Analysis of Poznan’s panorama and guidelines for the use of urban perspectives in town planning

• Autorzy: Neumann M.

Warianty tytułu

PL

Studium panoram Poznania oraz wytyczne do ochrony ekspozycji widokowej

• Języki publikacji: EN PL

Abstrakty

EN

The article addresses the issues of city panoramic views on the example of Poznań. The subject was raised since no account was taken of protecting panoramas in the process of city’s structural development and maintaining the exposure of buildings clearly distinguishable in the city skyline. This paper presents the methods of research into perception of urban space, panoramic views and dominants, as well as their impact on the urban landscape. The analyses cover changes in the perception of city panoramas caused by transformations of the city’s spatial structure both in the past and present. Particular attention was paid to planned investments in Poznań and their expected influence on visual perception of the city. The comprehensive and multifaceted studies have led to conclusions and guidelines relating to shaping urban structure of Poznań. It created the basis for designating zones of different protection regimes and acceptable directions of transformations in the line of the character and value of the area. The research highlighted the value of Poznań panoramic views in which the history and spatial development of the city is written. However, the lack of landscape analysis and inappropriate planning decisions have resulted in undesired transformations of valuable city views. Proper urban development should be based on spatial development studies and land-use plans made for the whole city area. Combined with the analyses and landscape guidelines suggested in the paper, they provide effective tools for the protection of cultural values, which build the identity of the city.

PL

Artykuł podejmuje problematykę związaną z panoramami miasta na przykładzie Poznania. Temat ten został podjęty ze względu na nieuwzględnianie w kształtowaniu struktury miasta ochrony panoram oraz zachowania ekspozycji obiektów wyróżniających się w sylwecie. Przedstawione zostały metody badania sposobu odbioru przestrzeni miasta, widoków panoramicznych, a także dominant i ich oddziaływania. Opisane analizy obejmują zmiany percepcji panoram miejskich na tle przekształceń struktury przestrzennej miasta dotyczące przeszłości oraz współczesną percepcję krajobrazu miasta. Zwrócono również uwagę na planowane inwestycje, które prawdopodobnie pojawią się w Poznaniu, i na ich wpływ na odbiór wizualny miasta. Wszechstronne i wieloaspektowe badania doprowadziły do sformułowania wniosków oraz wytycznych odnośnie kształtowania struktury przestrzennej Poznania. Dało to podstawę do wyznaczenia stref o różnym reżimie ochrony i dopuszczalnych kierunkach przekształceń, zgodnych z charakterem i wartością danego obszaru. Przeprowadzone badania dowiodły wartości panoram Poznania, w których zapisana jest historia i rozwój przestrzenny miasta. Zwracają również uwagę na przyczynę niepożądanych przekształceń cennych widoków miasta, którą jest brak odpowiednich analiz i niewłaściwe decyzje planistyczne. Kształtowanie rozwoju przestrzennego powinny zapewniać studia oraz plany miejscowe, sporządzane dla całego obszaru miasta. W połączeniu z zaproponowanymi w pracy analizami i wytycznymi krajobrazowymi mogą tworzą skuteczne narzędzia ochrony wartości kulturowych, budujących tożsamość miasta.

Słowa kluczowe

EN

Poznań; panorama; dominant; city skyline

PL

Poznań; panorama; dominanta; sylweta miasta

• Wydawca: Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu
• Czasopismo: Architektura Krajobrazu
• Rocznik: 2016
• Tom: nr 4
• Strony: 26--45
• Opis fizyczny: Bibliogr. 16 poz., rys., tab., zdj.

Twórcy

autor

Neumann M.

• Koczorowski kancelaria urbanistyczna, Poznań

Bibliografia

• 1. Bogdanowski J., 1976. Kompozycja i planowanie w architekturze krajobrazu. Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk, Wrocław.
• 2. Böhm A., 2007. Rola krajobrazu w budowie ładu przestrzennego. Archiwum Fotogrametrii, Kartografii i Teledetekcji, 17a, 63–71.
• 3. Czyńska K., 2006. Metody kształtowania współczesnej sylwety na przykładzie panoram Szczecina: wykorzystanie wirtualnych modeli miast w monitoringu i symulacji panoram. Praca doktorska pod kierunkiem prof. dr. hab. inż. arch. Waldemara Marzęckiego, maszynopis, Politechnika Wrocławska.
• 4. Dąbrowska-Budziło K., 1990. Wśród Panoram Krakowa: o przemianach widoków i o tym, jak je ocalić. Wydawnictwo Literackie, Kraków.
• 5. Kočka-Krenz H., 2003. Dzieje Ostrowa Tumskiego w Poznaniu przed lokacją miasta [w:] J. Wiesiołowski (red.). Kronika miasta Poznania. W kręgu Katedry, Wydawnictwo Miejskie, Poznań, 7–24.
• 6. Kodym-Kozaczko G., 2005. Rozwój Poznania w planowaniu urbanistycznym w latach 1900–1990 [w:]T. Jakimowicz (red.). Architektura i urbanistyka Poznania w XX wieku. Wydawnictwo Miejskie, Poznań, 18–83.
• 7. Kodym-Kozaczko G., Marciniak P., Grzeszczuk-Brendel H., 2008. XX wiek [w:] J. Pazder (red.). Atlas architektury Poznania. Wydawnictwo Miejskie, Poznań, 68–81.
• 8. Kusztelski A., 2008. X–XVIII, XIX wiek [w:] J. Pazder (red.). Atlas architektury Poznania. Wydawnictwo Miejskie, Poznań, 9–67.
• 9. Mrugalska-Banaszak M., 1998. Rozwój przestrzenny Poznania [w:] J. Topolski, L. Trzeciakowski (red.). Dzieje Poznania. 1918–1945. T. 2. Cz. 2. Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Poznań, 817–825.
• 10. Ostrowska-Kębłowska Z., 1982. Architektura i budownictwo w Poznaniu w latach 1790–1880. Państwowe Wydawnictwo Naukowe. Warszawa–Poznań.
• 11. Pazder J., 2006. Zamek Cesarski. Poznaj Poznań. Wydawnictwo św. Wojciecha, Poznań.
• 12. Raszeja E., 2013. Ochrona krajobrazu w procesie przekształceń obszarów wiejskich. Wyd. 1. Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego, Poznań.
• 13. Skalski J.A., 2007. Analiza percepcji krajobrazu jako działalność twórcza, inicjująca proces projektowania. Wydawnictwo SGGW, Warszawa.
• 14. Skuratowicz J., 2004. Ratusz gotycki [w:] J. Skuratowicz, J. Wiesiołowski (red.). Kronika miasta Poznania. Ratusz. Wydawnictwo Miejskie, Poznań, 7–25.
• 15. Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta Poznania, 2014. Miejska Pracownia Urbanistyczna, Poznań:
• 16. Warkoczewska M., 1983. Dawny Poznań. Widoki i fotografie miasta w latach 1618–1939. Wyd. 2. Wydawnictwo Poznańskie.