 8. Oktober 1971 über den Schutz der Gewässer gegen Verunreinigung).
• [20] Ustawa konfederacji z dnia 22 czerwca 1979 roku o planowaniu przestrzennym (SR 700) (Bundesgesetz über die Raumplanung vom 22. Juni 1979 – Stand am 1. Januar 2019).
• [21] Ustawa kantonu Bazylea-Okręg z dnia 3 lutego 1829 roku o wprowadzeniu trwałych dróg gruntowych (Gesetz vom 3. Februar 1829 über Einführung bleibender Feldwege).
• [22] Ustawa kantonu Bazylea-Okręg z dnia 2 września 1895 roku o regulacji pól i zakładaniu dróg gruntowych (Gesetz vom 2. September 1895 betreffend Felderregulierungen und Anlegung von Feldwegen).
• [23] Utz-Jordi H. 1993. Die Meliorationen von Ettingen. Verlag des Kantons Basel-Landschaft, Liestal (ISBN 3-85673-231-4).
• [24] Wojewodzic T., Janus J., Dacko M., Pijanowski J.M., Taszakowski J., 2021. „Measuring the Effectiveness of Land Consolidation: an Economic Approach Based on Selected Case Studies from Poland”. Land Use Policy 2021, Vol. 100, https://doi.org/10.1016/j.landusepol.2020.104888.

Uwagi

Opracowanie rekordu ze środków MNiSW, umowa Nr 461252 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki" - moduł: Popularyzacja nauki i promocja sportu (2021).